İstanbul'un her geçen yıl daha da büyüyen ve derinleşen çağdaş sanat fuarı Contemporary İstanbul kasım ayına büyük hazırlık yapıyor. Bu yıl Yeni Ufuklar bölümünün konuğu Çin. 9'uncu kez düzenlenecek olan fuarda Çin'den galeriler, sanatçılar, küratörler, yayınlar ve koleksiyonerler ağırlanacak.
Ancak daha bu yılın konuğunu ağırlamamışken Contemporary İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı Ali Güreli ve aralarında Rabia Güreli, Hasan Bülent Kahraman ve Oktay Duran'ın da olduğu danışma kurulu çoktan fuarın 10'uncu yılını kutlayacakları 2015'in konuk ülkesinin hazırlıklarına başladı.
Dünyanın önemli çağdaş sanat fuarlarına, ana sponsoru Akbank ile birlikte gidip özel davetler vererek sanat çevrelerini buluşturan Contemporary İstanbul yöneticileri bu kez Dubai'deydi. Bizim de Dubai'ye yolumuz bu sebeple düştü. Bizler Dubai'nin en lüks otellerinden birinin iç içe geçen dev balo salonlarında gerçekleşen Art Dubai ve Dubai'nin geleneksel sokak ve evlerinin yaşatıldığı Sikka'da yerel ve komşu ülkelerden sanatçıların yer aldığı ve özellikle kadın sanatçıların işlerinden oluşan paralel sergileri dolaşırken, Contemporary İstanbul ekibi 2015 için yönünü Brezilya'ya dönme kararı aldı.
Art Dubai, Contemporary İstanbul ile karşılaştırılınca oldukça küçük bir alanda yapılıyor ancak son yıllarda sanata büyük yatırım yapan ve ciddi sanat eseri alımlarında bulunan bölge ülkeleri düşünülecek olursa, özellikle satış hacmi açısından çok büyük. Art Dubai'yi geçen yıl 25 bin sanatsever ziyaret etmiş ve 75 uluslararası müze ve 30'un üzerindeki ülkeden 75 galeri katılmış. Bu yıl da rakamlar benzer.
Contemporary İstanbul'u geçen yıl 72 bin sanatsever ziyaret etmişti. 22 ülkeden 97 galeri katılmış, 100 milyon dolarlık 3 bin sanat eseri sergilenmiş ve yaklaşık 70 milyon dolarlık da satış olmuştu.
Ali Güreli ile yaptığımız toplantıda, Art Dubai'de varlık göstermelerinin önemine değindi. "Ticarette önemli bir noktada Dubai ve şimdi sanatta da bölgenin değil dünyanın merkezi olma yönünde gidiyorlar. Çok önemli müzeler açtılar ve açmaya devam ediyorlar. 2020 Expo'yu da aldıktan sonra önemli gelişmeler olmaya başladı. İstanbul'u da yakından izliyorlar" diyor. Art Dubai'de Türkiye'den Galerist ve Pi Artworks'un dışında galeri bulunmuyor.
Ali Güreli'ye göre bir yandan Abu Dhabi'de, bir yandan Katar'da açılmaya başlanan müzelerle ve sanata yatırımla bölgenin öne çıktığını ve İstanbul'un geride kaldığını söylüyor. Yakında açılması beklenen Demsa Müzesi, Koç Müzesi, Resim Heykel Müzesi var ama yeterli değil. Güreli'ye göre uluslararası bir yarışmayla, devletin de desteğiyle büyük bir çağdaş sanat müzesi şart.
Bir de tabi vergi meselesini yine dile getiriyor. Güreli, "New York, Londra, Paris ve Çin'den getirmeyi hedeflediğimiz kurumsallaşmış galeriler küksek KDV ve gümrük vergisi yüzünden istekli değiller gelmeye. Avrupa'da vergi yüzde 6 civarı. Brezilya öne çıkmaya başladı, çünkü devlet destek veriyor. Tüm vergiler yüzde 10 ie sınırlı. Dubai'de sanattan yüzde 35 alınan vergi, Art Dubai sırasında bir hafta indiriliyor, alınmıyor. O nedenle de bölge müzeleri Art Dubai'den çok ciddi alım yapıyor" diyor.