Prof. Dr. Turan Yazgan Hocamız Hakk'a yürüdü... Eski Türklerin büyükleri için kullandığı tâbirle uçmağa vardı. O, çağımızın 'Dede Korkut'u, 'Gaspiralı İsmail'i, 'Aksakal'ı idi. O irtihal edince 'Türk Dünyası' öksüz kaldı.
Esasen 'Türk Dünyası' tâbirini ilk kullanan da Prof. Dr. Turan Yazgan idi. İsmine bu kadar uygun bir ülkü insanı gösteremezsiniz. Sanki Ziya Gökalp o ünlü 'Turan' şiirini O'nun için yazmıştı:
'Vatan büyük ve müebbet bir ülkedir: Turan.'
Turan Yazgan, samimî bir 'Türk Milliyetçisi' idi. Bütün ömrünü Türklüğe, başta Türkiye olmak üzere Türk Dünyası'na ve Türk-İslâm Medeniyeti'nin değerlerine vakfetti. En büyük ideali, Türklerin bulundukları yerlerde hür yaşamaları ve dünyadaki bütün Türkler arasında işbirliği sağlanmasıydı. Rahatlıkla ifade edebilirim ki bu konuda 19. asırdaki İsmail Gaspiralı'dan bile daha tesirli ve başarılı olmuştur.

***
'Turan Ağabey', milliyetçiydi fakat aslâ ırkçı, ayrımcı ve bölücü olmamıştır. Türkiye'deki bütün insanlarımızı bağrına basmış; etnik milliyetçiliği değil, 'kültür milliyetçiliği'ni savunmuştur. Esasen, son derece tatlı, hoş sohbet ve gönül ehli bir 'dost' idi.
Hayatı boyunca gece gündüz demeden Türk tarihini, kültürünü ve medeniyetini hem ilmî şekilde araştırdı, hem de Türk Dünyası'nı gezerek bizzat müşahede etti. Meluncanlar'ı keşfeden ve bütün dünyaya tanıtan, Gagavuz (Gökoğuz) Türklerine sahip çıkan, Kızılderililerden Mayalar'a kadar araştırmalarını genişleten hep O'dur.
Bence Turan Hoca'nın en büyük eseri, 1978'de kurduğu 'Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı'dır (TDAV). Bu vakıf, 34 yıldan beri Türkiye ile Türk Dünyası arasındaki en önemli bağı teşkil etmiştir. TDAV'da 'Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi' ve 'Türk Dünyası Tarih Dergisi' muntazaman yayınlanmıştır.
Prof. Dr. Turan Yazgan, bizim Yeni Türkiye Dergisi için yazdığı bir makalesinde, 'Türk Halkları Asamblesi'nin esas itibariyle üç ayak üstüne oturduğunu belirtmişti. Bunları, 'Türklük', 'demokrasi' ve 'serbest piyasa ekonomisi' olarak saymıştı (Yeni Türkiye, 15. cilt, 1997). Gene, hazırlanmasını desteklediği 'Türkler' isimli 21 ciltlik eserimizdeki makalesinde, TDAV'ın Türk Dünyası'ndaki eğitim kurumlarını, üç başlık altında, Türk Dünyası Kültür Merkezleri, Türk Dünyası Liseleri ve Türk Dünyası Yüksek Öğretim Kurumları olarak anlatmıştı.
Türk Dünyası'nın her yerinde çok çeşitli eğitim kurumlarını kuran Prof. Yazgan, özellikle 'Türk Dili'nin öğretilmesine ve yaygınlaştırılmasına çok önem vermiştir.
***
Merhum 'Turan Ağabey', bu çalışmalarını büyük meşakkat ve fedakârlıklarla 'tek başına' yürütmüştür. Hepimiz O'na yardım etmeye çalıştık. Lâkin, şu hususu kaydetmem lâzımdır ki, Turan Hoca, her bakımdan çok değerli ve önemli olan bu çalışmalarını yaparken genellikle yalnız bırakılmış; hele devletten gerekli desteği hiçbir dönemde sağlayamamıştır.
Buna karşılık O, daima dik durmuş ve büyük bir tevazu ve vakar içinde Türk Milleti'nin yılmaz müdafii ve aksakalı olarak ölünceye kadar çalışmalarına devam etmiştir.
Turan Ağabey yakın dostumdu. O'nu âdeta Türklüğün teminatı olarak görürdüm. Vefatından sonra kendimi öksüz kalmış hissettim.
Dede Korkutumuz, sen vazifeni en iyi şekilde yaptın, Bizlere hakkını helâl et. Rahat uyu. Ruhun şâd olsun, Allah rahmet eylesin.
Arkandan, 300 milyonu Türk olan 1.5 milyar Müslüman, Fatihalarımızı okuyoruz ve senin yüce ruhlu bir vatansever ve imanlı bir Müslüman olduğuna şahadet ediyoruz.