Geçen hafta "Genç aile iletişimi ve SBS'ye doğru" konulu bir panele konuşmacı olarak katıldım. Karşımda ilköğretim öğrencileri ve velileri vardı. Panelin ikinci bölümünde gençlerden gelen bazı açıklamalar karşısında şoke oldum. Sınavlarda başarılı olmaları için, onlara öğretilen değerlerden vazgeçmeleri isteniyordu. Veliler çocuğu daha şanslı olsun diye, arkadaşı olan diğer veliye özel öğretmenin adını vermiyordu. Öğrenci ise, çalıştığı kitabın adını arkadaşından saklarken, bazıları da cevabını bildiği halde, arkadaşına "Bilmiyorum" diyebiliyordu. Gençler şaşkındı. Kendilerine öğretilen sevgi, saygı ve paylaşma değerlerine ne olmuştu? Yoksa sınavlar için her şey mubah mıydı? Onları yalnızca yarış atı gibi gören velilerine üzgün ve karamsar gözlerle bakıyorlardı.

Anne babalık zor zenaat
Biliyorum anne, babalık zor zenaat. Ancak anne babalar önce şu sorunun yanıtını vermeli: Nasıl bir insan yetiştirmek istiyoruz? Her anne, babanın kendine sorması gereken bir soru. İyi okulları bitirmiş başarılı bir insan mı? Sorumluluk sahibi bir insan mı? Özgüvenli, kendini iyi ifade eden bir insan mı? Vatana millete hayırlı bir insan mı? Yoksa mutlu bir insan olsun yeter mi? Bu listeyi istediğimiz kadar uzatabiliriz. Herkese göre farklılıklar gösterebilir. İşte bu liste ile anne, baba olarak hayatta önem verdiğimiz değerler ve çocuğumuzda olmasını istediğimiz değerler ortaya çıkar.
Aşırı koruyucu anne babalara da sormak lazım. Bulunduğunuz ortam istediğiniz değerlerde çocuk yetiştirmeniz için uygun mu? Çocuklarınıza katkının miktarı sınırlı olmalı. O kendi gücünü görebilmeli, sorunlarını çözmek için mücadele etmeli. Çocuklar ancak böyle gelişebilir, ayakta durmayı, kendine yetmeyi öğrenebilir. Üstelik çözülen her sorun, çocuğun zekâsının gelişmesine, kendine güven duygusunun artmasına katkı sağlar.
Hayatımızın her noktasında, zihnimizdeki çeşitli değerlerle harekete geçeriz. Bu nedenle değerler, tutum ve davranışlarımızla yakından ilişkilidir, onlara yön verir. Sevgi, saygı, mutluluk, doğru davranış, insanlık onuru, dürüstlük, şiddetten kaçınma, hoşgörü vb. gibi temel insani değerler insanın en iyi tarafını ortaya çıkarmayı amaçlar. Ancak yaşadığımız dünyada, bazı değerler çok hızlı değişiyor. Bu değişim bireylerin uyum sağlamasını zorlaştırabilir. Bu değişimin sonunda, yalnız kuşaklar arasında değil, aile içinde de çatışmalar olabilir.

MEB'in paneline katılın
Değerler sonradan kazanılır. Bu nedenle ailenin, okulun ve toplumun değer kazanımında önemli görevleri bulunur. Okul çağına kadar, çocukların hangi değerleri kazanacağı konusunda temel kurum ailedir. Bu nedenle, anne ve babaların davranışlarına özen göstermesi gerekiyor. Sınavların yapıldığı yıllara kadar çocuklarına sorumluluk vermeyenlerin; bir anda sınav sorumluluğunu genç omuzlara yüklemesi ne kadar acımasızsa, sınav sonuçlarının iyi olması için bazı değerlerin de unutulması, o kadar acıdır. Değerli dostlarım, sınavlar geçicidir. Ne yazık ki unutturulan değerler, gençlerimizi yaşam boyu olumsuz etkileyecek. Sınav başarısı, yaşam başarısı anlamına gelmez. Sakın bunu unutmayın.
MEB'in, "Değerler Eğitimi" konulu paneline konuşmacı olarak katılacağım. 28 Mayıs Cuma 19.00'da, İstanbul Şişli'deki Grand Cevahir Otel'de düzenlenecek panele siz değerli okurlarımı bekliyorum.