Meslek lisesi öğrencilerinin, yalnızca kendi alanlarındaki meslek yüksekokullarını veya teknik ve meslek eğitim fakültelerini tercih ettiklerinde ağırlıklı ortaöğretim başarı puanları (AOBP) 1.04 katsayısıyla değerlendiriliyor. Bence bu tür okullarda kendi alanını takip eden fakülteler seçildiğinde katsayı 0.8 olmalı . Bu gençlere haksızlık yapılmıyor mu? Sorunun yanıtını, yetkililerin artık gerçekleri görerek vermelerini diliyorum.
Amacın meslek lisesi öğrencilerini kendi alanlarına yönlendirme olduğunu biliyorum. Bu düşünceye, ülkemizin kaliteli ara elemana ihtiyacından dolayı tüm kalbimle katılıyorum.
Ancak üniversiteye girişte kullanılan katsayılar nerdeyse onlara "Siz üniversiteli olamazsınız" mesajını veriyor . Zaten genel lise müfredatına paralel sorular çıktığından başarılı olamıyorlar. Bilgi mağduru olan bu gençlere bir de katsayıyla puan kaybettirmenin ne anlamı var? Endüstri, sağlık meslek liseleri ve teknik liseler sayısal ; ticaret, otelcilik ve turizm meslek liseleri eşit ağırlık ; kız, sekreterlik meslek liseleri ve imam hatip liseleri sözel alanlarda yer alabilir. Örneğin, endüstri meslek lisesi elektrik bölümünde okuyan bir öğrencinin "kendi alanında" 4 yıllık teknik eğitim fakültelerinin elektrik öğretmenliği bölümünü tercih ettiğinde AOBP'sinde 1.04 katsayısı kullanılıyor. Aynı öğrenci "alanını takip eden" elektrik mühendisliği bölümünü seçtiğinde katsayı 0.3 oluyor. İşte bana göre bunda haksızlık var. Bu katsayının 0.8 olması gerekiyor . Bu öğrencinin diğer 4 yıllık fakültelerde AOBP'sinin 0.3'le değerlendirilmesi yine bana göre doğru. Aynı örnek diğer meslek liseleri için de ayrı ayrı uygulanabilir. (Endüstri meslek liseleri için alan mühendislikleri; sağlık meslek liseleri için tıp fakültesi; ticaret meslek liseleri için işletme, iktisat, ekonometri bölümleri; otelcilik ve turizm meslek liseleri için turizm işletmeciliği bölümü; iletişim liseleri için gazetecilik, halkla ilişkiler, radyo ve televizyon bölümleri gibi...)
ÖSS'de katsayı farklılığı
Yukarıdaki örnek meslek lisesi öğrencileri için geçici bir çözüm. Üniversiteye girişte bir puan dahi gençlere binlerce adayı geçme şansı verir. Bu yüzden tüm adaylara adaletli davranmalıyız. Okulun türü ne olursa olsun gençler arasında fark gözetmemeliyiz . Okulun türüne göre yüksek ya da düşük katsayı verilmemeli ve eşitlik bozulmamalı. Bu tür sıralama sınavlarında kim daha çok net çıkarırsa, o başarılı sayılır. Okul not ortalamasından elde edilen OBP'ler ya da okulun ÖSS puan ortalamalarından elde edilen AOBP'ler her aday için aynı katsayıyla değerlendirildiğinde, toplamda kimin puanı yüksekse, o kazanır. Böylece gençler arasında haksızlık yapılmamış olur.
Türkiye'deki öğrenci dağılımı gelişmiş ülkelerdeki dağılımdan çok farklı. Ülkemizde genel liselerin oranı yüzde 63, meslek liselerinin oranı yüzde 37. Gelişmiş ülkülerde meslek liseleri yüzde 64, genel liseler ise yüzde 35 oranında. Bu durum, üniversite kapısındaki ümitsiz yığılmayı da açıklıyor. Ülkemizde meslek lisesine kayıtlar azalıyor! 2004-2005 döneminde ilköğretim mezunlarının yüzde 39'u meslek liselerine, yüzde 61'i genel liselere girdi. 2005-2006'da ise meslek liselerine kaydolanların oranı yüzde 33'e düştü.
Yapılan bir araştırmaya göre, meslek lisesi öğrencileri okullarını üniversiteye hazırlamada çok büyük oranda (yüzde 56.8) yetersiz bulurken, yeterli görenlerin oranı yüzde 6.9 gibi çok küçük oranda kalıyor. Meslek lisesi öğrencilerinin önemli bir bölümü (yüzde 35.7) okullarını hem mesleğe hazırlamada, hem de üniversiteye hazırlamada yetersiz görüyor.
17. Eğitim Şurası'nda meslek lisesi öğrencilerine, üniversiteye girişte AOBP'lerine uygulanan katsayılar başrole çıktı. Bu konuyla ilgili olumlu, olumsuz görüşler oldu. İki ayrı görüş meslek lisesi öğrencilerini oldukça gerdi. Kamuoyu bu sorunun çözümlenmesi için ilgili kurumların görevlerini yapmasını bekliyor.