Geçen sonbahar Çin'e gittiğimizde, İngilizce yayınlanan "Shanghai Daily" gazetesinin 4. sayfasında "bir Türk'le röportaj" okumuştuk. Bu Türk'ün adı Noyan Rona'ydı. 20 yıldır Çin'de yaşıyordu. "Yurttaşlık bilinci çok yüksek olduğu ve Şanghay'ın sorunlarıyla yakından ilgilendiği için", Çin'de "örnek insan" seçilmişti. Bunları yazmıştık (5 Ekim-2003).
Bu gidişimizde yine Şanghay'da, "bu kez Çince bir gazetede" yine Noyan'ın resmini görmez miyiz? Shanghai Times'ın "ilk sayfası" tamamen ona ayrılmıştı. "İçeride" de iki sayfası.
Hemen Noyan'ı aradık:
- Bu gazetede neler yazıyor?
Noyan koştu, geldi. Önce "manşeti" tercüme etti:
"Yabancı ağaçkakan, ağaçtaki zararlıları temizliyor." Noyan Rona "Şanghay trafiğinin daha iyi işlemesi için" de bazı önerilerde bulunmuş. Önerileri "kent yönetimi tarafından" dikkate alınmış, gazete bunları yazmış. Noyan'ın "yarım sayfalık" bir resmi var gazetede. Altında şunlar yazılı:
"Noyan Rona... Bir Türk... Üstün, sade bir insan... Basit zevklerden kendini arındırmış... Kendini Şanghay halkının iyiliğine adamış... Faydalı, büyük bir kişi... Çince'yi iyi biliyor... Şanghay'a aşık ve Şanghay'da yaşıyor."
Şanghay'da nüfus 17 milyon. Belediyenin bir "yüksek inceleme heyeti" var. Kent yönetiminde önemli rol sahibi. Şanghay tarihinde bu heyette ilk kez bir Türk üye bulunuyor: Bizim Noyan.
Shandong eyaletindeki "Denizaşırı Çinliler Federasyonu"nun "Yürütme Kurulu Üyesi." Çin'de "Sel Felaketini Önleme Komisyonu Üyeliği" de var. Sık sık "kent yönetimi" onu davet ediyor. Görüşlerini alıyor. Zira o Çin'de "20'den fazla ödülü olan" bir örnek vatandaş.
SANDIKLI'DAN ŞANGHAY'A
- Noyan, anlat bakalım... Kimsin?
- 1956, Afyon-Sandıklı doğumluyum... Babam Ziraat Yüksek Mühendisi. Annem ev hanımı. Babaannem Sandıklı'da 21 yıl ebelik yapmış... Babam yaz tatilinde Sandıklı'ya, annesinin yanına tatile gitmiş. Annanemin ev sahibinin kızını görüp, aşık olmuş... Ve evlenmişler... Sandıklı çok güzel bir yer.
Noyan, Ankara-Çankaya Lisesi mezunu. Ankara Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi'nde Sinoloji okumuş. Çin'de, Wuhan Üniversitesi'nde master yapmış. Dışişleri'ne girmiş. Pekin'e atanmış.
Oradan Şanghay'a.
- Bir gün Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Ergun Özen (şimdi Genel Müdür) beni ikna etti... Dışişleri'ni bıraktım ve Garanti Bankası'nın Şanghay temsilciliğini kurdum.
Noyan'la bir pazar günü birlikte olduk. Şanghay'ı cadde cadde, sokak sokak biliyor. Ve sık sık da cep telefonu çalıyor. Arayanların çoğu "kent yöneticisi." Bir sorun çıkmış "ne yapalım" diye danışıyorlar. Geçen yıl Noyan için "seninle gurur duyuyoruz" diye yazmıştık. Gerçekten de "Türkiye böyle evlatlarıyla gurur duyuyor."