Malatya'nın "Akpınar mevkiinde" koca bir çarşı var. Adı "Şire Pazarı." "Şıra" diyecek olduk. Esnaf
- Senelerdir böyle gelmiş, böyle gider... Burası Şire Pazarı.
Pazarda "yüzün üzerinde" dükkan var. Dükkanlarda da "kayısı çeşitleri" ve kayısıdan yapılan "ürünler."
Ayrıca dut kurusu, erik kurusu, üzüm kurusu. En iyi üzüm kurusu "Arapkir kurusu."
Kilosu "15 milyon." "İlaç" gibi.
KAYISI İLACI
Esnaf bir yandan bize kayısı ikram ederken, bir yandan da "yararlarını" anlatıyor:
_ Beynin düzenli çalışmasını sağlar.
_ Stresi azaltır.
_ Karaciğeri tamir eder.
_ Dişleri sağlamlaştırır.
_ Böbreklerin taş yapmasını önler.
_ Kalp kaslarını kuvvetlendirir.
_ Cinsel gücü yükseltir.
KAYISI MUSKASI
Esnafın biri "fısıltılı ve cevizli kayısı muskası" uzatıyor:
- Ağzına at... Kazadan, beladan korur.
Bir başkası "dut lokumu" veriyor: - Kanı temizler... Astımı önler. Üçüncü esnaf bir avuç kuru üzüm veriyor: - Kan yapar, kanser riskini yok eder. Tabii bu arada "kayısı çeşitleri" konusunda her esnaf "ayrı bir brifing" veriyor.
Kayısı "çeşit çeşit." "Hacıhaliloğlu" var. "Hasanbey" var. "Kabaaşı" var. "Soğancı, Çataloğlu, Çöloğlu" var. Açıkçası "var oğlu var."
KİTAP VE ŞİİR
Yardımcı Doçent Doktor Bayram Murat Asma ile Uzman Ogün Birhanlı'nın yazdığı "kitap" bile var. Kitabın adı "Mişmiş." Malatyalı, kayısıya "mişmiş" diyor.
Tabii "şiirleri" de var. Hangisini yazalım? "Beydağı'nda seyran mişmiş, Oldum sana hayran mişmiş, Malatya'nın sembolüsün, Yaradana gurban mişmiş." İmza, Hasan Basri Tuncel. "Meraller Kayısı"nın sahibi İlyas Meral hemen önümüze bal koyuyor:
- Karlık balıdır... Her yerde bulunmaz.
Bu bal "Bey dağlarındaki kovanların" balı. Kilosu "35 milyon." O da "ilaç..."
KAYISI YAĞI
Biz çarşıyı dolaşıyoruz, esnaf önümüzü kesiyor. Hepsinde "birer kayısı" yesek, hasta oluruz. Türkoğlu, Yamanöz, Karabulut, Sütçüoğlu, Aslanlar, Damak, Uysal, Pekmezci, Şengül, Beyzade, Ayhanlar, Elmas ve daha pek çok "kayısıcı" dükkanı. Hepsi de "ilaç satıyor."
"Kayısı yağı" satan esnaf anlatıyor:
_ Cildi güzelleştirir.
_ Kırışıklığı önler.
_ Sizi hep 18 yaşında gösterir.
KAYISI ECZANESİ
Biri "aşk bağlarını kuvvetlendiren kayısı lokumunun faydalarını" anlatıyor.
Diğeri "kayısı sucuğunun." Öteki "günde bir kaşık alındığında kabızlığı sona erdiren kayısı pekmezinin."
Beriki "kan şekerini düzenleyen kayısı reçelinin." Dedik ya sanki bu çarşı kayısı dükkanlarıyla değil de "eczanelerle" dolu.
"Kayısı eczaneleriyle."
EĞİN DUTU
Kayısı "çeşit, çeşit... Fiyat, fiyat." "3-4 milyondan, 8-9 milyona" kadar. Elma kurusu 4 milyon. Armut kurusu 5.
Dut pekmezi 4 milyon.
Dut kurusu 5 ile 8 milyon arasında. En iyisi, en pahalısı "Eğin dutu." Esnaf başlıyor faydalarını anlatmaya: - Tansiyonu düzenler... Şekeri ayarlar... Kolesterolü düşürür... Ülsere iyi gelir... Aşkı depreştirir.
Biri elimize bir "broşür" tutuşturuyor: "Doktor Mişmiş... Kayısı ve Kuruyemiş Ticareti... Evlere ve işyerlerine servis yapılır... Akşam 22.00'ye kadar hizmetinizdedir. 5 kilodan 25 kiloya kadar şehirlerarası kargo ücreti alınmaz... Ömer ve Hanifi Yılmaz...