Sabah'ta bir süredir yayınlanan uyuşturucu dizisi eli yüzü düzgün, sağlam bir dizi. Genç iki gazeteci kardeşimiz belli ki epey uğraşıp, kotarmışlar bu sıkı çalışmayı. Artık herkesin bildiği "uyuşturucu bugünün ve geleceğin en büyük tehlikesidir" gerçeğinin altını özenle çiziyorlar. Bunlara sözüm yok. Her gün yazılıp çizilse yeridir.
Çünkü bela gerçekten de büyük bela. Ama izninizle olayın "kan kardeşi" olan bir başka ev tehlike kaynağını da buradan gündeme taşımak istiyorum. bu belanın adı da "alkol"...
"Bay alkolü takdimimdir"
Özellikle gençler arasında inanılmaz oranda alkol tüketimi var. Ama onların alkole olan ilintisi hep uyuşturucunun arkasında kalıp çirkin ve ürkünç yüzünü maskeliyor. Konunun da titizlikle irdelenip incelenmesi, önlemlerin düşünülmesi vakit geldi geçiyor aslında.
Hele bir bakın da!...
Çeşitli bilim kuruluşlarının ürküten raporlarını görmenizi isterim. Bunları zaman zaman size buradan sunuyorum. Yine öyle yapacağım ama önce Bay Alkol'ün tarihinden bugüne kat ettiği yolu, alkoliğin güncesini, can sıkıcı halleri ve gidişatı kuşbakışı da olsa bir izleyin istiyorum.
Alkolün tarihçesi
*Alkol kelimesi Arapça'dan gelmekte.
*8 bin yıl önce ezopotamyalıların arpayı ekmek yapmak için ilk ıslah etmesiyle bira yapımı başladı.
*6 bin yıl önce Sümerler, Godin Tepeleri'nde (Batı İran ve Anadolu) bira ve şarap içiyorlardı.
* Paleolitik çağda fermente edilmiş meyve, tahıl ve baldan alkol yapılıyordu.
* Metanol, Yunanca Methy ve Sanskritçe Madhu kelimelerinden gelir. Bal, sarhoş eden madde anlamına kullanılmaktaydı.
Kimi dertten içermiş!..
Bir eski şarkının sözleri; "Kimi dertten içermiş, kimi neşeden. Kimi ayrılıktan, kimi işveden. Kimi yar elinden, kimi şişeden" diye anlatır durum vaziyetini. Uzmanlar ise olaya "Zevk almak, duygu durumunu düzeltmek, stresle başa çıkmak" şeklinde daha mat, daha kategorize bakıyorlar.
"Çocuklara sıkıldım da!.."
Ancak alkolik derecesine ulaşmış kişiler için hep bir bahane olduğunu da bakın şu örneklerle nasıl açıklıyorlar: İçmek için her zaman neden vardır: Mutluluk, neşesizlik, gerginlik anlarını öne sürüp maç, av, parti, tatil, doğum günü, diploma töreni, çocukların başarısı, çocukların başarısızlığı, iş meselesi, para durumları vs...
Alkoliğin yol haritası
Alkolizm ilerledikçe problemler artar, yalnız içmeler başlar.
Alkolik gizlice içer, şişeleri saklar, durumun ciddiyetini saklamaya çalışır.
Suçluluk duygusu gelişir, suçluluk ve pişmanlık
duygularını bastırmak için daha çok içmeye ve sabahları kalkınca bile
alkole meyletmeye
başlar.
Suç bende!..
Suçluluk nedeniyle daha çok alkol alır, alkol aldıkça anksiyete ve depresyon derinleşir ve şu belirtiler ortaya çıkar: Uyku kalitesinde bozulma, gece uyanmalar, depresif duygu durumu, huzursuzluk ve sıkıntı hisleri, panik nöbetleri, göğüs ağrısı, çarpıntı, nefes almada zorluk.
Erkeklerde daha sinsi
Her içen alkolik değildir elbet. Ya da her içen, bir gün gelip alkolik olacak demek de yanlış. Peki çok içenle alkoliği nasıl ayırt edersiniz? Ya da alkoliği dışarıdan bakan gözle nasıl anlarsınız?.. İşte birkaç uzman tüyosu; gözün kornea tabakasında yağ halkası, kırmızı burun, avuç içinde kırmızılık, elde titreme, parmakta göğüste ya da başka yerlerde sigara yanıkları, düşme ve çarpmalara bağlı morartılar.
Depresyona bir iki
Sadece bunlar mı?.. Hayır devamı da var ve şöyle; karın ağrısı şikayeti, el ve ayaklarda his kusurları, uyuşmalar. Bu arada önemli bir bilgi notu daha; alkoliklik durumu erkeklerde daha erken başlar (20 civarı). Sinsi gidişlidir; 30 yaşından önce problemleri fark etmek zordur. 45 yaşından sonra başlama nadirdir. Kadınlarda ise başlangıç daha geç olur, depresyon daha sıktır.
Çeşit çeşit alkolik var!..
Akıllara bir soru geliyor mu? "Acaba her alkolik aynı şekilde mi içer ve yaşar?" diye düşünüyor musunuz bilmem. Ama ben sorunca "Hayır" yanıtını verdi uzmanlar. Gamma ve Fransız tipi alkolik vardır diyerek 2 ana gruba topladılar onları. Geniş açıklama ise şöyle geldi:
"Gamma tipi alkolik; çok aşırı miktarda alkolün aralıksız biçimde alındığı, ama aralarda alkol alınmayan dönemlerin olduğu alkolizm tipidir.
İşte örnekleme
Örneğin kişi günler boyunca sızıncaya kadar alkol alıp ayılır ayılmaz içmeye devam eder. Sağlık durumu nedeniyle içemez hale gelince birkaç gün hasta yatar, daha sonra 1-2 hafta alkol almaz ve sonra her şey yeniden başlar. Bu kişilerde temel problem alkol alımı ile ilgili kontrol kaybıdır, yasal ve sosyal problemler ön plandadır."
Bir de Fransız tipi alkolikler var demiştik ya. Onlarda ki durum ise şöyle gelişirmiş: Kişi fazla miktarda alkol alır, alkol kullanımı bir hayat tarzı haline gelmiştir. Herhangi bir nedenle alkol içmeyi durdururlarsa alkol yoksunluğuna girebilirler.
Abartmıyoruz elbette
Gençlerimizin durumunu abarttığımızı düşünenler olabilir. Hatta bu konuyu bu kadar büyüteç altına almanın gayretkeşlik olduğunu söyleyen de çıkabilir. Ama yarın gençlerimizin alkole olan eğilimi ve tüketimin çarpıcı rakamlarını vereceğim kısmetse. Onları da bir okuyun kararı sonra verin olmaz mı?..