Edirne Sarayı'ndaki kazı çalışmaları sırasında ulaşılan pek çok taşınabilir kültür varlığı, Osmanlı mutfak kültürüne ışık tutuyor. Edirne Yeni Saray Kazısı Başkanı Doç. Dr. Mustafa Özer, yaptığı açıklamada, Edirne Sarayı'nda 2009 yılından bu yana arkeolojik kazı çalışmaları yürüttüklerini söyledi.
Kazı çalışmalarının yanı sıra belgeleme, konservasyon ve restorasyon çalışmaları da yaptıklarını belirten Özer, sarayın en önemli yapılarından olan
Matbah-ı Amire'nin (Osmanlı saray mutfağı) restorasyonunun tamamlandığını ifade etti. Özer, Matbah-ı Amire ile Tunca Nehri arasındaki alanda yürüttükleri çalışmalar kapsamında pek çok taşınabilir kültür varlığına ulaştıklarını aktararak, "Taşınabilir kültür varlıkları arasında özellikle Matbah-ı Amire ile ilişkilendirebileceğimiz mutfak eşyaları var. Özellikle 15. yüzyıla ait olduğunu düşündüğümüz bir kepçe dikkatimizi çekiyor" diye konuştu.
Çalışmaların 2 aşamalı sürdüğünü anlatan Özer, kazılarda ortaya çıkarılan buluntuların kazı evinde temizlenip tasnif edilerek envanter kayıtlarının hazırlandığını kaydetti. Özer, sarayın su makseminde de kazı çalışmaları yürüttüklerini dile getirerek, "Bu yıl başladığımız su maksemi çalışmalarında sarayın inşa tarihi ve onarımlarıyla ilgili bilgi verebilecek bir mermer kitabeye ait parçalar ele geçirildi. Umudumuz bu parçaların tamamlanması ve kitabenin hangi yapıya ait olduğunu ve hangi amaç için yapılara konulduğunu tespit etmek" ifadelerini kullandı. Özer, kazı çalışmalarını eylül ayının ortasına kadar sürdürmeyi planladıklarını sözlerine ekledi.
- Saray-ı Cedid-i Amire
Tunca Nehri kenarına kurulan Edirne Sarayı'nın (Saray-ı Cedid-i Amire) yapımına, II. Murat'ın emriyle 1450 yılında başlandı. II. Murat'ın vefatından sonra Fatih Sultan Mehmet, Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim, I. Ahmet, II. Ahmet, Sultan Mustafa, III. Süleyman ve IV. Mehmet (Avcı Mehmet) saraya yeni yapılar ekleyerek genişletti.
1874 Osmanlı-Rus Savaşı'nda cephanelik olarak kullanılan saray, Edirne'nin istila edileceği düşünülerek, dönemin Edirne Valisi Cemil Paşa'nın emriyle cephanenin Rusların eline geçmemesi için havaya uçuruldu. Kazılarda, bugüne kadar eski dönemlere ait su kanalları, Balkan Savaşı'ndan kalma mermi kovanları, top gülleleri, Osmanlı ordusunun kullandığı ocak kalıntıları, sikkeler, seramikler, mutfak eşyaları ve silah parçaları bulundu.
