İlkokula giden çocuğum, her sabah "Okula gitmeyeceğim, karnım ağrıyor" diye ağlıyor. Doktora da götürdük, bir şeyi yok. Bir haftadır okula götüremiyoruz. N.H./İzmir
Çocuğunuzun sorunu 'okul fobisi' olabilir ama bu tanıyı bir çocuk psikiyatrı koymalıdır. Bu problem daha çok çocuğun ailesinden birini kaybetme, okulda öğrenmeyle ilgili problem yaşama, öğretmeni ile yaşadığı bir olumsuzluk, arkadaşları tarafından dışlanma ile bir anda ortaya çıkan travmatik bir durumdur.
GERÇEK DIŞI KORKULAR
Çocuk, okula gittiğinde ya annesinin onu bırakıp gideceği ya da annesinin başına bir şey geleceği gibi gerçek dışı korkular yaşar. Bu gözlenen en sık nedendir. Diğer bir neden de çocuğun mükemmeliyetçi bir çevrede yetişmesinden dolayı, derslerinde kendince yeterince başarı gösterememesinden duyduğu kaygıdan kaynaklanmaktadır.
GÜVENDİĞİZİ HİSSETTİRİN
Özellikle çocuğunuza karşı istikrarlı ve net davranın. Okula gitmesi konusunda telkinlerde bulunun. Ona güvendiğinizi hissettirin. Başkalarının yanında çocuğunuzun kişisel özellikleri hakkında konuşmayın. Bu problemi hayatınızın merkezine koymayın. Uzman desteği almaya gayret edin.
Saç yolarak tepki veriyorlar
Kızım sinirlenince saçlarını koparıyor. Saçlarını yolarken sanki canı hiç acımıyor ama ben çok huzursuz oluyorum. Onu nasıl vazgeçirebilirim? G.K./Ankara
Saç yolma; özellikle mükemmelliyetçi anne ya da baba tutumlarından kaynaklanan ve çocuğun dürtülerini, duygularını kontrol edemeden verdiği davranışsal bir tepkidir.
Bu durum, genelde kendini sözel olarak ifade edemeyen ve stresle baş edemeyen çocuk ya da kişilerde daha çok görülür. "Geçer" diye düşünülen bu davranış problemi, zamanında müdahale edilmezse ileriki yaşlara kadar giden uzun bir sürece yayılabilir.
KARARLI OLMALISINIZ
Psikiyatr tanımlamasından sonra iki yönlü tedavi şekli uygulanır. Gerekli görülürse ilaç tedavisi ve davranış eğitimine başlanır. Net, istikrarlı ve kararlı olmak ve çocuğu bu davranışın yerini alacak başka bir şeye yönlendirmek gerekir. Duygularını ifade edeceği ortamlar yaratmak öncelikli çalışmalar arasında olmalıdır.
Aşırı hassasiyetin dışavurumu
Dokuz yaşındaki kızım, okuldan arkadaşlarına ait eşyalar getiriyor. Ben onları izinsiz aldığını düşünüyorum. Çözebilmek için ne yapmamı önerirsiniz? O.P./Manise
Hemen azarlama ve kızma tepkisi göstermeyin. Nedenini anlamaya yoğunlaşın. Yapılan araştırmalarda; bir başkasının eşyalarını alan çocukların, öfke, paylaşamama, kıskançlık, alınganlık ve aşırı hassasiyetle baş edemedikleri için böyle tepki verdikleri görülmüştür. Çocuğunuzla önce sakin ve 'ben dili'ni kullanarak konuşmaya çalışın. Neden öyle bir şey yaptığını anlamaya çalışın.
Olumlu bir yaklaşımla yaptığının hata olduğunu ve tekrar etmemesi gerektiğini anlatın.
ANLAMAYA ÇALIŞIN
Aldığı eşyaları geri vermesini ve o kişiden özür dilemesini isteyin. Eğer utanacağı için böyle bir şey yapamayacağını söylerse, aldığı eşyanın bedelini ödemesini isteyin. Olabildiğince takip edin. Yapmaya devam ediyorsa, uzman desteği alın.
