Soru: Çocuğum altı yaşında ve anaokuluna gidiyor. Çok zeki bir çocuk. İlkokula başlamadan okumayı öğrenmesi doğru mu? N.A./Ankara
Eğer çocuğunuz üstün zekâlı değilse, kendi kendine okumayı öğrenmemişse, okumayı erken öğretmek doğru olmaz. Bahsettiğim farklı etkenlerden dolayı çocuk okula başlamadan kendi kendine okumayı öğrendi ise, yapacak bir şey yok. Ancak 'okulda rahat etsin' amaçlı ve bilinçli öğretime karşıyız.
ÖNCELİK BECERİLERDE!
Okuma öncesi becerilerin geliştirilmesi, sadece çocuğun okuma yazma öğrenmesini değil, okul başarısının da artmasını sağlayacaktır. Bu nedenle çocuğun okumayı öğrenmeden önce; anlatılan hikayeyi dinlemesi ve anlatabilmesi, kavramları öğrenmiş olması, dikkatini en az 15 dakika bir işte yoğunlaştırabilmesi, sorumluluklarını bağımsız yapabilmesi gibi temel becerileri kazanmış olması gerekir. Zira bu becerilerin yetersizliği, okuma yazama güçlüğü ve isteksizliklerine neden olabilir. Bu nedenle okulöncesi kurumlarının temel amacı, çocuğun öğrenme becerilerini kazandığı bir eğitim ortamı sağlanması olmalıdır.
MARKET ETİKETİ OKUMA EGZERSİZİ
Soru: Okumayı yeni öğrenmeye başlayan oğlumun okumasını hızlandırmak ve pekiştirmek için ona evde nasıl yardımcı olabilirim? S.T./Mersin
Öncelikli olarak öğrenme hızı kişiden kişiye değişen bir beceridir. Bu nedenle çocuğunuzu, diğer çocuklarla kıyaslamaktan kaçının. Okumayı, keyifle ve istekle öğrenmesi konusunda teşvik edin. Bol resimli, az yazılı, üç-dört kelimelik, büyük harflerle yazılmış kitaplar hediye edin.
DERGİ ALIN
Çok seveceği araba dergisi ya da Barbi dergileri alın. Bunlara beraber bakarken büyük yazıları okumaya çalışın. Alışverişe gittiğinizde alışveriş listesinde yazılı olan malzemeleri okumasını ve takip etmesini isteyin. Market reyonlarındaki etiketlere dikkatini çekin. Bildiği tekerlemelerin yazılı olduğu metinleri okutun. 'Portakalı soydum...' diye başlayan tekerlemeyi gören çocuğun kendine güveni gelir ve devamını büyük bir istekle okumaya çalışır. Asla zorlamayın, eleştirmeyin. Unutmayın ki çocuğunuzun kazanacağı okuma alışkanlığı, onun ilerideki okur-yazar kimliğini belirleyecektir.
BEŞ YAŞINDA PARA İLE TANIŞTIRIN
Soru: Sekiz yaşındaki kızım, arkadaşlarının kantinden yiyecek aldığını ve kendisinin alamadığını söylüyor. Bizden harçlık istiyor. Ne yapmalıyız? T.K./Muş
Harçlık ailelerin tedirginlik duyduğu konulardan biridir. Zira çocuğun, paranın gücünü keşfetmesi ve bunu kontrolsüzce kullanmasından korkarlar. Dört-beş yaşından itibaren alışverişte anne-babanın yanında kasaya parayı vermek ya da dolmuşa binildiğinde parayı şoföre vermek; çocuğun parayla tanıştığı ve kısmen kullanmaya başladığı zamanlardır. Ben, okul çağındaki çocuklara harçlık vermeyi öneriyorum. Günlük ya da haftalık vereceğiniz makul miktarlar, çocuğunuzun parayı doğru kullanmasını öğrenmesi için yeterli olacaktır. Önemli olan her istediğinde değil, belli bir limitte verilen rakamın üzerine çıkılmamasıdır. Fazla miktarda verilen para, çocukta doyumsuzluğa, isteklerini elde etmede parayı amaç edinmesine neden olur, ki bu istediğimiz sonuç değildir. Verdiğiniz parayı kumbarada biriktirmesi de önemli bir alışkanlıktır.
