ABD'de
çoğu eyaletteki okullarda artık çocuklara el yazısı şartı koşulmuyor. Başta İsveç olmak üzere Avrupa'da birçok ülkede çocuklara el yazısı tablet bilgisayarlar üzerinden öğretiliyor. Türkiye'de ise üçüncü sınıfa kadar her şey eğik el yazısı ile öğretiliyor. Eğitim sürecinin geri kalanında ise el yazısı zorunluluğu bulunmuyor. "Elle yazı yazmak tarih mi oluyor?" diye sorduğum North Carolina Üniversitesi Dilbilimi Profesörü Jeffrey Reaser, "Resmi yazışmalarda kullanılan el yazısı tarih oluyor. Ama kağıt üzerine kalemle not almaya her zaman ihtiyacımız olacak" şeklinde cevap verdi. "Peki modern dünyaya hazırlanan çocuklara el yazısı öğretilmek zorunda mı?" dediğimde ise yanıtı şu oldu: "Çocuklara eğitimleri için hayati öneme sahip olmayan elle yazı yazmayı öğretmek zorunda değiliz." Profesör Reaser'ın "Resmi el yazısı yok olacak" sözü aklıma ABD başkanlarının yıllardır kullandığı otomatik imza makinesini getirdi. Geçmiş yıllarda sadece siyasetçiler ve işadamlarına gönderilen kutlama mesajlarında kullanılan imza robotunu ABD Başkan Barack Obama birçok kritik kararda tercih ediyor. Artık imzaların bile elle atılmamaya başlamasına en çok öfkelenenlerin başında ise SABAH gazetesi yazarı Hıncal Uluç geliyor. 58 yıllık gazetecilik hayatında el yazısını hiç kullanmayan Uluç, buna rağmen kendisine gönderilen tebrik veya anma mesajlarında el yazısını görmek istediğini söyledi: "Bayramlarda veya diğer özel günlerde bana gönderilen yüzlerce tebrik mesajının çoğuna bakmıyorum. Çünkü onlar sürüye gönderilmiş mesajlar. Eğer biri bana ulaşmak istiyorsa, beni sürüden ayırmalı. Mesajında duygu hissedebilmem için en azından yazının sonunda el yazısı ile bir-iki sözcük ve güzel sözler yazıp imzasını atmalı. Eski dostum olan Coca-Cola'nın CEO'su Muhtar Kent böyle yapıyor örneğin." Uluç, ayrıca "Şimdilerde gençler internette yazdıklarının gerçek olduğunu düşünüyor. Oysaki birbirlerine el yazıları ile mektuplar göndermedikçe gerçek duyguları hissedemeyecekler. El yazısı yıllar içinde unutulmaya yüz tutacak ama insanlar pişman olup tekrar başa dönecek" uyarısında da bulundu. "Siz niye hiç el yazınızı kullanmıyorsunuz?" dediğimdeyse "Yıllar önce sevgilim ona mektup yazmıyorum diye benden ayrılacaktı. Baktım olacak gibi değil. Oturdum sayfa sayfa yazdım. Ama sonra mektubu geri getirdi ve 'Sen buraya ne yazdın, ne biçim yazın var, hiçbir şey anlamadım' diye kızdı. Yani yazım okunacak gibi değil" dedi. Düzgün okunamayan el yazısının çok daha kötü sonuçları da olabiliyor. Örneğin
Time dergisinde yayınlanan bir habere göre her yıl 7 bin hasta doktorların kötü el yazısından dolayı hayatını kaybediyor. İnsanların yüzde 33'ünün kendi el yazısını okuyamadığını hatırlatan uzmanlara göre birçok alanda dijital ortamda yazılanları kullanmak daha faydalı. Tek yumurta ikizlerinin bile el yazılarının birbirinden farklı olduğunu hatırlatan diğer bir gruba göre el yazısı karakteri simgeliyor. Örneğin yatık yazanlar daha insancıl, harfleri küçük yazanlar ise utangaç oluyor. Üstelik yapılan birçok araştırmaya göre el yazısı öğrenmeyi ve ezberlemeyi çok daha kolaylaştırıyor. El yazısının geleceğini konuştuğum İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları Genel Yayın Yönetmeni Fahri Aral ise "Neredeyse bütün yazarlar kitaplarını bilgisayarda yazıyor. Yani edebiyatta yeni bir dönem yaşanıyor. Ve bu yeni dönemde kitap satışları arttı. El yazısına ihtiyacın azaldığını söyleyebiliriz ama el yazısının yok olacağını söyleyemeyiz" dedi. UNESCO'nun açıkladığı "akıllı telefonların gelişmekte olan ülkelerdeki kitap okuma oranlarını artırdığına" ilişkin rapor da Aral'ı destekliyor.
TABLETLERİN BÖYLESİ DE VAR
Günümüzde dünyada 776 milyon yetişkin okuma yazma bilmiyor. İnsanların susuzluktan akıllarını yitirdiği Sahara Çölü'nde çocuklar okuma-yazmayı hâlâ eski tarz tabletlerde öğreniyor. El Cezire'de yayınlanan
Sahara'nın Öksüzleri isimli belgeselde anlatılanlara göre kalem-kağıdı olmayan çocuklar dönüşümlü olarak bu tabletleri kullanıyor.
ROBOT ÖĞRETMENLER İŞ BAŞINDA
El yazısının geleceğini tartıştığımız şu günlerde öğretmenlik görevinin bile robotlara devredilmeye başlandığını unutmamalıyız. Güney Kore ve Japonya'daki birçok okulda robotlar öğrencilere ders vermeye başladı. Hatta Los Angeles Times gazetesi, geçen mart ayında yaşanan depremle ilgili haberi robot muhabiri sayesinde ilk veren yayın kuruluşu olmuştu.
iPAD'DEN YAZ POSTA İLE GÖNDER
El yazısından vazgeçemeyecekler için geliştirilen teknolojilere her gün bir yenisi ekleniyor. Diğer taraftan içinde el yazısı ile not olmayan tebrik kartlarından hiç hoşlanmayan Hıncal Uluç'u sevindirecek bir gelişme de yaşandı. Priority Mail uygulaması kullanıcının tablet ve akıllı telefonunda eliyle yazdığı bir kartpostalı istediği adrese tıpkı eskiden olduğu gibi postayla gönderiyor.
YAZIYI BIRAK, DÜŞÜNEREK MESAJ AT!
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nün bilim ve teknoloji dergisi MIT Technology Review'un bir haberine göre cep telefonu ile mesaj göndermek veya e-mail atmak için çok yakın zamanda düşünmek bile yetecek. Samsung Yeni Teknolojiler Laboratuvarı'ndaki araştırmacılar beyindeki aktiviteleri izleyen elektrotlarıyla kaplı bir başlık yardımıyla kontrol edilebilen tabletler deniyor.