Ben de, eşim de emekli olduk. Artık torunlarımız bile büyüdü. Bu sene Allah nasip ederse Hacca gideceğiz. Fakat eşimin nefes darlığı ve şeker hastalığı var. İlaçlarını düzenli alıyor ama onca yol ve yorgunluk onu nasıl etkiler bilmiyorum. Sevap işleyeceğiz derken, kadını hasta edip günaha girmemek için onu yanımda götürmesem mi? Tuncay L./Konya

Sizin derdiniz aslında çoğu hacının derdi. Türk hacılar diğer ülke hacılarıyla karşılaştırıldığında daha yüksek yaş ortalamasına sahipler. Bu da Hac seyahatiyle birlikte düşünülmesi gereken önemli bir konuyu gündeme getiriyor; sağlığı korumak. Çünkü orta yaş üzerindeki insanların çoğu, düzenli ilaç kullanmaktan ve özen gerektiren kronik hastalıklardan yakınırlar. Hac ziyareti bu insanları zorlayabilecek şartlar taşır. Bu zorlukları çevresel ve kişiye özel olarak ikiye ayırıp incelemekte fayda var.

HİJYEN ŞART!
Çevresel zorluklar temel olarak iklimden ve konaklama şartlarından kaynaklanmaktadır. İki iklim arasında ani geçişler yapmak ve yüksek sıcaklıklara maruz kalmak, sağlıklı insanları bile bir müddet sonra olumsuz etkiler. Konaklama şartları da insanları zorlayacak niteliktedir. Mesela bir çadırda uzun süre kalmak, çoğu insanın alışık olmadığı bir tarzdır. Birçok ülkeden gelen yoğun kalabalıkların her istediklerinde, uygun hijyende tuvalet bulmaları da zaman zaman zor olabilmektedir. Aynı sorun yeterli miktarda temiz su bulmakta yaşanabilir. Kalabalıklar için pişirilen gıdaların ya da yerel yiyeceklerin uygun hijyen koşullarına göre hazırlanmama ihtimali vardır. Herkes, ziyaretler sırasında uzun yollar yüründüğünü ve izdihamların olduğunu bilmekte; zaman zaman bu yüzden toplu kayıplar meydana gelmektedir.

AŞI YAPTIRIP GİDİN
Bu nedenlerle Hacca gidenlerin, olabilecekleri en iyi sağlık durumunda bulunmaları gereklidir. Burada kişiye dair zorluklar ve kronik hastalıkların düzenlenmesiyle, tüm aşılamaların yapılması gündeme geliyor. Bizler aşının yalnızca çocuklara has olduğunu düşünürüz. Oysa aşılama herkesin kolaylıkla yaptırabileceği ve sayesinde büyük faydalar sağlayacağı basit bir girişimdir. Temel aşıların başında tetanos, difteri, çocuk felci, grip ve hepatit A gelir. Hacılar için özellikle meningokok aşısı da tavsiye edilmektedir. Tifo ve sıtmadan korunmak için tedbir almanızda da fayda vardır. Hacca gidecek herkesin; yaşlıgenç demeden iyi bir fiziksel ve psikolojik değerlendirmeden geçirilmesi de gerekir. Hematolojik değerlendirmenin yapılması, karaciğer ve böbrek fonksiyonunun ölçülmesi, idrar tetkikiyle kan şeker düzeyinin belirlenmesi uygundur. Bunun yanında akciğer filmi ve elektrokardiyografi çektirmek de hacı adayları için faydalı olacaktır.

TEDBİR ALMAK LAZIM
İnsülin kullanan şeker hastaları kan şekerleri düzene girmedikçe gözlem altında olmalılardır. Ancak tedavi programına uyum sağladıktan sonra Hacca gidebilirler. Bu hastaların Hacca giderken yanlarına yeterli miktarda insülin, enjektör, kan şekeri ölçüm cihazı, idrar ölçüm stripleri, kan şekeri düşmelerine karşı şeker ve şekerli gıdalar, tatlandırıcı, acil glukagon almaları gerekir. Ayrıca yanlarında durumlarını açıklayan tıbbi bir belge bulundurmaları da yararlarınadır. Benzer şekilde böbrek hastaları, mide-bağırsak sistemi hastaları, kronik cilt hastaları, nörolojik hastalar ve romatizmalı hastalar da gerekli tıbbi konsültasyonlarla kendi hastalıkları için uygun tedbirleri aldıktan sonra Hac görevlerini yerine getirmelilerdir. Önerilerimi dikkate alın. Aksi halde sağlığınızdan olursunuz.