16 yaşındayım. Gözümün numarası; biri 1.50 diğeri 1.75. Gözlük numaramın ilerlememesi için; bilgisayara ne kadar uzaklıkta durup, en fazla ne kadar oynamalıyım? Televizyonu en fazla ne kadar izlemeliyim? Kitap, gazete okumak gözü bozar mı? Bozarsa ne kadar okumalıyım? Gözlük takmazsam ne olur? Işığa ancak gözlerimi kısarak bakıyorum, ne yapmam gerekli? İki gözüm farklı numara, şaşı olur muyum acaba?

Herkesin çocukluğundan beri duyduğu; çok kitap okumanın, yakından televizyon seyretmenin ya da fazla bilgisayar oyununun gözü bozduğu ve bu durum ısrarla sürdürülürse kör olunacağı efsanesi, yanlış temellere ve gözlemlere dayanır. Hatta bu yanlış bilgilenme o kadar yaygındır ki; biz çocukluğumuzda bir şeyler okuyabilmek için yorgan altında fenerle annemizden saklanmak zorunda kalırdık! Yukarıda sayılanlardan hiçbiri, olmayan bir göz bozukluğunun ortaya çıkmasına sebep olmaz. Peki nereden çıkmıştır bu efsane? Temeli; uzun süre göz odaklanması gerektiren işlerden sonra yaşanan göz zorlanmasından kaynaklanır. Göz zorlanması çok sık karşılaşılan bir şikayettir. Özellikle uzun süre araba kullanmak, sinemada film seyretmek gibi uzak ya da çok yakından yapılması gereken işlerden sonra ortaya çıkar ve düzeltilmemiş göz kırma kusurlarına bağlıdır; yani gözlüğe ihtiyacı olduğu halde gözlük takmayanlarda görülür. Bu kişilerde baş ağrısı, kaşlar üzerinde ağrı ve gözlerde yorgunluk da vardır. Eğer kırma kusuru düzeltilirse bu zorlanma hali de çabucak ortadan kalkar. Uzun süre bilgisayar başında çalışmak, kitap okumak ya da ince bir işle uğraşmak gibi gözün odaklanması gereken durumlar bu zorlanmaya sebep olur. Çocukların adaptasyon ve odaklanma kapasiteleri yüksek olduğundan onlarda bu problemler görülmez.

GÖZLÜK İHMALE GELMEZ
Bir kişi gözlük taktığı halde baş ağrısı, gözde yorgunluk şikayetleri sık oluyorsa, bu durum gözlük numarasının değiştiği anlamına gelir. Sanılanın aksine gözlük numarasını büyüten çok okumak değildir; zaten gözlük numarası büyümüş olanlar uzun süre okuduklarında baş ağrısı ya da gözde yorgunluk yaşarlar. İnsanın aklına hemen 'peki neden okumuş insanlar daha çok gözlük takıyor' sorusu gelir. Bunun sebebi; o insanların gözlerini daha çok kullanmaları ve gözlerini odaklamaya, okumayan aylaklara göre daha fazla ihtiyaç duymalarıdır. Okumak, bilgisayar ve nakış işlemek gibi ince bir iş yapmayan insanların odaklanmaya, dolayısıyla gözlüğe ihtiyaçları yoktur. Onlar gidecekleri yolu görsünler yeter!

ÖNLEMİNİZİ ALIN
Göz yorgunluğundan ve baş ağrılarından korunmak için birkaç öneri şöyle sıralanabilir:

* Bilgisayar kullanmak, okumak ya da dikiş dikmek gibi dikkat gerektiren işleri uzun süre yapmak zorundaysanız; her yarım saatte bir beş dakikalığına gözünüzü dinlendirin.

* Sık göz kırpmak göz kurumasını engeller ve göz sağlığını korur. Özellikle uzun süre bilgisayarda çalışanlar göz kırpmayı ihmal ederler.

* Uzun süre araba sürenler; yol haricinde arada sırada başka yerlere de gözlerini kaydırırlarsa göz kasları rahatlar ve göz yorgunluğu ortaya çıkmaz.

* Arada sırada gerinip avuçlarla gözleri ovuşturmak rahatlatır.

* Derin nefes alıp, enseyi ve boynu rahatlatacak manevralar ve omuz hareketleri de uygulanabilir. Diğer sorulara gelince; gözü bozuk olduğu halde gözlük takmayan iyi göremez ve çok çabuk gözleri yorulur. Çoğu miyop uzağa bakarken gözlerini kısar; güneş gibi yoğun ışık kaynaklarından korunmak için zaten gözü kısmak gerekir. Ve son olarak göz numarası farklı olanlar şaşı olmaz.