Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Adana'nın Tufanbeyli ilçesinde 323 milyon ton rezervli sahada minimum 600 Megavat (MW) kurulu gücünde santral kurumuyla ilgili ihale sürecinin başlatıldığını bildirdi.
Bakan Yıldız, yaptığı açıklamada, Türkiye'nin enerjide dışa bağımlılığının azaltılması programı çerçevesinde yerli ve ucuz bir enerji kaynağı olan kömürden elektrik üretiminin artırılması için düğmeye basıldığını söyledi.
Bu çerçevede hayata geçirilebilecek santral potansiyelleri olan yerlerin tespitiyle uğraştıklarını anlatan Yıldız, ilk olarak Adana Tufanbeyli'de 323 milyon ton rezervli sahada, özel sektörün minimum 600 MW santral kurulumuyla ilgili ihalenin 29 Mayıs 2012 tarihinde gerçekleştirileceğini kaydetti. Söz konusu ihaleyle ilgilenen çok sayıda yerli ve yabancı firma olduğunu kaydeden Yıldız, bugüne kadar 30'un üzerinde dosya alındığını bildirdi.
TKİ tarafından yapılacak ihalede yeni bir yöntemin deneneceğini anlatan Yıldız, şunları söyledi:
''Yatırımcıya diyoruz ki 'orada 323 milyon tonluk rezervi verdim, al, bunun karşılığında bir şey istemiyorum'. Elektrikten pay almaya yönelik bir rödovans, kömürden değil. Yapım için de yatırımcıya 6 yıllık süre veriyoruz, sahayı al, ucuna santrali yap, santral elektrik üretmeye başladığında ise bana kilovatsaat başına kaç kuruş verirsin. Yani saha için veya kömür için başlangıçta herhangi bir para istenmiyor. Kömürden elektrik üretmeye başladığı andan itibaren biz devlet olarak pay almaya başlayacağız.''
Yatırımcı bürokrasi ile uğraşmayacak
Bakan Yıldız, söz konusu sahalar için yatırımcı ile sözleşme imzalanmasından sonra yatırımcıyı yalnız bırakmayacaklarını ve her sorunda yardımcı olacaklarını söyledi. Yatırımın daha hızlı gerçekleştirilebilmesi için TKİ'den 5-6 kişinin komisyon olarak görevlendirileceğini belirten Yıldız, kiminle sözleşme imzalanmışsa o proje tamamlanana kadar bu kişilerin yatırımcının bürokratik işlemlerini çözmek için çalışacağını vurguladı.
Yıldız, ''Onların boyutunu aşan bir şey olursa bizzat bize intikal edecek ve onları takip edeceğiz. Projeler 3'er aylık dilimler halinde raporlanacak. Yatırım hangi aşamaya geldi, nerelerde aksamalar var, bunlar tespit edilecek, yapılması gerekenler konusunda yatırımcıya yardım edilecek'' dedi.
Finans için de yardımcı olunacak
Büyük yatırımlarda şirketlerin en çok sıkıntı yaşadıkları konulardan birinin finans olduğunu anlatan Yıldız, yatırımların aksatılmaması için TKİ yöneticilerinin Türkiye'deki bazı kamu bankalarının üst yöneticileriyle görüştüklerini kaydetti. Taner Yıldız, ''Biz sahayı veriyoruz rezerviyle. Bu bir emtiadır, parasal değeri olan bir mal. Santral kuruluna kadar yatırımcıdan bir şey talep etmiyorum. Elektrik üretmeye başladığında pay alıyoruz. Finans kuruluşları da elektrik üretmeye başladığı zaman elektrikten pay almaya yönelik bir finans paketi oluşturabilir'' dedi.
Çevreye duyarlı, modern santraller kurulacak
Yeni kurulacak kömür santrallerinin son teknolojiye dayalı, emisyon değerleri itibarıyla da çevreye duyarlı olacaklarını kaydeden Yıldız, Çanakkale Çan'da kurulan santralin bu konuda örnek bir santral olduğunu söyledi.
Büyük bir yatırımın süresinin 6-7 yıl sürdüğünü, 2023 hedefini yakalayabilmek için kömürde büyük santrallerin 2015 yılına kadar temellerin atılması gerektiğine işaret eden Yıldız, ''Çok hızlı hareket edilmesi gerekiyor, dolayısıyla biz de kendi kurumumuzla alakalı yapılabilecek her şeyi masaya yatırıyoruz'' dedi.
Linyit rezervi 11,7 milyar ton
Türkiye'nin kesinleşen toplam linyit rezervi ise 11,7 milyar ton düzeyinde. Bu da dünya linyit rezervinin yaklaşık yüzde 1,6'sının Türkiye'de bulunduğu anlamına geliyor. Türkiye'deki linyitlerin büyük kısmının ısıl değeri düşük olduğu için termik santrallerde kullanımı ön plana çıkıyor. Linyit rezervinin yaklaşık yüzde 42'si Afşin-Elbistan havzasında bulunuyor.
Türkiye'deki linyit kömürünün ısıl değeri 1000-5000 kcal/kg arasında değişiyor. Toplam linyit rezervinin yaklaşık yüzde 68'i düşük kalorili olup, yüzde 23,5'i 2000-3000 kcal/kg arasında, yüzde 5,1'i 3000-4000 kcal/kg arasında, yüzde 3,4'ü 4000 kcal/kg üzerinde ısıl değerlerde bulunuyor.