Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, İran'dan alınan doğalgaz fiyatlarının piyasa fiyatlarının oldukça üzerinde olduğunu belirterek, ''16 Mart'tan itibaren tahkim yolu açılıyor ve biz de çok beklemeyeceğiz tahkime başvuracağız'' dedi.
13. Uluslar arası Enerji Forumu (UEF) kapsamında Kuveyt'te bulunan Bakan Yıldız, ikili temasları kapsamında İran Petrol Bakanı Rüstem Gasemi ile de görüştü ve iki bakan görüşmede son kez doğalgaz fiyatlarını değerlendirdi.
Görüşme sonrasında açıklamalarda bulunan Bakan Yıldız, İran ile 16 Mart öncesinde son görüşmenin de yapıldığını belirterek, ''16 Mart'tan itibaren tahkim yolu açılıyor. Biz (müzakere edilebilecek herhangi bir şey var mı) deyince, (herhalde zorlanacağız, yok gibi) dediler. Biz de (tamam) dedik'' diye konuştu.
Tahkim için zaten hazırlıkların yapıldığını ve sürecin başlatılacağını ifade eden Yıldız, zira fiyatla ilgili iki ülke arasında müzakere edilebilecek hiçbir şeyin kalmadığını ve müzakere yollarının bu görüşme ile kapandığını söyledi.
Enerji Bakanı, ''Fiyatın makul olup olmadığından bahsetmekten ziyade kanuni mazeretleri olduğunu söylediler. İran Rusya'dan sonra ikinci büyük doğalgaz tedarikçimiz ve arada fiyat farkı var'' diye konuştu.
Tahkim başka, dostluk başka
Tahkim sürecinin Türkiye ile İran ilişkilerini olumsuz etkileyip etkilemeyeceği yönündeki bir soru üzerine Yıldız, alışverişin başka, dostluğun başka olduğunu ve bunun çok normal bir şey olarak görülmesi gerektiğini bildirdi.
Yıldız, ''Yani münevver iki toplumun tahkim sürecini yürütürken alışverişine devam etmesi gibi bir şey. Bu çok normal. Sizinle gayet iyiyiz, alışverişimiz devam ediyor, ticaretimiz devam ediyor, alan memnun, satan memnun. Fakat bir problem var, o problemi alışverişin kendisine sirayet ettirmeden çözmeye çalışıyoruz'' dedi.
Rus gazından pahalı
İran doğalgazı ile Rus doğalgazı arasında ciddi bir fark olup olmadığının sorulması üzerine, ''biz piyasaya göre ciddi bir fark olduğunu görüyoruz'' diyen Yıldız, şöyle konuştu:
''İran doğalgazını 2010'un sonundan itibaren daha yüksek almaya başladık. Formülasyon onu getirdi. Formülasyon şunu da sunuyor, 3 yıl içerisinde karşılıklı şikayetler olursa onun müzakere edilebileceğini...
Azerbaycan'da ne oldu mesela; Azerbaycan dedi ki (benim size sattığım fiyat çok düşük kaldı). Konu müzakere edildi ve (sen haklısın, fiyat farkı vermemiz lazım) dedik. Azerbaycan'ın tahkime gitmesine gerek kalmadı. Şimdi biz İran'a diyoruz ki, 16 Mart'tan itibaren tahkim yolu açılıyor ve biz de çok beklemeyeceğiz, tahkime başvuruacağız. Gayet şeffaf. Burada aslında ben onların (İran'ın) bu gerçeği takdir ettiğini, ama bir kısım açmazları olduğundan dolayı bunu yapamadıklarına inanıyorum. Yani ben kötü niyetliler diyemem. O yüzden ilişkilerimiz etkilenmiyor. Ben iyi niyetli olduklarına inanıyorum, onlar da bizim iyi niyetli olduğumuza inanıyor.''
Petrol fiyatları
Ham petrol fiyatlarını da değerlendiren Yıldız, petrol fiyatlarının teknik gerekçelerle değil, siyasi istikrarsızlıklar ve spekülasyonlar nedeniyle yükseldiğini söyledi.
Dünyada aslında arz sıkıntısı bulunmadığını, hatta 2-2,5 milyon varillik daha fazla arz edilebilecek bir kurulu gücün bulunduğunu kaydeden Yıldız, petrol fiyatlarının forum sırasında da ele alındığını ve yüksek fiyatlardan üretici ülkelerin de memnun olmadığını ifade etti. Bu konuda İran üzerindeki belirsizliğin mutlaka netleşmesi gerektiğini belirten Taner Yıldız, ''Sürdürülebilir olan bu değil, Libya'da gördük bunu'' dedi.
Petrol fiyatlarının ne olması gerektiği yönündeki bir soru üzerine Yıldız, ''Bilenler 95-100 aralığında olmalı diyor'' yanıtını verdi.
Bakan Yıldız'ın yoğun diplomasi trafiği
Forum sırasında ikili görüşmelerde de bulunan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, İran Petrol Bakanının yanı sıra İtalya Ekonomik Kalkınma Bakanı Corrado Passera, Cezayir Enerji ve Madenler Bakanı Youcef Yousfi, Azerbaycan Sanayi ve Enerji Bakanı Natık Aliyev, ABD Enerji Bakan Yardımcısı Daniel Poneman, İsviçreli Bakan Doris Leuthard, Birleşik Arap Emirlikleri Enerji Bakanı Mohamed Bin Dhaen Alhamli ve Irak'ın SOMO Genel Müdürü Fallah Alamri ile ikili görüşmelerde bulundu.
Yıldız, ayrıca, Lübnan, Malezya, Brunei, Suudi Arabistan, Afganistan, Hollanda ve İngiltereli yetkililerle de bir araya geldi.
