"Sazak, Türkiye'nin Ege kıyılarında İzmir şehrinin Karaburun ilçesinde yer alan 1922 yılında diğerleriyle birlikte boşaltılan bir Rum dağ köyü. Zamanında bağlarında lezzetli şaraplar ve pekmezler üretmek için rizaki üzümleri yetiştiren bu köyün ve çevre köylerin Rum sakinleri, aslında en az geride kalanlar kadar bu toprakların sahibi olsalar da, İzmir'i işgal eden Yunan ordusuyla bir sayıldılar, Karaburun koylarından denize dökülüp, öldürülüp, sürüldüler; arkalarından köyleri talan edildi. O günden bu yana, yani tam 87 yıldır, yeraldığı sarp yamaçta, güçlü rüzgarlara, Midilli ve Sakız adalarına yüzü dönük, hala ayakta kalan taş evleri ve eşsiz siluetiyle ıssız, yalnız ve korumasız bekler Sazak..." Yukarıdaki satırlar Karaburun yarımadasında 1923 yılındaki mübadele sırasında boşaltılan,çoğunlukla Rumlar'ın ve on kadar da Türk ailenin yaşadığı Sazak köyü ile ilgili "Sazak'ın dikenleri" belgeselini hazırlayan Gökhan Akçura'ya ait... Yıllar önce terk edilen ve zamanla talan edilen, yakıp yıkılan Sazak köyünün kalıntılarından yakında bir turizm merkezi yükselecek.
YASA PROJE HAZIRLADI
Karaburun Belediye Başkanı Serdar Yasa, Sazak köyünün bir turizm değeri haline getirilmesi için AB/Unıcef aracılığı ile Sazak Köyü Projesi hazırladıklarını ve projenin İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu'na teslim edildiğini söyledi. Birkaç yıl önce Sazak köyünde yaşayan Rumlar'ın torunlarından bazılarını Yunanistan'ın Vartelemeos kentinde bulduklarını ve konuştuklarını belirten Başkan Yasa şöyle dedi: "Yıkık evlerden kendilerine ait olanlarını restore ettirip değerlendirmelerini istedik. Eğer Büyükşehir Belediyesi de harekete geçerse Sazak köyü, deniz manzarası, tertemiz havası ile yeniden canlı günlerine dönecek."
ÜZÜMLERİ LEZZETLİYDİ
Sazak köyü, konum olarak Ege'de, Sakız adasının tam karşısında yer alan eski bir Rum köyü. 1923 yılında Türkiye ile Yunanistan arasında imzalanan mübadele anlaşmasıyla burada yaşayan Rumlar bölgeden ayrılıp Sakız adasına göç edince köy tamamen boşaldı. İlk olarak eski sahipleri tarafından götürülemeyen ev eşyaları daha sonra kapı ve pencereler, kiremitler, bahçe çitlerine kadar her şey talan edilince köy bu günkü yalnızlığına itilmiş oldu. Bu bölgede üretilen pekmez ve şaraplardan günümüzde bile söz ediliyor.
