Tunus'ta sivil darbenin yankıları sürüyor. Cumhurbaşkanı Kays Said'in başbakanı azlettiği, meclisin çalışmalarını 30 gün boyunca durdurduğu ve yeni bir başbakan atayarak yürütmeyi kendisine bağlayacağını açıklamasının ardından ülkede tansiyon en üst seviyede. Devlete ait kurumlar askerler tarafından kuşatılmış durumda. Ordunun da sivil darbe yapmakla itham edilen Cumhurbaşkanı Said'in yanında durduğu yorumları yapılıyor. Ülkenin içinden geçtiği siyasi, ekonomik, sağlık krizleri ve sokaktaki protestoları da gerekçe göstererek bu kararları aldığını öne süren Cumhurbaşkanı Said'in bundan sonra atacağı adım adeta Tunus'un kaderini belirleyecek.
HALK SOKAĞA ÇIKABİLİR
Ülkedeki sivil darbenin dayanağı Anayasa'nın 80'inci maddesi olmuştu. Bu maddede "ülkeyi bekleyen yakın bir tehlikeden" bahsediliyor ve bu durumda Cumhurbaşkanının istisnai tedbirler alabileceği öngörülüyor. Dolayısıyla yaşananlar için "Anayasal darbe" yorumları da yapıldı. Bu darbeye karşı olan Tunuslular ise Türkiye'yi örnek gösteriyor. Bazı Tunuslular, Türkiye'deki darbe girişiminin önlendiği 15 Temmuz gecesine ait görüntüleri paylaşarak halkı direnmeye çağırıyor. Ülkedeki çok sayıda siyasi ve aktivist sosyal medya paylaşımlarıyla darbeye karşı demokrasinin savunulması için herkesin sokağa çıkmasını istedi. Cumhurbaşkanı Said'in alacağı yeni kararlara göre halkın sokağa çıkıp çıkmayacağının belli olması bekleniyor.
'TÜRKİYE'Yİ ÖRNEK ALDIK'
Cumhurbaşkanı Said'in yaptığı darbeyi tanımadıklarını ve Meclis'in görevinin başında olduğunu açıklayan Meclis Başkanı ve Nahda Hareketi lideri Raşid el-Gannuşi de halka direniş çağrısı yapmıştı. İlk andan itibaren "darbeye karşı çıkma" konusunda net bir tavır sergilediklerini ve Türkiye'nin darbe karşısındaki tutumunu örnek aldıklarını belirten Gannuşi, "Darbe olduğunda sokağa çıkılması gerektiğini öğrendik. Türkiye'den aldığımız ders bu. Haberi duyar duymaz dışarı çıktık" ifadelerini kullandı. Eski Tunus Cumhurbaşkanı Munsif el-Merzuki de Türk halkının 15 Temmuz'daki duruşunu örnek vererek direniş çağrısında bulunmuştu. Merzuki, "Biz de Türk halkı gibi bu darbeyi başarısızlığa uğratabiliriz" dedi. Arap Baharı'nın doğum yeri Tunus, temel hak ve özgürlükler alanında elde ettiği kazanımları, yönetimin bir sonraki sahiplerine seçimler yoluyla devretmesiyle 2011'deki devrim dalgasının demokrasi alanında tek başarılı örneği kabul ediliyordu.
EV HAPSİNDE DEĞİL
ARAP isyanlarının başarılı bir sonuç verdiği Tunus'ta Meclis Başkanı ve Nahda Hareketi lideri Raşid el-Gannuşi'nin ev hapsinde olduğu ileri sürülmüştü. Gannuşi'nin ev hapsinde olmadığı açıklandı.
AB YİNE İZLİYOR
Avrupa Birliği (AB), Tunus'ta temel haklara saygı gösterilmesi, istikrarın yeniden sağlanması ve özellikle meclisin çalışmalarının yeniden başlatılması çağrısında bulundu. Gelişmelerin büyük dikkatle takip edildiği bildirildi.
NAHDA MEYDAN OKUDU: YENİDEN SEÇİME GİDİLSİN
TUNUS'TA halihazırda en güçlü parti konumunda olan Nahda Hareketi'nden dün yapılan açıklamada yeniden seçim vurgusu yapıldı. Cumhurbaşkanı Said'i "sivil darbe" yapmakla suçlayan Nahda Hareketi, Said'i yeni bir başbakan atayarak yürütmeyi kendisine bağlama kararından vazgeçirmeye çağırdı ve yeniden seçim yapılmasını dile getirdi. Hareket açıklamasında, "Cumhurbaşkanı Said tarafından açıklanan istisnai önlemler Anayasa'ya ve kurumlara yapılmış bir darbedir. Özellikle parlamenter faaliyetlerin dondurulması ve anayasal bir kurumun kontrolü olmaksızın tüm güçlerin tek elde toplanması Anayasa'ya aykırıdır" ifadeleri yer aldı.
ANAYASAL DİKTATÖRLÜK
CUMHURBAŞKANI Said, Tunus'un bağımsızlık günü olan 25 Temmuz'da parlamentonun bir aylığına askıya alındığını, başbakanı ve hükümeti görevden aldığını ve en kısa sürede tarafsız bir başbakan atayacağını duyurdu. 63 yaşındaki Kays Said, Anayasa Hukuku Profesörü. Said, 2019'daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde bağımsız aday olarak yarışa girdi ve ikinci tura kalmayı başardı. Bölge uzmanları Said'in attığı bu adımla "anayasal diktatörlük' rejimi kurabileceği uyarısında bulundu.
'DARBE PLANI' SIZMIŞTI
MIDDLE East Eye internet sitesi, mayısta Cumhurbaşkanı'nın danışmanlarının Tunus Anayasası'nın 80. maddesini kullanarak yönetime el koyabileceği yönündeki planı yayınlamıştı.
TÜRKİYE'DEN GELEN NET DESTEKTEN MEMNUNUZ
TUNUS Meclis Başkanı ve Nahda Hareketi lideri Raşid el-Gannuşi'nin kızı ve hareketin uluslararası sözcüsü Dr. Yusra Gannuşi, AHaber canlı yayınına bağlanarak soruları cevapladı. Yusra Gannuşi, "Aslında yasa dışı ve anayasaya aykırı olarak adlandırabileceğimiz hareketler devam ediyor. Bu darbe girişiminin ardından toplanma ve protesto hakkımız askıya alındı. Türkiye'den gelen net darbe karşıtlığına ve yine demokrasi üzerine yapılan vurgulardan oldukça memnunuz" dedi.
SİYASAL İSLAM'I YİNE DİLLERİNE DOLADILAR
Tunus'ta yaşananların ardından bir grup yine hiç vakit kaybetmeden 'siyasal İslam'ı karalama yarışına girdi. Nahda düşmanlığını siyasal İslam bağlamında dile getirmekten çekinmeyenler, Tunus'taki duruma dair somut bilgilerden çok uzakta. Gerek Şubat 2020'de gerekse Ağustos 2020'de kurulan hükümetler koalisyon hükümetleriydi ve bu hükümetlerde Nahda çok düşük bir etkiye sahip.