Koronavirüs pandemisi ile ilgili son dakika haberler peş peşe gelmeye devam ediyor. İtalya'da koronavirüs hastası bir kadın kangren oldu ve 3 parmağı kesildi. Doktorlar,koronavirüsün 'ciddi bir etkisi' olarak nitelendirilenolayın 'sitokin fırtınası' adı verilen bir bağışıklık aşırı reaksiyonunun olası sonucu olduğu yönünde görüş bildirdi. Peki sitokin fırtınası nedir? İşte son dakika haberinin detayları...
İtalya'da koronavirüs (Covid-19) teşhisi konulduktan sonra hastalığın damarlarını tahrip etmesi sonucu kangren olan 86 yaşındaki kadın, 3 parmağını kaybetti.
İtalya'da ismi verilmeyen 86 yaşındaki kadının koronavirüs olduktan sonra damarlarında ciddi hasar ve kan pıhtıları olarak bilinen tehlikeli tıkanmalar olduğu tespit edildi. Kangrenli parmakları kesmek zorunda kalan İtalya'daki doktorlar, hastanın durumunu koronavirüsün 'ciddi bir etkisi' olarak nitelendirdi.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİN AŞIRI REAKSİYONU
Uzmanlar, virüsün damarlarda tıkanıklığa neden olduğundan tam olarak emin olmadıklarını ancak koronavirüsle ortaya çıkan 'sitokin fırtınası' adı verilen bir bağışıklık aşırı reaksiyonunun olası sonucu olduğu yönünde görüş bildirdi. Bağışıklık tepkisi aşırı hızlanmaya başladığında, sağlıklı dokuya zarar verip hasar görmüş damarlarda kan basıncının düşmesine ve pıhtı oluşumunun artmasına neden olduğu belirtildi.
BAŞKA VAKALAR DA VAR
İtalya'daki vakanın benzeri koronavirüs etkilerinin dünyanın başka yerlerinde nadir de olsa rastlandığı ifade edilirken, NHS'nin araştırma kolu olan Ulusal Sağlık Araştırmaları Enstitüsü'nde çalışan Profesör Graham Cooke konu hakkında yaptığı açıklamada Covid'in birden fazla sistemi içeren bir hastalık olduğunu ifade etti.
HASTALARIN YÜZDE 30'U KAN PIHTISI PROBLEMİ YAŞADI
Doktorlar, kan pıhtılaşma sorunları olan önemli miktarda Covid-19 hastası fark ettiklerini ve bunun da hastalığın hem vasküler hem de solunum yolu enfeksiyonu hastalığı olduğu endişesini uyandırdığını belirtti. King's College London'dan Profesör Roopen Arya, Mayıs 2020 ayında koronavirüs hastanesindeki hastalarının yüzde 30'unda kan pıhtıları problemi olduğunu açıkladı.
Ülkemizde de artış gösteren vaka sayılarıyla beraber milyonlarca vatandaş corona virüs salgını ile duyulan Sitokin fırtınası konusunda araştırmalarına başladı. Bağışıklık sisteminin kendi dokularını yok etmeye başlaması ile meydana gelen bu olay kişinin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan çok kritik bir tanıdır. Öte yandan bu terime ilişkin detaylar araştırma konusu haline geliyor. Peki, Sitokin fırtınası nedir, ne anlama gelir? Sitokin fırtınası nasıl anlaşılır? İşte detaylar…
SİTOKİN FIRTINASI NEDİR?
En sık viral enfeksiyonlar sonucu meydana gelen bu ifade şöyle tanımlanabilir, kişinin vücudunda sitokin aşırı ve kontrolsüz şekilde salındığında, etrafında ne varsa yıkmaya başlıyor ve sağlam hücreleri de öldürüyor. Bu durumla beraber bağışıklık sistemi, kendi dokularını yok etmeye başlıyor ve adeta dosttan çok düşmana dönüşüyor…
Dünyayı etkisi altına alan ölümcül virüs Kovid-19 ile mücadelede, "bağışıklık sisteminin dosttan düşmana dönüştüğü an" olarak adlandırılan "sitokin fırtınası" yıkıcı hasarların artışına ve ölüme neden oluyor.
Tedaviye rağmen düşmeyen ateş, akciğer hasarının artışı ve laboratuvar değerlerinde bozukluk durumunda "sitokin fırtınası" tanısı konuluyor. En sık viral enfeksiyonlar sonucu gelişen bu tabloda, sitokin aşırı ve kontrolsüz şekilde salındığında, etrafında ne varsa yıkıyor, sağlam hücreleri de öldürüyor. Bağışıklık sistemi, kendi dokularını yok etmeye başlıyor.
Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, geçen yıl aralık ayında ortaya çıkan ve tüm dünyayı etkilemeye devam eden Kovid-19 hastalığında, bağışıklık sisteminin rolünün her geçen gün daha iyi anlaşıldığını söyledi.
Savaşçı, özellikle ağır seyreden akut solunum yolu problemi yaşayan Kovid-19 hastalarında aniden ve çok yüksek miktarlarda proinflamatuar sitokinlerin salınımının gözlemlendiğini ve bu duruma "sitokin fırtınası" adı verildiğini aktardı.
Doç. Dr. Savaşçı, sitokin fırtınasının en sık, viral enfeksiyonlar sonucu geliştiğini belirterek, "Vücutta görülen hastalıkların hemen hemen hepsinde immün sistemin iyi ya da kötü yönü var. İmmün sistem her zaman iyi yönde çalışmayıp bazen kendi bünyesine de zarar verebiliyor. Bu aşamada vücudun bağışıklığı yabancı proteinleri görür ve uyarılarak bunları yok etmeye çalışır. Eğer bunlara normal dozda bir yanıt veriyorsa onu yok eder. Bazen doğal bağışıklık yok edemez, o zaman onlara özgü birtakım silahlar üretir. Biz bunlara sitokin adını veriyoruz." ifadelerini kullandı.
"BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİN DOSTTAN DÜŞMANA DÖNÜŞTÜĞÜ AN, SİTOKİN FIRTINASI"
Sitokinlerin, bağışıklık sistemi hücreleri tarafından salınan küçük moleküler ağırlıklı, çözünür proteinler olduğunu, hücreler arası etkileşim ve iletişimi sağladıklarını dile getiren Savaşçı, şu bilgileri paylaştı:
"Bu sitokinler kontrol edilmek zorundadır. Bunlar eğer kontrolsüz salgılanırsa bu sefer aşırı reaksiyonlar ortaya çıkabilir. Bunlar aşırı ve kontrolsüz şekilde salındığında, etrafında ne varsa yıkıp çevredeki sağlam hücreleri de öldürür. Bağışıklık sisteminiz tamamen kendi dokularınızı yok etmeye başlıyor. Bu durdurulamaz sel, bir felaket gibi kendini kötü bir noktaya götürüyor. Bu durum ölüm ve yıkıcı hasarların artışına neden olmaktadır.
Tedaviye rağmen düşmeyen ateş, akciğer hasarının artışı ve laboratuvar değerlerinde bozukluk durumunda 'sitokin fırtınası' tanısı konulur. Sitokin fırtınasının tedavisine yönelik başarılı yaklaşımların, ağır Kovid-19 hastalarının iyileşmesinde ve yaşamasında çok önemli olacağı düşünülmektedir. Kortikosteroid ve tosilizumab gibi ilaçların kullanılmasıyla bir umut olarak bu yıkıcı fırtına durdurulmaya çalışılmaktadır."
