Uluslararası Adalet Divanı, Kosova'nın bağımsızlık ilan etmesinin uluslararası hukuka aykırı olmadığına hükmetti.
Sırbistan'dan 17 Şubat 2008'de bağımsızlığını ilan eden Kosova'yı şu ana kadar aralarında ABD, Türkiye ve çoğu AB ülkesinin bulunduğu 69 ülke tanıdı.
Mahkemenin bağlayıcı niteliği olmayan, görüş açıklaması niteliğindeki kararını açıklayan Mahkeme Başkanı Hisashi Owada, "uluslararası hukukun, bağımsızlık ilan edilmesine yönelik yasak içermediğini" söyledi.
Uluslararası Adalet Divanı'nın, Kosova'nın bağımsızlık ilan etmesinin, uluslararası hukuka aykırı olmadığını içeren kararının okunmasını, Sırbistan ve Kosova dışişleri bakanları da izledi.
Kararın, Sırbistan'ın 2009 yılında, "Kosova'nın bağımsızlık ilanının, Sırbistan'ın toprak bütünlüğünün açık bir ihlali olduğunu" iddiasına karşı alındığı bildirildi. Kararın, 10'a karşı 4 oyla alındığı belirtildi.
Karar mahkemenin büyük salonunda okunurken, Mahkeme Başkanı Hisashi Owada, kararın okunmasından önce kısa bir bilgilendirme açıklaması yaparak, "uluslararası hukukun, bağımsızlık ilan edilmesine yönelik yasak içermediğini", bu nedenle bunun "genel uluslararası hukukun ihlali olmadığını" belirtti. Owada, bağımsızlık ilanının, BM Güvenlik Konseyinin 1999 yılında kabul ettiği 1244 sayılı karara da aykırı olmadığını belirtti.
Kosova'nın kararla ilgili ilk açıklaması, "Mahkemenin kararı sonrasında, bağımsız bir devlet olarak Kosova ile masaya oturup müzakere yapması, artık Sırbistan'a bağlıdır" şeklinde oldu. Kosova Dışişleri Bakanı Skender Hüseni, mahkemeden ayrılırken yaptığı açıklamada, "Bugün, Kosova için büyük bir gün. Sırbistan hükümetine mesajım, 'Gelin ve bizimle görüşün' şeklindedir" dedi.
Hüseni, Sırbistan ve Kosova'nın, "iki egemen devlet" olarak oturacakları görüşme masasında, "karşılıklı çıkara dayalı olarak, her iki taraf açısından da önemli bir çok sorunu ele alabileceklerini" belirtti.
Mahkemenin kararı, Sırbistan'ı AB üyeliği yolunda zorlayacak. AB, Sırbistan'ın üyeliği için, Sırbistan ve Kosova arasında yapıcı ilişkiler kurulması şartı koymuştu. Uluslararası Adalet Divanının kararının, Kosova'nın yeni devletlerce tanınmasının da önünü açacağı belirtiliyor.
Tanyug ajansının haberine göre Sırbistan Cumhurbaşkanı Boris Tadiç, kararın açıklanmasından önce yaptığı bir açıklamada, "Mahkeme yeni bir ilke ortaya koyarsa, dünyada yeni devletlerin oluşmasına yol açan yeni bir süreç başlar, bu da dünyanın birçok bölgesini istikrarsız hale getirir" dedi.
Sırbistan'ın aşırı milliyetçi Radikal Partisi tarafından karar sonrasında yapılan açıklamada da, Mahkemenin uluslararası hukuku ağır biçimde ihlal ettiği ileri sürüldü. Açıklamada, BM Güvenlik Konseyinin acilen toplanması, Kosova'daki Avrupa Birliği barış gücü misyonunun görevinin sona erdirilmesi çağrısı yapıldı.
Sırbistan sınırları içinde bulunan Kosova, 17 Şubat 2008'de ülkeden tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti. Türkiye ve ABD'nin de aralarında bulunduğu 69 ülke Kosova'nın bağımsızlığını tanırken, Sırbistan bunun uluslararası hukuka aykırı olduğunu savunuyor.
Sırbistan'ın Kosova bölgesindeki etnik Arnavutların bağımsızlık kararı Sırp güçler ve Arnavut ayrılıkçılar arasında dokuz yıl süren bir savaşın ardından alınmıştı. Kosova'daki savaş, Nato güçlerinin o zamanlar hala Yugoslavya olarak anılan Sırbistan ve Karadağ'ı bombalamasıyla son bulmuştu.
Ancak Belgrat yönetimi, Kosova'nın bağımsızlığın uluslararası hukuka aykırı olduğunu savunuyor. Uluslararası Adalet Divanı'nın açıkladığı görüş, coğrafi bir bölünme konusunda aldığı ilk karar niteliğinde. Çok sayıda Kosovalı Sırp, ayaklanma hareketinin Belgrat yönetimince güç kullanılarak bastırılmaya çalışıldığı Kosova Savaşı'nın ardından 1999 yılında bölgeden ayrılmıştı. Kosovalı Arnavutlar, 17 Şubat 2008'de ise bölgenin bağımsızlığını ilan etmişlerdi.
