Astana ve Cenevre sürecinde aktif rol oynayan Ankara, Suriye'de kalıcı barışın tesisi için liderleri diplomasi masasında buluşturmaya devam ediyor. Suriye'de çatışma ortamının sona erdirilmesi, mültecilerin gönüllü geri dönüşleri için gereken şartların temini ile kalıcı bir siyasi çözümün tesisi amacıyla Astana formatında gerçekleştirilen ilk zirve 22 Kasım 2017'de Soçi'de yapılmıştı. Ardından 4 Nisan 2018'de Ankara'da, 7 Eylül 2018'de Tahran'da ve son olarak da 14 Şubat 2019'da Soçi'de liderler bir araya geldi. İstanbul'da 27 Ekim 2018'de ise Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Başbakanı Angela Merkel'in katılımı ile dörtlü zirve düzenlenmişti. Astana süreci kapsamında İdlib çatışmasız bölge planının uygulamaya konulmasını sağlayan Türkiye - Rusya - İran liderlerinin beşinci kez bir araya geleceği Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde yapılacak zirvede, İdlib başta olmak üzere, Suriye'deki gelişmeler değerlendirilecek, çatışma ortamının sona erdirilmesi, mültecilerin gönüllü geri dönüşleri için gereken şartların temini ile kalıcı bir siyasi çözümün tesisi amacıyla gelecek dönemde atılacak müşterek adımlar ele alınacak. Türkiye zirvede ayrıca, Suriye'nin meşru temsilcileri ile rejim arasında devam eden müzakerelerin sonuçlandırılması, bu çerçevede de Anayasa komitesinin kurulması ve çalışmalarına başlamasının önemine dikkat çekecek. Türkiye'nin Fırat'ın doğusunda terörist unsurlara karşı operasyon seçeneğini masaya koymasının ardından Rusya ve İran'ın pozisyonları da zirvede değerlendirilecek.
GÖZLEM NOKTALARINDA SON DURUM
Zirvenin önemli konularından biri de İdlib'deki son gelişmelerin yanı sıra Türkiye ve Rusya'nın kurduğu gözlem noktalarına son zamanlarda rejim güçleri tarafından yapılan taciz saldırıları da ele alınacak. Türk Silahlı Kuvvetleri, Astana anlaşması çerçevesinde Suriye'nin İdlib ilinde çatışmaları sona erdirmek amacı ile 12 gözlem noktası kurmuştu. Gözlem noktaları ile muhalifler ile Suriye rejimi güçlerinin cephe hatları gözleniyor.
FIRAT'IN DOĞUSU VE GÜVENLİ BÖLGE
TÜRKİYE zirvede Fırat'ın Doğusu'nda güvenli bölge kurulmasına ilişkin ABD ile gelinen noktaya dair Rusya ve İran liderleriyle bilgi alışverişinde de bulunacak. ABD'nin beklentileri karşılamaması halinde Ankara'nın tek başına Fırat'ın doğusuna yapacağı operasyon ve güvenli bölge oluşturma konusundaki ciddiyeti bir kez daha gündeme getirilecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, zirve vesilesiyle mevkidaşlarıyla münferit görüşmeler gerçekleştirerek ikili ilişkilerin yanı sıra güncel bölgesel ve uluslararası gelişmeler hakkında fikir teatisinde bulunması öngörülüyor.