ABD Başkanı Donald Trump, başkanlık koltuğunda son günlerini yaşıyor.
Seçilmiş Başkan Joe Biden'ın görevinin resmileştirilmesinin oylanması sırasında Kongre binasını basan destekçilerini isyana ve şiddete teşvik ettiği gerekçesiyle hakkında ikinci kez azil süreci başlatılan Trump, hakkında bu kadar çok azil süreci başlatılan ilk başkan olmasıyla da tarihe geçti.
Peki daha önce haklarında azil kararı verilen ABD başkanları kimlerdi ve süreçleri nasıl ilerledi?
ANDREW JOHNSON
ABD tarihinde azledilen ilk isim, 17. başkan Andrew Johnson oldu. 1865-1869 tarihleri arasında görev yapan Johnson, İç Savaş'ın hemen ardından göreve geldi. Başkanlık sürecinde Amerikan İç Savaş'ında yenilgiye uğrayarak ciddi bir yıkımın eşiğine gelen güney eyaletlerinin yeniden inşası konusunda çalışan Demokrat Partili Johnson, sık sık Cumhuriyetçi Parti içinde yer alan radikallerle yaşadığı çatışmalarla biliniyordu.
RADİKALLERLE SAVAŞA GİRDİ
Radikal Cumhuriyetçiler olarak adlandırılan bu grup, İç Savaş'ta Kuzey'in galip gelmesinin ardından kendi partileri tarafından bile tartışılacak özgürleşme önerileriyle gündeme geldi. Sıkı sıkıya kölelik karşıtlığını benimsemiş olan bu grup, siyahilere oy hakkı tanınması gerekliliğinden eşit toprak dağılımına kadar o dönem için oldukça tartışılır önerilerle adından bahsettiriyordu. Demokrat Başkan Johnson, bu tartışmaların Kongre'yi meşgul ettiğini öne sürerek Radikallerle ciddi bir savaşa girdi. Görev süresi boyunca Radikaller tarafından öne sürülen tüm yasa tasarılarını veto eden Johnson, bu grubun Kongre içinde güçlenmesiyle beraber azil sürecine girdi.
SENATO'DA AKLANDI
Johnson hakkında, 1868 Şubat'ında Radikaller tarafından verilen önerge sonrasında aralarında devlet mülküne el koyma, Temsilciler Meclisi'ne komplo kurma, yasama yetkisine müdahalenin de bulunduğu suçlamalardan azil kararı verildi. Azil kararı, Mayıs 1868'de bozuldu ve Johnson aklandı. Ancak davada ABD Başkanı'na yöneltilen suçlamaların ciddiyeti, 130 yıl boyunca benzersizliğini korudu.
BILL CLINTON
ABD başkanlık tarihinin en medyatik isimlerinden olan Bill Clinton, 1993 ile 2001 yılları arasında başkanlık görevinde bulundu. Göreve gelmesinden birkaç yıl sonra Adalet Bakanlığı özel savcısı tarafından soruşturma altına alınan Clinton, Aralık 1998'de Beyaz Saray stajyeri Monica Lewinsky ile ilişkisi ve devlet görevlisi Paula Jones'a yönelik cinsel taciz suçlamalarına da içeren adalete engel olma ve yolsuzluk suçlamalarının ardından Temsilciler Meclisi'nden çıkan kararla azledildi. Clinton, Şubat 1999'da yapılan Senato oylamasında aklanarak görevine devam etti. Ancak gündemde bomba atkisi yaratan Lewinsky-Clinton skandalı, Clinton'a olan desteği azalttı görev bitiminde yeniden seçilemedi.
DONALD TRUMP
Hakkında azil kararı verilmiş üçüncü ABD Başkanı olan Trump ilk olarak Şubat 2020'de Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenskiy'den yardım karşılığında Joe Biden ile ilgili yolsuzluk soruşturması açmasını istediği iddiaları nedeniyle kanuna aykırı davrandığı gerekçesiyle Temsilciler Meclisi oylamasında azledildi.
Ancak Senato'da yapılan oylamada görevini kötüye kullanma ve Kongre'nin çalışmasına engel olduğu suçlamalarından aklanarak görevine devam etti. ABD Başkanı, bu sürecin ardından bir ilke imza atarak Ocak 2021'de ikinci kez azil sürecine girdi. Seçilmiş Başkan Joe Biden'ıın başkanlık onayı sırasında destekçilerini kışkırtarak halkı isyana ve şiddete teşvik ettiği gerekçesiyle Temsilciler Meclisi'nde hakkında ikinci kez azil kararı alınan Trump, 20 Ocak sonrasında Senato'da oylanacak. Ancak oylama sonucu, görevini resmen bitirmesinin ardından gelecek.
AZLEDİLEMEDEN İSTİFA ETTİ: RICHARD NIXON
ABD tarihindeki en ses getiren olaylardan olan Watergate skandalınını mimarı olan Richard Nixon, Ocak 1969 ila Ağustos 1974 başkanlık görevini üstlendi. 1972 yılında Demokrat Parti'nin Washington'daki Watergate ofis kompleksindeki genel merkezine zorla girerek önemli belgelerin çalınması emrini veren Nixon, iki yıl boyunca bu olayla ilgisi olduğu iddialarını reddetti. Temsilciler Meclisi'nin yoğun baskısı sonucu oluşturulan skandalı incelemek üzere kurulan soruşturma komitesi, Nixon'a oldukça zor zamanlar yaşattı. Baskılara dayanamayan Nixon, iki yılın ardından pes etti ve Watergate ile ilgili ses kayıtlarını yayınlamak zorunda kaldı.
Ses kayıtlarının ardından Temsilciler Meclisi, Nixon hakkında "adaleti engelleme, yetkiyi kötüye kullanma ve Kongre'ye saygısızlık" suçlamalarından azil oylaması talebinde bulundu. Ancak Nixon, azil oylaması yapılmadan görevden istifa etti.
