ABD Başkanı Donald Trump ile Ukrayna lideri arasında bu yaz gerçekleşen telefon görüşmesinin içeriği ile ilgili tartışmaların ardından, Meclis Başkanı Nancy Pelosi Eylül ayında ABD başkanının görevden alınma sürecini resmi olarak başlatan bir emir verdi. Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi, "Kimse yasalardan üstün değildir" demiş ve Meclis'in, Trump'ın azlini öneren resmi bir soruşturma için harekete geçtiğini duyurmuştu.
Senato'da yapılan yargılamada, Temsilciler Meclisi'nin azil yöneticileri olarak İstihbarat Komitesi Başkanı Adam Schiff ve Yargı Komitesi Başkanı Cum. Jerry Nadler'in yanı sıra 5 milletvekili belirlendi. Schiff, 7 kişilik ekibe liderlik ediyor.
Donald Trump aleyhindeki suçlamalar 16 Ocak Perşembe günü ABD Senatosu'nda okundu, yargılama resmi olarak başladı.
Yargılama kuralları, 23 Ocak'ta Senato'da kabul edildi. Senatörler duruşmaya gelecek hafta başlamak için hazırlık yapıyorlar.
TRUMP'IN AZİL SÜRECİNDE YARGILANMA AŞAMASINA NASIL GELİNDİ?
Trump'ın, yeni seçilen Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelensky'den, eski Başkan Yardımcısı ve 2020 seçimlerinde Başkan adayı olacak olan Joe Biden'ın aleyhinde bir soruşturma açılmasını talep ettiği iddia edildi. Bu soruşturmanın, 2016 ABD Başkanlık Seçimleri ile ilgili olduğu dillendirilmekle birlikte, konu ve Trump'ın talebi hakkında kesin bir kanıt bulunmuyor. Uzmanlara göre, Beyaz Saray tarafından yayımlanan Trump Zelensky görüşmesinin transkriptinde de talebin konusu net değil.
İddiaların ardından Trump, defalarca kişisel olarak talepte bulunmadığını söyledi. Bununla birlikte Trump, Zelensky ile yaptığı telefon görüşmeleri sırasında, Ukrayna liderinin ABD füze sistemlerinden bahsetmesinin hemen ardından "Bir iyilik yap" diyerek bir konunun araştırılması konusunda istekte bulundu. Trump'ın deyimiyle "Hiçbir şey yapmayan Demokratlar", telefon konuşmasına ek olarak bir iddiada daha bulundular. İddialarına göre, Trump'ın çalışanları Ukraynalı yetkililerle görüşerek, yapılacak olan askeri ve finansal yardımın Joe Biden aleyhinde açılacak olan soruşturmaya bağlı olduğunu bildirdi. Görevden alma soruşturmasındaki tanıklar farklı ifadeler verdi. Bazıları bunun bir 'talep' olduğunu söyledi.
TRUMP NE İLE SUÇLANIYOR?
Trump'ın, iki farklı madde ile belirtilen suçları işlediği iddia ediliyor. Bunlardan birincisi "Görevini kötüye kullanmak", diğeri ise "Kongrenin işleyişini engellemek". "Görevini kötüye kullanmak" maddesi Temsilciler Meclisindeki 197 vekilin "hayır" oyuna karşılık, 230 vekilin "evet" oyu ile onaylandı. "Kongrenin işleyişini engellemek" maddesi ise 198 vekilin "hayır" oyuna karşılık 229 vekilin "evet" oyu ile kabul edildi.
Amerika Birleşik Devletleri'nin kurucuları, görevdeki başkanın Kongre tarafından görevden alınması için hakkında soruşturma yürütülmesine ilişkin ABD Anayasası'na bir madde konulmasını kararlaştırmışlar..
BAŞKAN HAKKINDA AZİL SÜRECİ BAŞLATILMASI 1787'DE KABUL EDİLDİ
İngiliz ortak hukukunda bir kavram olan impeachment (Başkanın görevini suistimal ettiği gerekçesi ile görevden alınması), 1787'de Philadelphia'da yapılan anayasa toplantısı sırasında en çok tartışılan noktalardan biriydi. Delegeler, "ihanet, rüşvet veya diğer ağır suçlar ve kabahatler"den suçlu bulunursa, başkanların görevden alınabileceğini oy birliği ile kabul etti.
MECLİS, BAŞKANI ŞÜPHELİ BULURSA YARGILAMA SENATODA
Anayasa uyarınca görevden alma maddelerini belirleme yetkisi, Yargı Komitesi'nde işlemlerin başlayabileceği Temsilciler Meclisi'ne verilmiştir. Eğer Meclis, görevden alma maddelerini onaylarsa veya bir başkanı azil için şüpheli bulursa, o zaman Başkan ABD Senatosunda yargılanır. ABD Başkanı Trump'ın da aleyhindeki suçlamalar Temsilciler Meclisi'nde kabul edildi. Başkan, Senato'da yargılanıyor.
SENATO'DA AZİL SÜRECİ NASIL İŞLİYOR?
100 üyeli Senato'da azil ile ilgili yapılan yargılamada, bir ABD Başkanı'nı görevden almak ve mahkum etmek için üçte iki çoğunluk oyu verilmesi gerekiyor.
ABD SENATOSU ÜYE DAĞILIMI: KAÇ CUMHURİYETÇİ KAÇ DEMOKRAT ÜYE VAR?
Toplam 100 koltuklu Amerikan Senatosu'nda Çoğunluk Partisi Cumhuriyetçilerden oluşuyor. Senato'da 53 Cumhuriyetçi, 45 Demokrat, 2 de bağımsız üye yer alıyor. Trump'ın azli için, 45 Demokrat üyenin yanı sıra, en az 20 Cumhuriyetçi üyenin de başkanın suçlu olduğu yönünde oy kullanması gerekiyor.
Ayrıca bu tabloda, iki bağımsız üyenin de Trump'ın aleyhinde oy kullanması gerekiyor. Konu hakkında yorum yapan uzman ve analistlerin görüşü, azil sürecinin Senato'da Trump'ın lehinde sonuçlanacağı yönünde.
Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu Senato'da azil duruşması 16 Ocak 2020'de resmi olarak başladı. Trump'ın azil duruşması için tarih belirlenmedi.
SENATO TRUMP'I AZLEDERSE NE OLACAK?
Donald Trump'ın Senato tarafından azledilmesi halinde mevcut ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, başkanlık seçiminin ardından yeni başkanın görevi teslim alacağı resmi tarih olan 20 Ocak 2021'e kadar Beyaz Saray'da kalacak. Azil gerçekleştiği takdirde ABD başkanlık seçimleri, daha önceden planlandığı gibi 3 Ocak 2021 tarihinde gerçekleşecek.
YARGILAMA BAŞLADI
16 Ocak Perşembe günü, Temsilciler Meclisi'nden gelen azi yöneticileri, senatörlerin huzurunda Trump'a yöneltilen suçlamaları okudu. Böylece yargılama süreci resmi olarak başlamış oldu.
AZİL SÜRECİNİ YÖNETECEK 7 İSİM
Senato'da yapılacak olan yargılamada azil yöneticieri olarak İstihbarat Komitesi Başkanı Adam Schiff ve Yargı Komitesi Başkanı Cum. Jerry Nadler olarak belirlendi. Ayrıca kıdemli milletvekilleri New York Milletvekili Hakeem Jeffries, Florida Milletvekili Val Demings ve California Milletvekili Zoe Lofgren ve diğerlerine göre daha az tecrübeli olan Teksas Milletvekili Sylvia Garcia ve Colorado Milletvekili Jason Crow azil davası yöneticileri olarak belirlendi. 7 kişilik yönetici ekibine Adam Schiff liderlik ediyor.