Çocuklarımızın kız ya da erkek doğmaları dışında cinsel kimliklerinin nasıl geliştiğini bilmek gerekir. Onların cinsiyetlerine uygun olmadığını düşündüğümüz davranışlarının bizi gereksiz yere endişelendirmemesi veya müdahale etmemiz gereken durumları anlayabilmemiz için bu bilgiler gerekli.
Bebek, henüz anne karnındayken, ailenin beklentisiyle bir anlamda cinsiyeti belirlenir.
Aile, kız ya da erkek çocuk beklentisine göre hazırlık yapar ve isim düşünür. Bebek doğduğu zaman eğer beklenen cinsiyette değilse aile, fark etmeden bebeği istedikleri cinsiyete uygun yetiştirmeye başlayabilir. Bebeklikten itibaren kız gibi giydirilen, saçları uzatılan erkek çocukları ya da erkek gibi giydirilip, oyunları yönlendirilen kız çocukları gibi... Bu davranışlar doğal olarak bebeği bir kargaşaya götürür. O nedenle bebeğin cinsel kimliğinin oluşumunda ilk adım, doğarken getirdiği cinsel kimlik ve ailenin bunu kabullenmesidir.
Bebeğin ilk 12 ayında en büyük gereksinimi sevgidir. Onu tutuşunuz, gülümsemeniz, okşamanız mutlu olmasını sağlar. Bu dönemde bebeğin tanıma ve zevk alma organı ağzıdır. Meme emmek ona haz verir.
Eline geçirdiği her nesneyi, ağzına götürmeye çalışır.
12 aydan sonra yürümeye ve tek tük kelimelerle olsa da konuşmaya başlayan çocuk daha bağımsızdır. 12 ayla 36 ay arasında tuvalet eğitimi önem kazanır.
Yıkanma, tuvalet eğitimi gibi süreçlerde çocuklar kendi bedenlerini görür ve dokunur. Bu sırada hem bedenlerini tanır hem de haz duyar.
Çocuğun kendine dokunması, bedenini tanımak amaçlıdır. Bu dokunmaları engellenmeyen çocuklar, bir sonraki döneme sağlıklı geçer.
SARILMAK ÇOCUĞU RAHATLATIR
0-3 yaş arası çocukların bağlanma isteği vardır. Sevgi dolu sarılmalar, gıdıklamalar, öpmeler onlara güven verir. Seni seviyorum demeniz rahatlatır. Benzer şekilde, cinsiyete özgü olmayan oyunları onlarla paylaşmanız gelişimi için önemlidir.
Çocuklar iki yaşına gelene kadar kız ve erkek olmanın biyolojik farklılıklarını ayırt edemez. Ancak kız ya da erkek olmasından kaynaklanan sorumlulukları, haklarını ve zorunluluklarını, ailesiyle çevresi ona doğar doğmaz vermeye başlar.
Yetişkinlerin çocuklara, cinsiyetleriyle birlikte aktardıkları değer ve beklentilere sosyal roller adı verilir. Bu dönemdeki çocuklardan yapabilmelerini beklediğimiz şeyler var. Bunlar, tuvalet eğitimi, cinsel organların temizliğini bilme, beden uzuvlarını tanıma, sevgisini gösterme, öpme gibi ilişki becerilerini geliştirmeleridir.
Çocuklardan bunları beklerken bizim de yapmamız ve yapmamamız gereken davranışlar var:
1- Asla çocuklara bedenlerinin bazı kısımlarının kötü ya da utanılacak yerler olduğunu söylemeyin.
2- Yaptıkları ya da söylediklerinden dolayı onu utandırmayın.
3- Yaptığı bazı şeylere cinsel anlamlar yükleyip abartmayın.
4- Onun yanında başkalarının dış görünüşleriyle dalga geçmeyin.
5- Erkek ya da kız çocuklarla oynama gibi cinsiyetçi sınırlar koymayın.