Gençlerle birlikte çalışmak, konuşmak, paylaşmak her zaman çok hoşuma gitti. Ailelerinin aksine, ben onların hata yapmalarından çok, hata yapmamak adına hiçbir şey yapmamalarından korkarım. Birçok erişkinin aksine, soru sormalarından değil, soru sormadan büyüklerinin dediklerini yapan gençlerden korkarım. Bilirim ki büyükler, her zaman doğruyu söylemez. Hatta bazı büyükler, özellikle yanlışları söyler. Onların yanlışlarını görebilen, onlara bunu söyleyebilen ve kendi yanlışlarını da görüp, ders alabilen gençlerle olmayı çok daha fazla seviyorum. Onların yetişmelerine, kendine güvenen gençler olmalarına katkıda bulunabildiğimde ise dünyalar benim oluyor.
HER ŞEYİ BİLDİKLERİNİ ZANNEDERLER
Gençlerin kendine güvenleri nasıldır?
Gençler, her şeyi bilir, güvenli görünmeye çalışır. Hatta bu durum, ukalalık etmeye kadar varabilir. Bunun nedeni, çevreyi olduklarından daha fazla kendilerinden emin olduklarına ikna etmeye çalışmaktır. Kendine güveni olan genç, daha başarılı, daha çok arkadaşı olan, kendi yaşamını daha iyi kontrol edebilen gençtir.
Kendine güveni olmadığı zaman ise uyumsuz, sorunlu olur. Onlara güvendiklerini gösteren, sorumluluk veren ve başarılarıyla övünen aileler, gençlerin kendilerine güvenlerini artırır. Gençler başkalarının onları nasıl değerlendirdiğini çok önemser. Ama daha önemlisi, başkalarının onları nasıl gördüğüne ilişkin kendi algıları, düşünceleridir. Karşılarındaki kişinin tutumundan, kendilerine ilişkin algısını anlamaya çalışırlar.
Ailenin, okulun ve arkadaşların tutumları kendine güveni sağlamada önem kazanır. Onların sürekli hata yapacağından korktuğunu, kendisini önemsemediğini hissederse, kendine güvenmemeye başlar.
Gencin kendine güvenini artırmak için ailenin yapabilecekleri var. Çocuklarının başarılarıyla övünmeleri, onlarla ilgilendiklerini, oldukları gibi değer verdiklerini ve sevdiklerini göstermeleri gerekir. Ayrıca, her davranışlarını eleştirmemeleri, rahatsız oldukları lakaplar takmamaları, bunlardan olumsuz etkileneceklerini bilmelidirler. Gençlerin başarılı olabilecekleri alanları bulmak için de ailelerinin yardımına ihtiyacı var. Onların tercihlerine güvenip, mümkünse desteklemek gerekir.
Kendi düşüncelerini savunmalarını teşvik ederken, hoşlanmadığınız davranışları açık açık söyleyebilirsiniz.
Eleştiriler kırıcı ve yıkıcı olmamalıdır.
Özgüven sorunu olan utangaç gençleri topluluk önünde olmaya zorlamak, dikkatleri onun üstüne çekmek, ters etki yapar.
Benzer şekilde, o yapamıyor diye, ona sosyal çevre ve arkadaş ayarlamaya çalışmak da yanlıştır. Aileler, genç çocuklarını, kendi arkadaşlarının çocuklarıyla arkadaşlığa zorlar. Tanımadıkları bir gençle, zorunlu olarak tanışmak, genci rahatsız eder. Onun utangaçlığını ve güvensizliğini yenme yolu, sosyal becerilerini geliştirmesine ve kendinin arkadaş bulmasına destek olmak olduğunu unutmayın.
Kendine güvensiz ve utangaç bir genç, başka hiç kimsenin bunu yaşamadığını düşünür. Oysa en sosyal olan genç bile bu duyguyu taşır. Sorun bu duygunun yoğunlundadır. Karşısındakinin de benzer şeyler hissedebildiğini düşünmek, onu rahatlatır. En azından özgüvenini kazanarak, utangaçlığını yenene kadar öyle değilmiş gibi davranmayı öğrenebilir. Büyük olmak, gençleri devamlı eleştirmek ve kontrol etmek değildir. Gençlerin beyin gelişiminin henüz deneyimlerle bilgileri birleştirme becerisini kazanmamış olması, onları bize göre daha atılgan ve tehlikeye açık hale getirir.
Bize düşen, deneyimlerimizi onlarla paylaşarak, zarar görmelerini engellemek.
Hangimiz şimdiki deneyimlerimizle genç yüreğine sahip olmak istemez ki! Zamanla onlar da kendi deneyimlerini kazanacak ve bizim tutumlarımıza göre ya kendine güvenen ya da güvenmeyen bir erişkin olacaktır.
