Okullar açıldı. Geçtiğimiz haftalarda ergenlik öncesi çocukların okul ilişkilerini yazmıştım. Bugün de sıra ergenlerin okul ilişkisinde. Ergenlik dönemi okul sürecinin devam ettiği ve okulun gelişime önemli etkileri olan bir dönem. Anne-babadan sonra çocuğun beceri ve yeteneklerinin gelişmesinde rol alan en önemli yer, okul. Belli bir düzen ve disiplin içinde, bilgiyi, kişiliği, yetenekleri, yaratıcılığı geliştiren yere okul denir. Çocuğun yaşamının büyük bir kısmı okulda geçer. Buna rağmen, ailenin konumu, eğitimi, sosyokültürel özellikleri çocuğun gelişiminde, okuldan daha önce gelir. Ancak ergenin arkadaşlıkları, başarıları ve sorunları okulda şekillenir.
OKUL SADECE BİNA MI?
Okul seçimi ergenin yaşamında önemlidir. İlköğretimde okul seçerken daha çok öğretmen seçmek gerekirken, ergenlikte farklı nitelikleri değerlendirmek gerekir. Okul binasının büyüklüğü eğitim kalitesini etkilemez. Ama okulda ne öğretildiği ve nasıl öğretildiği çok bağlayıcıdır. Okulun büyüklüğü sadece, öğrencileri aktivitelere dahil etme ve daha fazla sorumluluk verme açısından önemlidir. Okulu değerlendirirken eğitim sistemi ve bu sistemin çocuğunuza uygunluğuna bakmalısınız. Sınıf içi tutumları soruşturmakta yarar var. Çocukların başarılarının takdir edilip edilmediği, öğretmenlerin her çocuğa karşı tutumunun aynı olup olmadığı, okulun öğrenciden beklentileri önemlidir. Bu beklentiler ve ona yönelik tutumlar, ergeni yönlendirir. Ayrıca okulun disiplin anlayışı, çocuğu ezip ezmediği, çocuklar arası ilişkiyi sağlıklı hale getirmek ve sürdürmek için tutumları, ebeveynle ilişkileri nitelik belirlemeden değerlendirilmesi gereken ölçütler. Okulun akademik faaliyetler dışı sağladığı olanaklara bakmak gerekir. Bu faaliyetler, derslerde başarılı olamayan çocuklara başarı alanları sağlar. Okulun müzik, resim, spor gibi alanlara ve çocukların bu alanlardaki başarılarına önem vermesi gerekir. Ayrıca okulun, öğrencilerine sorumluluk alma şansı tanıması da önemli. Bu sorumluluklar ve başarı, çocuğun kendine saygısını artırır. Doğru okul, bina ve onun özellikleriyle belirlenmez. Doğru okul, öğretmenlerin daha hassas ve çocukların gereksinimleriyle daha ilgili olduğu işlevsel okuldur. Okul seçerken okulun yapısı da önemli. Ergenlik dönemi, kimliğin gelişme dönemidir. Bu dönemde birçok ayrıntı, onun kimlik arayışını etkiler. Bu nedenle okulun tek tip sistem ve görüşe hizmet eden, ergeni belli görüş ve amaçlar için yetiştiren bir okul olmaması önem kazanır. Kimliğini ararken, sizin izin verdiğiniz kadar bile arayışa izin vermeyen, kendini geliştirmesini engelleyen ve kimliğini kendi isteğine göre biçimlendiren bir okul birçok sorunun kaynağı olabilir. Okulun niteliğini belirleyen en önemli etkenlerin başında eğitimciler gelir. Öğrenciler bazı öğretmenleri daha çok sever. Sevdikleri zaman ders başarıları artar. Doğru öğretmen, öğrencinin sorunlarını aşmaya yardım eden, yetenek ve ilgilerini geliştiren kişidir. Gençler genellikle sıcak, istekli, sempatik, kolay uyum sağlayabilen ve endişelerini anlayıp yanıt verebilen öğretmenleri tercih eder. Ama aynı zamanda kontrolü sağlayabilen, adil davranan ve dersi açık, net anlatabilen bilgili öğretmenlere saygı duyarlar. Öğrenciyi öğrenme sürecine katan, güleryüzlü ama disiplinli öğretmen ergen tarafından tercih edilmektedir. Sanıldığı ya da inanıldığı gibi, ergenler onlara her konuda izin veren, kolaylık sağlayan, kontrol etmeyen öğretmenlerle daha uyumlu değildir. O tür öğretmenlerle genellikle eğlenirler.
ÖĞRETMEN-AİLE İLİŞKİSİ ÖNEMLİ
Bu tanıma, her öğretmen uymaz. Ama bu her öğrencinin bu tür öğretmenlerle çatışacağı ve dersi bozacağı anlamını taşımaz. Ergenlerin öğretmenle sorunu olduğu zaman, onu aşırı tepkiler vermemesi konusunda uyarmanız ve desteklemeniz gerekir. Çocuğun kendine haksızlık edildiğine ilişkin inancı varsa, bunu okulla konuşmalısınız. Ergen, tepkisini derse katılmamak, ödev yapmamak ya da öğretmene karşılık vermek şeklinde ortaya koyabilir. Bu ise sorunlara yol açar. Velinin bu duruma müdahalesi okulu ve öğretmeni suçlayıcı olmamalıdır. Ergenin ne yaptığını, kimlerle sorunu olduğunu ve kimlerle olmadığını öğrenmek gerekir. Okullarda bir çocuğun adı çıktığı zaman, ne yaparsa yapsın onu geri çevirmek zor olur. Bu nedenle aile ve öğretmenin ilişkisi önemlidir.