Vücudun kalori yakma yeteneğine metabolizma diyebiliriz. Hepimiz yılda ortalama bir milyon kalori tüketiriz. Çünkü vücut alınan kalorileri yakmak için sürekli çalışır. Amaç ise çok nettir; kilonuzun stabil kalmasını sağlamak. Ancak biz yiyeceğin tadı, canımızın istemesi, aşırı açlık atakları sebebiyle ve bazen de sebepsiz yiyerek hem şişmanlar hem de metabolik olarak vücudun yavaş çalışmasını tetikleriz. Beynimiz metabolizma hızımızı ve kalori harcamamızı düzenleyen en önemli organdır. Kalori yakım hızının miktarını, kalorilerin ne şekilde depolanacağını ve bu mekanizmaların düzenlenmesinde gerekli olan hormonların salgılanmasında beynimiz kontrol edici gücü sağlar. Erkekler kadınlara göre daha fazla kalori yakar ve dolayısıyla metabolizmaları daha hızlıdır. Yaş ve genetik etmenler de aynen cinsiyet gibi metabolizma üzerindeki etkilerini değiştirme şansını bizlere asla vermez. Yaşlanma ile her 10 yılda yüzde 1-2 kadar metabolizma hızımız düşer. Hiç hareket etmeden vücudumuzun sadece yaşamsal olaylar için harcadığı kalori besinlerle aldığımız kalorinin yüzde 60-70 kadarını oluşturur. Ayrıca yediğimiz besinlerin içindeki besin öğelerinin ayrışması için sindirim sisteminde ve dokularda kalori harcaması olur ve aldığımız kalorinin yüzde 10'u da bu amaçla harcanır. Gördüğümüz gibi vücut alınan kaloriyi harcamak için metabolizmayı canlı tutmaya çalışır. Fakat biz öğün atlayarak, aktivite yapmayarak, doğru besin seçmeyerek ve sürekli kilo alıp, vererek metabolizmayı yavaşlatırız. Bugünkü yazımda metobolizma yaşınızı ömür boyu boyu düşürmeyecek 5 altın kural ve hayatınızı değiştirecek 5 formül vereceğim.
Kural 1
Vücudun kas kitlesi artırıp, yağ miktarını azaltmak metabolizmayı hızlandırmak için ilk hedef olmalı. Vücudun kas miktarı yüzde 75, yağ miktarı yüzde 25 olduğunda metabolizma hızı artmaya başlar. Kas kitlesini arttırmak için kısa süreli ama çok yoğun egzersizler yapmanız gerek. Vücudun dayanabileceği kadar ağırlıkla atletik fitness veya kısa mesafeleri tempolu koşmak gibi aktiviteler kas hacminizi artırır.
Yağ depolanmasını önleyen yoğurt: Bu hazırlayacağınız yoğurttan bir öğünde 100 gr. yediğinizde yemekteki kalorinin yağ olarak depolanmasını önleyecek ve metabolizmanızı da arttıracaksınız. 1 çay bardağı az yağlı yoğurt, 1/2 adet kabuğu soyulmuş ve çekirdeği çıkarılmış taze avokado ve 1 çay kaşığı hardalı karıştırıcıdan geçirip, krema haline getirip servis edin.
Kural 2
Aerobik aktiviteler yapmak kas kitlenizi arttırmaz ancak düzenli yapıldığında metabolizma hızınız en az yüzde 8-10 kadar artar. Kas yoğunluğunu arttıracak aktiviteler yapamıyorsanız, orta tempolu ve uzun süren egzersizler yapabilirsiniz. Haftada en az beş kere en az 70 dakikalık egzersizler metabolizmanızı arttırır. Bir ay içerisinde metabolizmanızın hızlandığını hissedeceksiniz.
Duran metabolizmayı canlandıran kereviz suyu: Bu formülü her gün az miktarda öğünler dışında, ek olarak günde 500 ml, bir hafta boyunca içmeniz yeterli. Bir su bardağı kadar su için brokoli, salatalık, kereviz kökü ve yapraklarını katı meyve sıkacağından geçirin.
Kural 3
Öğünlerde acı biber, soğan ve sarımsak gibi sebzeleri, zencefil, zerdeçal, tarçın, vanilya ve hardal gibi baharatları kullanmanız metabolizma hızınızda yüzde 3-5'lik artışa neden olabilir. Etlerinizin yanına hardal, sütünüze tarçın, salatalarınıza soğan, sarımsak, acı biber koyabilirsiniz.
Metabolizmayı hızlandıran greyfurt suyu: 1 adet greyfurdu sıkın. 1 başparmak kadar taze zencefili kabuklarını temizleyin iyice rendeleyip greyfurt suyuna ekleyin ve 1 çay kaşığı vanilya tozu ile karıştırın.
Kural 4
Yüksek protein içeren besinleri spor sonrasında tüketmek yine metabolizmanızın yüzde 8 kadar artmasını sağlayacaktır. Protein içeren yiyecekler sindirim sırasında vücudun fazla kalori yakmasını sağlar. Hem karbonhidrat, hem protein, hem de az yağ içeren bir yiyeceği tüketmek metabolizma için çok etkilidir. Az yağlı süt en uygun besindir.
Spor sonrası kası koruyan metabolizmayı hızlandıran süt: 1 su bardağı sütü yarım muz, 1 çay kaşığı vanilya ve 1 çay kaşığı tarçın ile karıştırıcıdan geçirin ve için.
Kural 5
Şeker ihtiyacınızı B grubu vitaminlerinden zengin kuru meyve ve kuru yemişlerden rahatlıkla sağlayabilirsiniz.
Metabolizmayı hızlandıran marmelat: Kuru incir, kuru kayısı, kuru siyah üzüm, kuru hurma ve kuru eriği bir gece önceden iyice yıkayın ve suda yumuşaması için bekletin. Yeniden yıkayın ve üzerine az süt, az ceviz ve çok az tarçın ekleyin. Marmelat kıvamına gelinceye kadar çekin. Her sabah bir yemek kaşığı marmelât yiyip üzerine iki su bardağı ılık su için.
3 GÜNLÜK METABOLİK KÜR DİYETİ
Uyanınca:
1 yemek kaşığı metabolizma hızlandıran marmelat
2 su bardağı su
Kahvaltı:
1 su bardağı metabolizmayı hızlandıran greyfurt suyu
1 yumurtalı omlet
1 ince dilim tam tahıllı ekmek
Domates, taze maydanoz ve tatlı kırmızı biber
Ara:
1 su bardağı duran metabolizmayı canlandıran kereviz suyu
Öğle:
2 adet ev yapımı köfte
4 yemek kaşığı az yağlı bulgur pilavı
1 çay bardağı yağ depolanmasını önleyip metabolizmayı hızlandıran yoğurt
Domates, taze maydanoz ve tatlı kırmızı biber
İkindi:
1 su bardağı spor sonrası kası koruyan metabolizmayı hızlandıran süt
Akşam:
1 tabak az zeytinyağı ile pişirilmiş kabak veya lahana yemeği
4 yemek kaşığı az yağlı bulgur pilavı
Domates, taze maydanoz ve tatlı kırmızı biber
Ara:
1 şeftali veya 1 elma veya 1 kivi veya 2 taze incir veya 1 ince dilim karpuz veya 1 armut
