Bisiklet çocukluk hayallerinin hep başrolündedir. Çoğu anne-baba da bunu bildiği için "Karne notunu yükselt, istediğin kırmızı bisiklet senin" der, çocuğuna. Kaçımız mahallede bisikleti olan arkadaşımızın arkasından imrenerek bakmadık? Fakat büyüdükçe bisikletle ilişkimiz azalıyor, araya mesafe giriyor. Kimileri için ise yaş ilerlese de bisiklet tutkusu devam ediyor. İstanbullu havayı güzel gördüğü an sahilde, bisiklet yollarında vakit geçiriyor, tutkusunu yaşıyor. Bisikleti ulaşım aracı olarak kullananlar da yok değil. Bisikletliler Derneği Başkanı Murat Suyabatmaz: "İstanbul'da yapılan bir ankete göre yüzde 34 bisiklet sahipliği var. 14 milyonluk İstanbul'da 4 milyon civarında kişinin bisikleti olduğunu gösteriyor. Bunların büyük bir çoğunluğunun çocuk bisikleti olduğunu düşünürsek, 2.5 milyon bisiklet potansiyeli var. Bisikletlerin trafiğe kazandırılması halinde İstanbul'un çehresinde büyük değişim yaşanır" diyor. Bisiklet daha çok turizm, spor, eğlence, gezi amaçlı tercih ediliyor. İstanbul'da mevcut bisiklet yolları toplam 82.1 km. İstanbul Büyükşehir Belediyesi bisiklet yollarını 1.050 kilometreye çıkarmayı planlıyor. İstanbul'un yeni bisiklet yolları haritasını İstanbul Büyükşehir Belediyesi ilk kez Cumartesi SABAH ile paylaştı.
EN ÇOK BİSİKLETLİ YEŞİLKÖY'DE
İstanbul' da en çok bisiklet kullanımının olduğu beş ilçe Yeşilköy, Kadıköy, Bakırköy, Maltepe, Kartal olarak sıralanıyor. Suyabatmaz "Yeşilköy bisiklet kullanımının istenirse ne kadar kolay olabileceğini gösteren bir ilçe. Yeşilköy'e gittiğinizde ister gelir düzeyi yüksek, ister düşük olsun herkesin bisiklet kullandığını görürsünüz" diyor. Kadıköy'de Fenerbahçe çevresi ve Bağdat Caddesi'nde de bisiklet kullanıcısı çok. Adalar'da da yaşam bisikletle sürüyor. Suyabatmaz, bisiklet yolları ile ilgili talebini şöyle dile getiriyor: "Adalar'da bisikletle yaşam olabiliyorsa neden İstanbul'un ilçelerinde adacıklar yapılıp bisikletli yaşam alanları oluşturulmasın?"
SOSYAL MEDYADA HABERLEŞİYORLAR
İstanbul' da son üç yılda yeni bisiklet grupları oluşmuş durumda. İki yıl önce kurulan Küçükçekmece Bisiklet Grubu da onlardan biri. İlk tura beş kişiyle başlayan grup, iki yıl içinde 1450 kişiye ulaşmış. Sosyal medya aracılığıyla sesini duyuran grubun kurucularından Burak Yetkin (Reklamcı-36) "Bir bisiklet turuna katıldıktan sonra ilçemizde neden bir grubumuz olmasın diye düşündük ve Soner Kanar ile Facebook aracılığıyla grubu kurduk. Şu an tura 70 kişi katılıyor. Her yaştan, her statüden bisikletsever etkinliklere katılıyor. İstanbul'da iki yıl önce biz de dahil üç-dört bisiklet grubu vardı. Şu an 30 gruba çıktı, ilgi çok fazla" diyor. Gruplar bir tur ya da etkinlik yapılacaksa sosyal medya aracılığıyla iletişime de geçiyorlar. 30 yıldır bisiklet kullandığını söyleyen Yetkin, hayatından memnun: "Bisikletle gezdiğinde gittiğiniz yeri görür, hayatın içinde olur, o yeri yaşarsın! Eğer aileme üç gün ayırıyorsam, illa bir gün bisiklete özel zaman ayırırım. Son üç yılda bir bilinç de oluştu artık. Hobiden çıktı, bir ulaşım aracı olarak görülüyor bisiklet. Bu grupla birlikte sosyal bir platform, hatta bir hizmet grubu olduk. Kilolu gelen zayıflıyor, ben yaşlıyım kullanamam diyen bizden iyi bisiklet binmeye başlıyor. Engellisinden teyzesine herkes seviyor."
SOSYALLEŞİYOR, ÇEVREYİ GEZİYORUZ
Bilen Budak - Türkçe Öğretmeni (36)
"Üç yıl önce bisiklet aldım. Bisikletle şehirlerarası yolculuk yapmaktan hoşlanıyorum. Sadece İstanbul içindeki gruplarla değil, şehir dışı gruplarla da irtibatlıyız. Davet gelince cüzi bir para ödeyip üç günlüğüne başka şehirlere gidiyor; çevreyi geziyor, kamplarda kalıyoruz. Sosyalleşiyor, yeni insanlarla tanışıyoruz. Eskiden bisiklete ilgi yoğun değildi. İlginin kentleşme kültürüyle alakası var."
BİNLERCE KİŞİ KÖPRÜDEN GEÇECEK
İstanbul Bisiklet Festivali ve Dünya Çevre Günü kapsamında 6-7 Haziran'da etkinlikler yapılacak. 8 Haziran'da yurtiçi ve yurtdışından binlerce bisikletli birlikte köprüden geçecek.
İBB İstanbul geneli mevcut bisiklet yolları
Avrupa Yakası: 25.4 km.
1- İstanbul Cad./Küçükçekmece Atatürk Köşkü arası
0.67 km
2- Florya Sahil-Polat Otel
4.66 km
3- Kennedy Cad./ Bakırköy İskele-Yenikapı
7.97 km
4- Ekrem Kurt Bulvarı/Taşhan Kavşağı-
Zeytinburnu Aktarma Merkezi
3.2 km
5- Beşiktaş-Sarıyer sahili
8.9 km
Anadolu Yakası: 56.7 km.
1- Bostancı Vapur İskelesi-İDO
41 km
2- Bostancı-Fenerbahçe
4 km
3- Aydos Yahya Kemal Beyatlı Caddesi
1.70 km
4- Sancaktepe Mimar Sinan Bulvarı
3 km
5- Maltepe Dolgu Alanı
7 km
İBB uygulamaya hazırlanan bisiklet yolları
Avrupa Yakası 20.00 km.
1-İstanbul Cad./Küçükçekmece Gölü kenarı
1.1 km
2-İstanbul Cad. (Sahil)/Atatürk Köşkü önü
0.7 km
3-Florya Cad.
3.7 km
4.-Yeşilköy Demiryolu Cad./Bakırköy İskele Polat Otel Önü
5.4 km
5-10. Yıl Cad./Topkapı Aktarma Merkezi
3.5 km
6-Kennedy Cad./Yenikapı- Sirkeci
5.6 km
Anadolu Yakası 18.00 km.
1-Bostancı Bölgesi (Cami Sok, Kasadar Sok, Çetin Emeç Bulvarı-İDO İskele önü)
1.2 km
2-Bostancı-Dalyan Sahili mevcut bisiklet yolu
5.2 km
3-Göztepe Sahil-Bağdat Caddesi-Kızıltoprak-Söğütlüçeşme bağlantısı
4.6 km
4-Kadıköy Rıhtım-Kızıltoprak-Kalamış-Dalyan sahili bağlantısı
7 km
Çevre düzenleme, bölge ve kent parkı, rekreasyon alanları kapsamında projelendirilmiş, yapım aşamasındaki bisiklet yolları
Anadolu/Avrupa yakası: 54 bin 858 metre
Uygulama projeleri tamamlanan bisiklet yolları:
92 bin 858 metre
Planlanan toplam mesafe:
273 bin 980 metre
Bisiklet yollarındaki toplam hedef:
1.050 km
İstanbul' daki kiralama noktaları çoğalıyor
İstanbul Büyükşehir Belediyesi İSPARK aracılığıyla mevcut bisiklet yollarının 50 km'lik kısmında Akıllı Bisiklet Kiralama Sistemi uyguluyor. Kadıköy-Kartal sahilinde 16.5 km'lik hat üzerinde 10 istasyon bulunuyor. 100 bisikletle başlatılan uygulamaya ilgi büyük. Bir yıl içinde bisiklet kiralama sayısı 50 bine ulaşmış. Sistemden kredi kartı veya abonelikle yararlanabiliyorsunuz. Abonman kartla günlük, haftalık, aylık, yıllık olarak bisiklet kiralayabiliyorsunuz. Bisiklete bir saatliğine 2 TL, iki saat için 3 TL, günlük 25 TL ödeniyor. 07.00- 24.00 saatleri arasında yedi gün boyunca bisiklet kiralanabiliyor. Yakın zamanda Florya-Yeşilköy ve Tarihi Yarımada, Zeytinburnu-Eminönü güzergahında da sistem hayata geçecek. Avcılar ve Küçükçekmece sahil yolunda da sistemin hayata geçirilmesine yönelik çalışmalar tamamlandı.
Engelleri aşmak için yola çıktı
Funda Müjde (52), 45 yıldır Hollanda'da yaşıyor, orada tanınan bir isim. Tiyatro oyunculuğu, televizyon programcılığı ve köşe yazarlığı yapmanın yanı sıra dizilerde de rol alıyor. 2007'de tatil için geldiği İstanbul'da geçirdiği talihsiz kaza sonucu felç olması hayatının seyrini değiştirse de yaşam sevincini elinden alamamış. "Felç geçirdiğimi öğrenince hayatım altüst oldu" diyen ve tekerlekli sandalyeye bir türlü alışamayan Müjde, bisiklet sayesinde aktif hayata geri dönmüş: "Kazadan önce de bisiklet sürer, spor yapardım. Geçen sene kimseye ihtiyacım olmadan yapabileceğim tek şeyin bisiklet sürmek olduğunu fark ettim. Engelli bisikletimle vücudum hareket edince hayatım değişti, ufkum açıldı, bisikletle engelleri aştım."2014'ün Türkiye'den Hollanda'ya işçi göçünün 50. yılı olduğu içinde birlikte çalıştığı tiyatronun bir çalışma başlatması Müjde'ye de ilham kaynağı olmuş. "Ben de 'Bisikletle binlerce kilometre yaparak dünyanın bir ucuna gidebilirim' diye düşündüm. Rotam da Türkiye oldu. Bu yolculukla engelleri aşmak ve kaderim deyip yılmamak gerektiğini göstermek istiyorum. Hollanda'daki mekanların engelliler için uygun olmadığına da dikkat çekeceğim. Ayrıca obezite ve depresyon çok yaygın. Bu bisiklet turuyla 'Hareket edin, bisiklet kullanın. Sağlıklı bir yaşamınız olsun!' demek istiyorum. Özgürlüğü bisiklette buldum. Yılmamak, yeni hedefler kurmak kendi elimizde. Tekerlekli sandalyeye mahkum olmama rağmen, işlerime, oyunculuğa, sunuculuğa devam ediyorsam herkes edebilir." Müjde, 90 gün sürecek yolculuğu boyunca yaklaşık 4 bin kilometre yol yapacak.
40 yıldır ulaşım için kullanıyorum
Hakan Öge - Diş Hekimi (52) Hakan Öge, Heybeliada'dan vapurla Bostancı'ya oradan da Kadıköy'deki iş yerine bisikletle gidiyor. 40 yıldır bisiklet kullanan Öge'nin bisiklet tutkusu çocuk yaşlarda başlamış. Lise ve üniversite yıllarında da okula bisikletle gidip gelmiş. Hatta dünyayı yelkenli tekneyle dolaşırken de yanından ayırmamış bisikletini. Üç yılda 33 ülke gezip her ülkenin marinasında ulaşım aracı olarak bisikleti kullanmış. Hakan Öge bisiklet tutkusunu şöyle anlatıyor: "Bisiklet bana kendimi özgür, mutlu hissettiriyor, sürekli rüzgârla hareket etme hali nedeniyle iyi geliyor. Bisiklet insanın hayatını kolaylaştırıyor. Dünyada olduğu gibi bisiklet İstanbul'da da hayatın içerisinde olmalı." Öge, Belçika'da uzun süre kaldıktan sonra Adalar'da yaşamaya başlayınca iş yerine Bostancı'dan bisikletle gidip gelmeye başlamış. O günleri gülerek anlatıyor: "İlk zamanlar bir diş hekimini kravatlı, şık kıyafetlerle beklerken, sportif ve bisikletli halimi görünce çok şaşırıyorlardı. Sonra alıştı herkes. Bazı arkadaşlarım bana özenip bisikleti ulaşım aracı olarak kullandılar ama uzun süre dayanamadılar."
Gece turları yapıyoruz
Sencer Özsoy - Emekli (55) "50 yıldır bisiklet sürüyorum. Bisiklet benim için özgürlüğü ifade ediyor, kendimi mutlu hissediyor, istediğim yere kolaylıkla gidebiliyorum. Bisiklet sürdüğünüzde trafikte sıkışma derdi yok, temiz hava ve özgür bir seyahat mümkün. Sağlığıma da faydası var. Bazen eşim 'benden çok bisikleti seviyorsun' diye takılıyor bana. Perşembe akşamları gece yarısı turlarımız oluyor. Bisiklet insanları birbirine bağlıyor. İstanbul'da bir günde 100- 125 kilometrelik tur yapıyorum. Kısa zamanda istediğimiz yere gidebiliyoruz. Artık bisiklet bir ulaşım aracı! Çevreye faydalı oluyoruz, kirletmiyoruz, gürültü yapmıyoruz! Bence daha da yaygınlaştırılmalı."
Otobüsle taşıyabilirsiniz
Bisikletinizi, bisiklet taşıma aparatına yerleştirerek toplu taşıma araçlarından yararlanabiliyorsunuz. İstanbul'da bisiklet taşıma aparatı olan 20 İETT otobüsü mevcut. Yakın zamanda bu sayı 50'ye çıkacak. Mevcut otobüslerin güzergahları şöyle: Tuzla-Pendik-Kartal-Bostancı-Üsküdar- Beykoz-Kadıköy; Yeşilköy-Eminönü- Küçükçekmece ve Sarıyer-Kabataş- Beşiktaş-Emirgan-Rumeli Kavağı-İstinye Dereiçi-Tarabya-Zekeriyaköy.