Geçtiğimiz günlerde İzmirli sıkı şair Namık Kuyumcu, İzmir Fransız Kültür Merkezi'nde 25. sanat yılını kutladı. Sevgili Namık, yakın dostum olduğu için, şiiri ve kişiliği ile ilgili bir değerlendirmede bulunmam, nesnel bir yaklaşım içermez. Yani biraz, 'körler, sağırlar birbirini ağırlar' konumuna düşerim. Ama Kuyumcu'nun 25. sanat yılını değerlendiren usta gazeteci, yazar, araştırmacı, şair Yaşar Aksoy'un konuşmasının özetini sizinle paylaşarak, daha objektif bir noktada durabilirim. Aksoy'un, Namık için kaleme aldığı minik şiirle birlikte konuşmasından bir bölümü size sunuyorum:
"Mapusane diplomalı şairim
Ustasıdır sözün ve aşkın
Hem kuyumcu hem çapkın
Ne şiirden vazgeçer ne yardan

Yakışıklı mı yakışıklı
Şair mi şairdir
Hem de en siyahından

Nazar değmesin püf
Deryalar kavrulsun kızıl imbatından...
Namık Kuyumcu'yu, anlattığım bu şiiri, 23 Aralık 2004 günü saat 18.00'de yazmışım.
Yaşar Nabi, 'Şiir Sanatı' isimli kitabında, 'İnsan emeğinin ürünleri arasında şiir kadar anlatılması güç bir şey düşünülebilir mi?' diye sorar.
Anlatılması hayli güç olan şiirin, yaratıcısı olan 'şairini' de anlatabilmek hayli zor iştir. Hele gerçek şairlerde bu iş, daha da zorlaşır. Edip Cansever, Ece Ayhan, Cemal Süreya, İlhan Berk, Salah Birsel... Gel de anlat bakalım. Kuyumcu da, bana göre gerçek bir şairdir. Bu bakımdan ben burada Namık Kuyumcu'yu anlatma denemesinde bulunacağım.
Anlatacaklarım, gerçek bir şair olan Kuyumcu'nun şiiri üzerine bir denemedir.
Şairi üç yönden inceleyebiliriz. Kişiliği, ideolojisi ve şiiri olarak...
Önce kişiliğini inceleyelim...
Namık Kuyumcu: Arkadaş canlısı, çevresine pozitif enerji veren, sıkı yoldaş, her zaman genç ve üretken, sevimli, eğlenmesini seven ve bilen, candan bir genç delikanlıdır, hiç yaşlanmaz, hiç bozulmaz, hiç bitmez...
Kuyumcu'nun ideolojisine gelelim: Ferit Develioğlu'nun Büyük Osmanlıca Lugatı'na göre; namık kelimesi, yazıcı, katip demektir. Bizim Namık isimli şairimiz de, hayatı boyunca yazıp çizen, şiir yolunda katiplik yapan bir kültür emekçisidir. Devrimcidir... Yolundan dönmeyen cinsinden..

İZMİRLİ ŞAİRLER KERVANINDA
Çalışkandır... Kültür ve sanat eylemlerine kendini vakfetmiştir. Yerel yönetimlere kaliteli kültür etkinlikleri armağan eder. Burada Konak Belediye Başkanı Hakan Tartan'a da teşekkür etmek gerek. Böyle bir kültür adamı ile birlikte çalışmaktadır. İsmini, İzmir'in kültür tarihine yazdırmıştır. Şair Eşref'ten bu yana bu kaldırımlardan geçen İzmirli şairler kervanında unutulmayacak bir yeri ve konumu vardır. Burada önemle vurgulamak gerekir ki, İzmir'de, Batı Türkiye'de ismi ve cismi var olan Namık Kuyumcu; bir şair olarak, bir kültür adamı olarak, Tunceli'de, ülkenin doğusunda da saygın biçimde vardır.
Bu hiçbirimizin başaramadığı bir gerçektir. "Aşkın Rengi Siyahtır" isimli manifesto kitabı ile aşk ve devrimi yanyana getirmiştir. Hem de bal gibi anlatarak, aktararak. Asık suratlı devrimci profili yerine, sevdalı, romantik, aşık devrimci profilini önermiştir. Neden aşkın rengine siyah demiştir? Aşkın acı ve gözyaşı olduğunu bildiği için. Ona katılıyorum tüm kalbimle...

ŞİFRELERLE YÜKLÜ ŞİİRLER
Geldik en önemli konuya...
Namık Kuyumcu'nun şiiri nedir? Genel paradigması, isyankar, devrimci, eşitlikçi, coşkun ve sevda yüklü olma şeklinde izah edilebilecek olan Namık Kuyumcu şiiri, özünde kuyumcu işçiliği ile derin biçimde süslenmiş şifrelerden oluşmuştur. Namık Kuyumcu şiiri, şifrelerle yüklüdür. Şifrelerle içine katlanmış bir şiirdir. Bu şifreler, şaire göre de, bana göre de şifrelerdir. Yine aynı anda her okuyana göre ayrı ayrı şifrelerdir. Her okuyanı apayrı bir derinliğe savurur. Reel şiir de bunu önerir zaten. 'Bu şifrelere imge mi demek lazım?' diye bir soru akla gelecektir. Ben imge demiyorum. İmge çok aşındı. İmge benim çeşitli alternatif hayaller içinde yolumu kaybetmeme yol açabiliyor. Şifre ise çözebildiğim takdirde, beni somut ufuklara savuruyor, orada evrensel saklı gerçekleri yakalayabiliyorum. Bu bakımdan olan bitene, hem post-modern çağa uysun diye, hem ironi yapmak için, hem de gerçeğe olan açlığımdan dolayı, şifre demeyi tercih ediyorum. Sevgili kardeşim Namık Kuyumcu'nun şiirini naçizane alkışlıyorum."