Küba, yakın tarihin sembol ülkelerinden biri... Soğuk savaşın yaşayan son ismi Fidel'in ülkesi bugün, "Castro sonrası" döneme geçiş sancıları çekiyor. Ülkenin mevcut durumu ve geçiş dönemi sancılarını Havana Büyükelçisi Hasan Servet Öktem'den dinledik. Yıldızlar Yatırım Holding İcra Kurulu Başkanı Hakkı Yıldız'ın daveti üzerine gittiğimiz Küba'da, ziyaret ettiğimiz Öktem'in gündeminde Türk Hava Yolları'nın (THY) Havana seferlerinin ne zaman başlayacağı vardı. THY'nin Küba seferine dair ilk girişim, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bu ülkeyi ziyaretinde gündeme gelmişti.
MEKSİKA ŞARTI
Fidel'in kardeşi Raul Castro tarafından yönetilen Küba'yla İstanbul-Havana hattı için sıkı bir yazışma trafiği yaşandığını anlatıyor Öktem. "Yetkililere ulaştım ama cevap alamadım" diyen büyükelçi, şöyle devam ediyor: "THY, İstanbul-Havana- Mexico City uçmak istiyor. İstanbul'dan Havana'ya uçup, buradan Meksika'ya gitmeyi ve oradan dönüşte yolcu taşımayı planlıyor. Küba yönetiminin karşı çıktığı işin bu kısmı." Yılda 10 bin Türk turistin ziyaret ettiği Küba'da THY, verimli bir hat için Meksika şartını koşuyor. Büyükelçiye göre THY'ye Havana'ya gelen 10 bin Türk turist yetiyor olmalı...
ÇİN DE BEKLİYOR
Öktem'in verdiği bilgiye göre Çin de THY'nin Havana seferlerinin yolunu gözlüyor. Öktem, "Çin büyükelçisi de sürekli uçuşların ne zaman başlayacağını soruyor. Çünkü bu durum onların da işine yarayacak" diyor.
CARİ AÇIĞI DOKTORLAR KAPATIYOR
Küba dünya sağlık turizminde çok özel bir yere sahip. Ülkenin ilaç sektörü özel ürünleriyle küresel piyasada önemli alıcılar buluyor. Büyükelçi Hasan Servet Öktem'e Hasbiotech İlaç'ın Küba'nın geliştirdiği Hepatit C aşısını Kayseri'de üretme planını soruyoruz. Çalışmaların henüz klinik araştırma safhasında olduğunu söyleyen Öktem, "Ürün eczane raflarına çıktığında yıllık 13 milyar dolarlık ciro oluşturacağı hesaplanıyor" dedi. Küba'nın 14 milyar dolarlık ithalatına karşılık ihracatı, yılda 6 milyar dolar düzeyinde. Açığı ise yurtdışında çalışan doktorlar ve turizm gelirleri kapatıyor. Yalnızca bu 2 kalemden gelen para yılda 8 milyar doları buluyor. Okur-yazar oranının yüzde 99 olduğu ülkede sağlık ve eğitim, temel haklar arasında. Tıp fakültelerinde yetişen 60 bin doktor, adeta kapışılıyor. Ülkeye dışarıdan tedavi olmak için gelenlerin oluşturduğu sağlık turizmi bir yana, Küba'nın adeta ihraç ürünü gibi konumladığı doktorlar, dünyanın her yerinde el üstünde tutuluyor. Örneğin Brezilya'da çalışan bir Kübalı doktora ayda 4 bin 200 dolar maaş ödeniyor. Bunun 3 bin 200 doları Küba devletine ödeniyor. Küba ekonomisinde elbette puro üretiminin de azımsanmayacak katkısı var.