Bodrum'da 70 liralık lahmacun meselesinin daha dumanı üstündeyken şimdi de buzdolabına koyduğu sudan daha fazla para isteyen bakkal hikayesi çıktı karşımıza.. Çanakkale'de bir müşteri, su satın aldığı marketin, çifte fiyat uygulamasına isyan etmiş, bunu da sosyal medyadan duyurmuş.. Meğer market, soğutulmuş suyu, dışarıda kalan sulardan daha yüksek fiyata satıyormuş..
**
Konumuz 'su' olduğu için yorum yapmak güçleşiyor. Fakat, örnek örnektir.. Bakın, bir mal veya hizmetin fiyatını belirleyen bir kaç farklı faktör vardır.. Ne kadar çok ya da az olduğu, ihtiyacın ne kadar olduğu gibi değişkenler önemlidir mesela.. Buna fırsatçılık falan demeyin hemen. Bunun adı serbest piyasadır.. Ya bu durumu kabul edersiniz ya da müdahaleci bir başka sistem önerirsiniz.. 'Yarım müdahale' diye birşey olmaz..
**
Sudan başladık, sudan devam edelim.. Ne olmuş? Adam buzdolabında beklettiği suları daha pahallıya satıyormuş.. Peki gerçekten öyle mi? Yani buzdolabında soğuttuğu suyu mu daha pahalı satıyor yoksa dolaba sığmayan dışarıda beklettiği suları mı daha ucuza satıyor?.. Hangisi?.. Daha açık sorayım.. Satıcı, elinde su şişesiyle kasaya gelen müşteriye deseydi ki; "eğer dışarıdan alırsanız size daha uygun fiyata veririm" o zaman da tepki gösterir miydi?.. Yoksa kendisine daha uygun fiyatlı bir alternatif sunduğu için teşekkür mü ederdi?..
**
Napoli'de bir fastfood restoranına oturduk ve dört sandviç dört de soda söyledik.. Garson dedi ki; bu siparişlerinizi burada mı yiyeceksiniz? 'Evet' dedim.. ".. O zaman menüdeki fiyatlara ek olarak 'coperto' ve 'servizio' da ödemeniz gerekecek, bilginiz olsun.." dedi... Coperto dediği, size getirilen çatal, bıçaK bardak vesaire gibi fiziksel şeyler için alınan para... Ödediğiniz hesaba göre değişen yerler de var, ne yersen ye aynı parayı alan da.. 1 € ile 5 € arasında değişiyor.. Diyorlar ki eğer evde yiyecekseniz, sizin için çatal bıçak kirletmeyeceğiz, ışık için elektrik harcamayacağız, örtü serip çamaşır makinesi çalıştırmayacağız. Servizio ise adı üstünde servis parası.. O da hesaba göre 1/2 € gibi bir para tutuyordu.. İlk bakışta bana 'soygun' gibi gelmişti.. Ama aslında orada oturmazsam daha ucuza alabileceğimi farkedip, 'avantajlı' olduğuna ikna oldum..
**
Bazı yerlerde fiyatların çok saçma olduğunu inkar etmiyorum.. Ama bunu regüle etmek için dışarıdan müdahalenin sonuç vereceğini hiç zannetmiyorum. Fiyatlar ancak talep ya da arzda yaşanan değişikliklerle değişir... Belki de buna çalışmak lazım..
