Zeybek nasıl oynanır sorusuna hem kadın hem de erkek figürleri açısından yanıt vermek gerekir. En sevilen oyunlardan biri olan zeybek birçok eğlence ortamında tercih edilen oyunlardır. Harmandalı ile zeybek arasındaki fark nedir sorusu da bu bakımdan sıklıkla sorulur. Zeybek oyununda kadınların ve erkeklerin hareketleri farklıdır. Yazılı anlatım ile kadın ve erkek için zeybek oynanışı hakkında tüm figürleri sizler için paylaştık. İşte detaylar!
Zeybek oyunu çok eski geçmişi olan halk oyunlarından biridir. Osmanlı Devleti zamanında zeybekler ufak çaplı bir direniş grubu olarak ortaya çıkmışlardır. Bu kişiler kendi toplumlarında yaşanan kötülük ve adaletsizlikler karşısında mücadele etmeyi amaç edinmişlerdir. Daha sonra da kahramanlık kültürü zeybek ile bütünleşmiştir. Batı Anadolu'dan diğer yerlere yayılarak günümüze kadar gelmeyi başarmış bir oyundur.
Zeybek kendi içinde farklı türlere ayrılan bir oyundur. Bu oyunda efeler müziğin ritmine ayak uydurmak zorundadır. Her zeybek türünün ortak hareketleri vardır. Yürüyüş şekli, diz vurması, kollu yürüyüş şekli gibi farklı figürler vardır. Ancak zeybek türüne göre oyun koreografilerinde farklılıklar da vardır. Zeybek türleri şu şekildedir:
Bu zeybek en çok oynanan türlerden biridir. Eski ve yeni olmak üzere iki farklı türü bulunur. Tek oynanabileceği gibi 2 ve 4 kişilik gruplar halinde de oynanabilir. Bu oyunda kalkış sırasında sol ayak önde sağ ayak ise yarım adım geride durur. Bu oyunda yürüyüş, kollu yürüyüş, çarpma, ağır atlama, diz üstü, atik hareket, diz çökme, çapraz bağlantı olmak üzere figürler vardır.
Çökertme yine zeybek türleri arasında yer alır. Kahramanlık hikayelerinden biridir. Herkes tarafından bilinen çökertme Türkiye'de çok oynanan bir oyundur. Hem figürleri hem de türküsü ile son derece ağır oyunlardandır.
Kerimoğlu zeybeği de merak edilenler arasındadır. Batı Anadolu'da çok oynanır. Diğer zeybek türlerinden daha ağır ve baskın hareketleri vardır. Ellerin ve kolların çok daha gergin ve oyun sırasında etkin kullanılması gerekir. Klasik zeybek hareketleri daha geniş bir alanda sergilenmektedir.
Bu da yine önemli bir zeybek türüdür. İzmir'de birçok kişinin bildiği bir zeybektir. Düğünlerde damat ile arkadaşları tarafından oynanan bir türdür. Diğer zeybeklere göre daha dinamiktir. Adımlar ve kol hareketleri daha aktiftir.
Zeybek türküler eşliğinde oynanan bir oyundur. Bazen kadın ve erkek karşılıklı oynayabilirken bazen de erkekler kendi aralarında bir ekip olarak oynayabilirler. Düğünlerde genelde gelin ve damatların vazgeçilmez oyunları arasındadır. Zeybek farklı türleri olan bir oyundur. Çökertme, Harmandalı, Yörük Ali ve Kerimoğlu gibi birçok farklı zeybek türü vardır. Zeybek oyunları sırasında çalınan türküler de birçok kahramanın ismine yer verir. Bu oyunda kadınlar da erkeklerin karşısında kollarını açarak ağır bir havada oynayabilir. Ancak erkekler gibi sert bir şekilde diz vurmaları gereken bir oyun değildir.
