Balık türleri arasında yer alan vatoz balıklar, kıkırdaklı balık grubundandır. Değişik türleri bulunan bu balıklar, kendi halindedir. Vatozların doğal yaşam alanları Güney Amerika'dır. Bu tür balıkların kendine özgü avlanma yöntemleri bulunmaktadır. Hem tatlı sularda hem de tuzlu sularda yaşayabilen bu balıklar, diğer türlere göre bu bakımdan ayrılmaktadır. Vatoz balığı son zamanlarda sıklıkla araştırılmıştır. Vatoz balığı özellikleri ve türleri hakkında bilgi sahibi olmak isteyenler bu nedenle araştırma yapmaktadır. Farklı türleri bulunan bu balık türünün bazı türleri akvaryumda da yaşar.
Vatoz balığı, ilginç rengi ve yapısıyla ilgileri üzerine toplayan balık türlerinden birisidir. Hem tatlı sularda hem de tuzlu sularda yaşayabilen bu balıkların kendine has avlanma yöntemleri vardır.
Yassı bir gövdeye sahip bu canlıların kuyrukları uzun ve ince bir yapıdadır. Ayrıca bu balık türlerinin kelebeğe benzer kanatları vardır. Vatoz balıklarının gözlerinin arkasında delikler vardır. Bu delikler sayesinde vatozlar suyun içerisinde rahatlıkla nefes alabilirler.
Vatoz balıklarının beslenme şekli de farklıdır. Bu tür balıklar denizlerdeki solucan, karides ve istiridye gibi canlıları yiyerek yaşarlar. Bu balıkların yuvarlak ve azı dişleri bulunur. Bu da onları bir nebze olsun ürkütücü yapar. Vatoz balıkların akvaryumda yaşayan üç türü vardır. Bu türler: cüce vatoz, leopar vatoz ve bristlenose vatozdur.
Denizde yaşayan balıkların zehirli oldukları bilinmektedir. Bu balıkların bazı türleri tehlike arz eder. Bunlardan birisi olan iğneli(kuyruklu)vatoz balığı, kumlu ve sığ sularda yaşarlar. Bu tür balıklar balıkçı ağlarına takıldıklarında, insan ayağına batma durumu gözlenebilir.
Bunun yanı sıra saldırı davranışı göstermezler. Fakat kuyruğunda bulunan iğneler zehirli olduğu için zarar verebilirler. Zaman zaman saldırı davranışı gösteren bu türlerden birisi olan elektrikli vatoz balığı, ürettiği elektrikle karşı tarafa zarar verecek güce sahiptir. Bu sebeple bu türler tehlikelidir.
Bu tür balıklar ılık veya soğuk denizlerde yaşarlar. Birçok türü bulunan bu balıkların deniz dibindeki kum ve çamurlarda yaşadığı bilinir. Tatlı ve tuzlu sularda yaşayan bu tür balıklar, okyanuslarda sıklıkla karşılaşılır.
Vatozlar hakkında araştırma yapanların merak ettiği bir diğer konu, bu canlıların kaç yıl yaşadığıdır. Rajiformes grubuna ait balıkların ortak adı olan vatozlar ortalama 7-15 yıl yaşarlar. Bu süreç değişiklik gösterebilir.