Halk arasında marteniçka olarak bilinen gelenek geçmişte Balkanlar coğrafyasında görülse de şimdi herkes tarafından kullanılır. Bir nevi bileklik olarak marteniçka bahar geldiğinde (genel olarak 1 Mart'ta) takılır ve gökyüzünde leylek veya martı görene kadar çıkarılmaz. Cemre düşmesi ile marteniçka olayı doğrudan bağlantılıdır. Cemre üç kez düşer, ilk cemre havaya ikinci cemre suya üçünce cemre ise toprağa düşer. Cemre nedir, ve üçüncü cemre ne zaman düşecek? soruları da şu sıralar oldukça merak ediliyor.
HAVAYA DÜŞEN İLK CEMRE 19-20 ŞUBAT TARİHLERİ ARASINDA DENK GELDİ.
İKİNCİ CEMRE 26-27 ŞUBAT TARİHLERİNDE SUYA DÜŞTÜ.
ÜÇÜNCÜ CEMRE İSE TOPRAĞA DÜŞECEK. 5-6 MART TARİHLERİ ARASINDA DÜŞECEK CEMRE BAHARIN MÜJDECİSİ SAYILIR.
Marteniçka, 1 Mart'tan başlayarak martın sonuna kadar takılan, beyaz ve kırmızı yünden yapılan bir süstür. Baharın gelişi sebebiyle geleneksel Baba Marta (Marta Nine) günleri başlar.
Cemre, İlkbahar başlangıcında yedişer gün arayla; önce havada sonra su ve toprakta oluştuğu sanılan sıcaklık artışı. Arapça olan sözcük kor durumunda ateş anlamına gelir. Mina Vadisi'nde Arafat'tan gelecek taşlarla oluşan yığınlara da "cemre" adı verilir. Türk ve Altay halk kültüründe ve mitolojisinde İmre (İmere veya Emire) adı verilen cinin neden olduğuna inanılır. İlkbaharda görünüp titrek ışıklar saçarak göğe yükselir. Sonra buzların üzerine düşerek onları eritir. Oradan da yere girer. Bundan sonra ısınmış topraktan buhar yükselir. Emire baharın gelişini temsil eder. Bulgarlarda Zemire olarak yer alır. Anadolu Türkçesindeki Arapçadan gelme Cemre sözcüğünün aslında bu adın benzetme yoluyla değişmiş hali olduğu söylenebilir. İlk cemre 20 Şubatta havaya ve yedişer gün arayla da toprağa ve suya düşer. Zemre ise Kumuk Türkçesinde nem, buhar gibi anlamlara gelir. Tasavvuftaki kor ve ateş kavramlarının mecazi anlamları vardır. Temizlenmeyi ve yeniden doğuşu temsil eden ateş aşk kavramının yakıcılığıyla da yakından ilgilidir.
Türkiye ve Azerbaycan Türklerinin yaratılışla ilgili eski inançlarından kaynaklanan ve Nevruz Bayramından önce, yılın son Çarşamba gününde yapılan "boz ayın dört çarşambası", uygulamasını ifade eden "Cemle" sözcüğü de "Cemre" ile aynı kelimedir. Buradaki "Cemle" de köken olarak "İmir, İmere, Emire" sözcükleriyle bağlantılıdır. Celal Beydili'ne göre; bazı sözlüklerde gösterildiği gibi, Arap dilinden geldiğini söylemek doğru değildir.
