Kasım 2020'de çıkan yangın sonucunda kullanılamaz hale gelen Vaniköy Camii artık kullanıma hazır. İstanbul'un en eski tarihi yapılarından biri olan Vaniköy Camii, Kalyon Vakfı tarafından restore edildi.
Tarihi Vaniköy Camii'nin restorasyonu tamamlandı | Video
Yaklaşık 50 kişilik ekip 1,5 yıl boyunca gece-gündüz çalışarak İstanbul'un tarihi eserini İstanbullulara kazandırdı.
Vaniköy Camii'nin yeni hali Boğaz'ın muhteşem manzarasıyla benzersiz bir uyum içinde. Açılış için geri sayım yapılan Vaniköy Camii'nde bir kütüphane de olacak.
İlk olarak 1666 yılında yapılan Vaniköy Camii'nin restorasyonunda eserin tarihi kimliğine de özenle dikkat edildi.
KALEM İŞİ MOTİFLER YENİLENDİ
Yapılan restorasyon çalışmalarından anlaşıldığı haliyle cami 1753 yılında Sultan I. Mahmut'un yenilettiği halde caminin taşıyıcı ve bölücü olan tüm kargir ve ahşap iskelet taşıyıcı sistemlerinin ana kurgusunun bu dönemde oluşturulduğu ve günümüzde de bu taşıyıcı duvar sistemi muhafaza etmiş olduğu görülüyor.
İlk dönemde inşa edilen son cemaat bölümü taşıyıcı sütunları ahşap iken 1980'lerde betonarmeye dönüştürülmüş...
Yapılan restorasyon çalışması ile aslına uygun olarak ahşaba çevrildi. Yangın sonrası ortaya çıkan bulgular arasında kalem işi motifler yer aldığı anlaşılmış. Caminin revak kemerleri yüzeyinde ve kemer duvarının tavanla birleştiği alanda kuşak şeklinde yapılmış kalem işi izlerine rastlanmış.
Dallardan çıkan meyve ve yaprakların yer aldığı bezemeler 19. yüzyıl dönemi natürmort tasvirinde kullanıldığı tespit edilmiş... İşte bulunan tüm bu kalem işleri sıvası ile birlikte kesilerek numaralandırıp parçalar halinde söküldükten sonra konservasyon çalışmalarının ardından özgün yerlerine monte edildi.
Hünkar mahfeli ahşap karkas sistemi içinde taşıyıcı olarak kullanılan ve sıva altında yer alan oymalı ahşap sütün başlıklarına ulaşılmış. Şadırvanın cephelerinde yapılan çimento sıvı raspası sonucu özgün mermer aynalara ulaşılmış. Bunların konservasyon çalışmaları da tamamlandı ve yerine montajı yapıldı. Hünkar mahfelinde yanan ahşaplar yangının izini gösterecek şekilde bölme duvarda sergilenecek. Aynı zamanda bu ahşaplar Türkiye'de ilk defa yapılmış aydınlatma elemanı olarak peyzaj alanlarında sergilenecek.
Gelelim renove edilen camideki yeniliklere... Hünkâr Kasrı'nın zemin katı kütüphane olarak kullanıma sunulacak. Burada yaklaşık bin 600 eser yer alacak. Oluşturulan kütüphane camiyi ziyaret eden herkesin kullanımına açık olacak. Vaniköy Cami, bir ibadethane olmanın ötesinde yıllarca bir sosyalleşme mekanı görevi de görmüş. Bu özellik de yeniden kazandırılmış olacak.