Stres Nasıl Azaltılır? Aşırı Stresle Nasıl Başa Çıkılır, Sakinleşmek İçin Ne Yapmak Gerekir?

Yoğun iş temposu, trafik, ekonomik kaygılar gibi etkenlerle özellikle şehir yaşamında kaçınılmaz hale gelen stres aşırıya kaçtığında konsantrasyon bozukluğu, uyku problemleri ve bağışıklık sistemi üzerinde olumsuz etkiler yaratabilen ciddi sonuçlara yol açabilir. Günümüzde stresten kurtulmanın farklı yolları aranırken stres nasıl azaltılır ve aşırı stresle nasıl başa çıkılır, sakinleşmek için ne yapmak gerekir gibi sorular oldukça önem kazanmıştır.

Stresle Başa Çıkmanın Yolları

Stres bireyin çevresindeki taleplerle başa çıkarken yaşadığı fiziksel ve duygusal gerilimdir. Bu gerilim sonunda psikolojik ve fiziksel tepkiler gözlenmektedir. Vücudun savaş ya da kaç tepkisiyle ortaya çıkan stres kalp atış hızının artması, kasların gerilmesi ve dikkat seviyesinin yükselmesi gibi belirtilerle kendini gösterir.

Stresi tetikleyen pek çok unsur bulunmaktadır. İş yoğunluğu, aile içi sorunlar, ekonomik sıkıntılar, akademik baskılar, sosyal çevreden gelen beklentiler ve gelecek kaygısı bu faktörlerin başında gelmektedir. Ayrıca teknolojik cihazlara aşırı maruz kalma ve sürekli bilgi bombardımanı da bireyde kronik stres oluşturabilir. Fakat her stres zararlı değildir. Örneğin, sınav öncesi hissedilen hafif stres öğrencinin daha dikkatli olmasını sağlar. Sunum yapacak bir çalışanın yaşadığı kısa süreli stres performansını olumlu yönde etkileyebilir. Bu tür stres "uyumlu stres" olarak tanımlanır ve bireyin motivasyonunu artırabilir.

Aşırı Stres ve Zararları

Stresin yoğun ve sürekli hale gelmesi durumunda ise organizma zarar görmeye başlar. Aşırı stres anksiyete bozukluklarına, depresyona, bağışıklık sisteminin zayıflamasına, sindirim problemlerine ve kardiyovasküler rahatsızlıklara yol açabilir. Ayrıca kişinin iş verimliliğinde düşüş, karar alma süreçlerinde zorluk ve sosyal ilişkilerde bozulma da yaygın olarak gözlenir.

Aşırı Stresle Nasıl Başa Çıkılır?

Aşırı stresle baş etmek bireyin yaşam kalitesini artırmak açısından oldukça önemlidir. Aşağıda yer alan yöntemler stres yönetiminde etkili stratejiler sunmaktadır:

• Stresin Nedenlerini Belirlemek: Her insan farklı durumların bir sonucu olarak strese girmektedir. Stresin kaynağını belirlemek ise onunla baş etmek adına atılacak en önemli adımdır. Kişi kendisini rahatsız ve huzursuz eden yani stres oluşturan noktayı tespit ederse onunla başa çıkmanın yollarını da kolaylıkla belirleyebilir.
• Zaman Yönetimi Uygulamak: Günlük planlama yapmak, öncelikleri belirlemek ve görevleri zamana yaymak, yoğunluk hissini azaltır. Bu da stresi minimuma indirir.
• Fiziksel Aktiviteye Yer Vermek: Düzenli egzersiz, vücudun endorfin hormonu üretimini artırarak ruh halini iyileştirir. Yürüyüş, yüzme ya da yoga gibi aktiviteler de gerginliği azaltmada oldukça etkilidir.
• Nefes ve Gevşeme Teknikleri Uygulamak: Derin nefes alma, kas gevşetme ve meditasyon gibi yöntemler sinir sistemini rahatlatır. Bunlar özellikle ani stres durumlarında uygulanabilecek pratik tekniklerdir.
• Sağlıklı Beslenme ve Uyku Düzeni Sağlamak: Yeterli uyku ve dengeli beslenme hem fiziksel hem psikolojik sağlığın temelidir. Şekerli, kafeinli ve işlenmiş gıdalardan uzak durmak da stresi önlemek adına uzmanlar tarafından önerilmektedir.
• Sosyal Destek ya da Profesyonel Yardım Almak: Aile ve arkadaş çevresiyle duygusal paylaşımda bulunmak stresin yükünü hafifletir. Eğer sosyal destek stresin azalmasına yeterli olmuyorsa profesyonel destek almak da etkili bir çözümdür.
• Hobiler Edinmek ve Kendine Zaman Ayırmak: Sanatla ilgilenmek, kitap okumak ya da doğada vakit geçirmek bireyin kendisini yeniden keşfetmesine yardımcı olur. Bu faaliyetler zihni sakinleştirir ve stres seviyesini düşürür.