-Okula gidecek olan öğrencilere ne önerirsiniz? Bu süreçte nelere dikkat etsinler?
Öğrenciler maskelerini asla çıkartmamalı. Oturma düzenlerinin yeniden dizayn edilmesi gerekiyor. Yüz yüze gelecek şekilde karşılıklı olacak şekilde bir oturma düzeninin olmaması gerekiyor. Çocukların kullanacağı kişisel eşyaların dezenfektanla düzenli olarak aileleri tarafından her gün temizlenmesi benim şahsi kanaatim. Okullarda mümkün mertebe toplu yeme olayının gerçekleşmemesi gerekiyor.
'ÖĞRENCİLERE YAKLAŞILMAMALI'
Aşılama olsa dahi okul çalışanlarının, öğrencilere 1 metreden daha fazla yaklaşmaması gerekiyor. Her gün en azından derslere başlarken (bunu herhalde başka söyleyen de yok) öğretmenlerin Covid-19'la ilgili bir farkındalık oluşturması anlamında birkaç cümle kullanması fayda verebilir.
'VELİLER OKULA GİTMESİN'
Onun dışında veliler öğrencilerin durumuyla alakalı okullara geliyorlar. Bu süreçte kesinlikle velilerin öğrencilerin dersleriyle ilgili bir yüz yüze görüşme talebinin kabul edilmemesi gerekiyor. Sınıf mevcutlarının artırılmaması gerekiyor. Öğrencilerin maskelerinin kontrol edilmesi gerekiyor. Özellikle küçük yaş gruplarında… Okullarda öğrencilerin maskelerini atacakları çöp kutularının olması şart.
'SINIFLAR SÜREKLİ HAVALANDIRILMALI'
Bunların düzenli bir şekilde okul temizlik personelleri tarafından bekletilmeden bertaraf edilmesi gerekiyor. Sınıfların havalandırılması yine önemli. Her dersin bitimindeki teneffüs aralığında sınıflar kesinlikle havalandırılmalı. Okul binasının temizlik alanlarındaki suyun kesilmesi gibi sıkıntılar için tedbir alınmalı. Su ve maske gibi çeşitli dezenfektanların bulunduğu ortamların her sınıfın girişinde olması lazım veya her sınıfta el antiseptiği veya kolonya şeklinde dezenfektanların olması gerekiyor. Buna dikkat edilmesi gerekiyor.
'4 METREKAREYE 1 KİŞİ'
-Bir sınıfta kaç kişi olmalı ve dersler kaç dakika olmalı? Ne sıklıkla teneffüsler verilmeli?
Derslerin 40 dakikayı geçmemesi gerekiyor. İdeal 20 kişiyi de geçmemesi gerekiyor. Bunun standardının sağlanması zor olsa da ideali bu ama tabi ki oturma düzeninin de yine 1 metreden az olmaması gerekiyor. 4 metrekareye bir kişi düşecek şeklinde bir planlamanın yapılması gerekiyor ama olmazsa olmaz sınıfta her öğrenci arasında kesinlikle en az 1 metre olması gerekiyor.
'YÜZ YÜZE EĞİTİM ÇOK DAHA İYİ'
-Velilere ne önerirsiniz?
Öğrencilerin velileri tarafından her gün okula giderken hijyen kuralları konusunda uyarılması gerekiyor. Ailelerin kurallara uyma konusunda okul yönetiminin de öğrencilere destek olma konusunda herhangi bir endişeye sahip olmayacak şekilde bilinçlendirilerek bu pozitif duyguyu öğrencilere yansıtmaları gerekiyor. Çocuğu okula gönderip göndermeme konusunda son karar tabi ki ailenin ebeveynlerinde ama benim şahsi kanaatim ikisi arasında tercih yapmak gerekirse ben yüz yüze eğitim taraftarıyım.
'BIKMADAN USANMADAN ANLATIN'
Bunun avantajları online eğitime göre saymakla bitmez ama tabi ki okula göndermeden önce de her gün düzenli olarak çocukların aileleri tarafından Covid-19'un bulaşma yolları ve korunma önlemleri konusunda bıkmadan usanmadan el hijyeni konusunda, okuldaki eşyaların kullanımı konusunda teneffüslerde ve derslerde neleri yapmaları gerekir, neleri yapmamaları gerektiği konusunda ve özellikle de maskeyi ne olursa olsun çıkartmadan takmaları konusunda ve 1 metrelik mesafeye uymaları konusunda öğrencilere düzenli olarak uyarı yapmaları gerekiyor. Onun dışında da çantalarına da antiseptik solüsyonları da çantalarına her gün düzenli bir şekilde kontrol edip verebilirler.
"KATI DEĞİL SIVI SABUN"
Sınıfların teneffüslerde kesinlikle hava soğuk olsa da olmasa da kapı ve pencereler açık olacak bir şekilde havalandırılması gerekiyor. Yine tuvaletlerde de özellikle vurgulamak istiyorum katı sabun değil sıvı sabun bulundurulması gerekiyor. Mümkünse teknolojik donanım da uygunsa temasın sıfır olduğu fotoselli sabunluklar, musluk başları kullanılması en önemli parametre. Alkol bazlı antiseptiklere göre sabun ve su birinci planda olmalı. Önceliğimiz sabun ve su olmalı. Bunlara ulaşma söz konusu değilse el antiseptiklerini kullanırız. Bu anlamda da bilgilendirmek gerekiyor.
-Çocuklar neden aşılanmıyor?
Aşı çalışmaları genellikle 18-65 yaş aralığındaki kişilere yapılır. Çocuklar zaten hiçbir deneysel çalışmada ilk etapta denek olarak kullanılmazlar. Bundan dolayı Covid-19 hastalığının aşı çalışmalarında da çocuklar deneysel çalışmalara dahil edilmediler. Doğrusu buydu. Çünkü genç nüfusun bu şekilde kullanılması hem tıbbi hem de etik yönden çok doğru değil. Şu an dünyanın bazı yerlerinde bazı aşı firmaları çocuklar üzerinde de çalışmalar yapıyor. Eğer faz 3'lerinde herhangi bir problem olmadığına dair bir sonuç ortaya çıkarsa çocuk yaş gruplarına da bu aşıların rahatlıkla uygulanabilirliği var. Ama şu an itibariyle sonuçlanmış herhangi bir çocuklarda kullanılabilirliğine dair bilimsel açıklanmış bir veri yok. Bu anlamda bir süre daha beklemek zorundayız.
-Mutasyonlu virüs Türkiye'de de görüldü. Çocuklarda da bu virüsün semptomları oluşur mu? Oluşursa ne tür semptomlar görülür?
Mutasyonlu virüsün bulaşıcılığı artırması dışında daha ölümcül olduğuna veya farklı şikayetler ve semptomlar oluşturduğuna dair net bir bilimsel veriye sahip değiliz. Bu anlamda mutant virüslerin de yine benzer şikayetlerle karşımıza çıkabileceği, İngiltere mutant virüsünün çocuklarda da oluşabileceği ama farklı semptomlarla değil yine benzer şikayetlerle hastanelere başvuru durumlarının söz konusu olabileceğini söyleyebiliriz.