Türkiye'nin yeni navtex ilan etmesi ile birlikte, vatandaşlar 'Navtex' kelimesinin anlamını araştırmaya başladı. Türkiye, İzmir istasyonundan yayınladığı NAVTEX'te 1923 Lozan Antlaşması çerçevesinde Sakız Adası'nın gayri askeri statüsünün bozulduğunu ilan etti. Peki, NAVTEX nedir ve NAVTEX ilan etmek ne anlama gelmektedir? İşte, Navtex hakkında merak edilenler…
Navtex ilanı, Navtex cihazı üzerinden yapılan bildirimleri ifade eder. Ayrıca, NAVTEX (Navigational Telex), uluslararası orta frekansta gemilere olası tehlike, emniyet ve hava raporları ve uyarılarını otomatik olarak yazılı bir şekilde veren haberleşme sistemidir.
Navtex, Uluslararası Denizcilik Organizasyonu'nun (IMO) ve Küresel Denizde Tehlike ve Emniyet Sistemi'nin (GMDSS) bir parçasıdır.
Mesajların yazılı olarak gönderilmesi, daha sonrada da mesaj üzerinde çalışabilmeyi mümkünkılar; özellikle İngilizce'si iyi olmayanlar için bu önemlidir. Diğer bir avantaj ise, ihtiyaç duyulan bilgilerin operatör tarafından seçilebilmesi ve istenmeyen bilgilerin bastırılmamasıdır.
Bununla birlikte tüm gemiler tarafından alınması zorunlu olan bilgilerin daima dökümü alınacaktır. Örneğin seyir ve meteoroloji ikazları ile arama-kurtarma bilgi ve ikazları reddedilemez. Bununla beraber, tehlike bilgilerini göndermek için NAVTEX esas unsur değildir. NAVTEX mesajları belirli periyotlarda 518 kHz frekansından İngilizce olarak yayınlanırlar. Fakat birçok bölgede yukarıda bahsedilen bilgiler (bölgesel nakliyecilik ve balıkçılar içi) yerel lisanla da gönderilirler. IMO'nun asıl amacı okyanus geçen ticarî deniz taşımacılığının emniyeti olmakla beraber NAVTEX küçük gemiler, özel yatlar için de büyük önem kazanmıştır.
NAVTEX NE DEMEK?
Denizcilere, meteoroloji tahminleri, seyir bilgileri, aciliyet, emniyet ve denizde çalışma yapılan sahalar hakkında bilgi veren haberleşme cihaz sistemdir. Uluslararası bir faks makinası gibi çalışır. Gemilerde ve teknelerde, mevcut yayınları almaları için Navtex cihazı bulunmalıdır.
Navtex, MF yani orta dalga boyu frekansından yayın yapar. Yaklaşık 400 deniz mili (740 km) mesafeye kadar yayın gönderilebilmektedir. Aynı zamanda GMDSS biriminin ( Küresel Denizde Tehlike ve Emniyet Sistemini ) 'in de bir parçasıdır. Navtex, 4 saatte bir yayın yapar. 10 dakikadan fazla yayın yapılamaz.