At, katır, eşek gibi hayvanlarda görülen bulaşıcı bir hastalık olan ruam, aynı zamanda zoonoz özellikle bir hastalık olarak tanımlanır. Zoonoz, insanlardan hayvanlara veya hayvanlardan insanlara bulaşması mümkün hastalıklar için kullanılan bir terimdir. Ruam hastalığı, hem atlarda hem de insanlarda farklı bölgelere hücum ederek bu bölgelerde belirtileri gösterebilir. Hastalığın akciğerleri hedef alması halinde solunum zorluğu ortaya çıkar. Burnu hedef alması halinde ise devam fakat tek taraflı bir akıntı söz konusu olur. Peki ruam hastalığı insana nasıl bulaşır, hastalıktan korunmak için ne yapmak gerekiyor?
Ruam hastalığı atlarda kronik, merkep ve katırlarda ise akut seyreden bir hastalıktır. İnsanlar hastalığı infekte hayvanlarla temas sonucu alırlar. Hayvanat bahçesindeki kedi, köpek, aslan, kaplan vs. hayvanlar enfekte at eti yemekle hastalığı alabilirler.
Sığır ve domuzlar, kanatlılar bu hastalığa karşı dirençli kabul ediliyor. Ruam, Kuzey Amerika, Batı ve Orta Avrupa'da ortadan kaldırılmıştır ancak Doğu Avrupa ve Asya'da hala görülüyor. Enfekte hayvanlar hastalık kaynağı ve mikrop taşıyıcısı olması bakımından çok önemlidir.
Bu hayvanların özellikle burun akıntılarıyla deri lezyonlarından gelen irinlerle, çok sayıda mikrop çevreye bulaşır. Bulaşık su, yem, ot alınmasıyla (indirekt) sindirim sistemi yoluyla mikroplar vücuda girebilecekleri gibi yaralanmış deri ve mukozaların enfekte materyal ile direk teması sonu ve nadiren de damlacıkla enfeksiyon alınabilir.
Hastalık başlıca 3 belirti gösteriyor:
Burun ruamı: Kanlı bir akıntı, burun mukozasında ilk önce nodüller görülür daha sonra bunların açılmasıyla ülserler meydana gelir. Çene altı lenf yumruları büyümüş, sıcak ve ağrılıdır.
Deri ruamı (farcy): Genellikle bacakların deri altı lenf yolları şişer, üzerlerinde ilk önce nodüller daha sonra ülserler oluşur.
Akciğer ruamı: Çok yavaş seyreder. Bazen aylar alır. Solunum sistemine ait semptomlar görülür, tüberküloz ile karışır.
Otopsi yasak olduğundan teşhiste serolojik ve allerjik testler önemlidir.
Ruam hastalığının yayılmasında taşıyıcıların, sürüye kontrolsüz alınan hayvanların, infekte hayvanların, hayvan nakliyatının, sergi, panayırların ve hayvan alım satımlarının önemi fazladır. Ahıra kontrolsüz hayvan sokulmamalıdır. Hayvanlar belli aralıklara allerjik ve serolojik testlere tabi tutularak infekte veya taşıyıcılar ayıklanmalıdır.
