Özellikle Karadeniz Bölgesi'nde fındık üzerinde görülen ve geçen yıllarda evlerin içlerine kadar giren Amerikan beyaz kelebeği zararlısıyla mücadelenin bu hafta itibarıyla başlatılması gerektiğini ifade eden Düzce Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sevcan Öztemiz, "Amerikan beyaz kelebeği Kuzey Amerika orjinli zararlı bir böcek. Amerikan orjinli olduğu için Avrupa'ya 1940'lı yıllarda yayılmış daha sonra Asya ülkelerine geçiş yapmış. Şu an için Amerika, Avrupa ve Asya ülkelerinde yayılış göstermektedir. Ülkemize 1970 yılında Edirne bölgesinden giriş yapmış. 1982 yılında Orta Karadeniz bölgesinde 1997 yılında da Düzce'de görülmüş. 23 yıldır da bu zararlıyı Düzce'de görüyoruz" dedi.
'HAZİRANIN İLK YARISI MÜCADELE YAPMAMIZ İÇİN KRİTİK ZAMAN'
Prof. Dr. Öztemiz, zararlı kelebeğin sadece fındıkta değil, meyve, orman ağaçları, park ve süs bitkilerinde de bulunduğunu belirterek, "Zararlı, kışı pupa döneminde beslenmeden geçiriyor. Hava sıcaklığı 10 derecenin üzerine çıkınca mayıs ayında kelebek çıkışlarına rastlıyoruz. Genelde mayıs ayının ilk haftası ile üçüncü haftasına denk geliyor. Bu sene yağışlı geçtiği için 1 hafta gecikme oldu. Geçen hafta kurduğumuz ışık tuzaklarında biz kelebeklere rastladık. Haziran ayının ilk yarısı mücadele yapmamız için kritik zaman" diye konuştu.
IŞIKLI TUZAK ÖNERİSİ
Düzce Üniversitesi'nde üretilen yararlı böceklerin mücadelede kullanıldığını açıklayan Öztemiz, şöyle konuştu:
"Mücadelesinde her zaman olduğu gibi entegre mücadeleyi öneriyoruz. Mekanik mücadele yani görmüş olduğunuz yumurta kümeleri, tırtıl kümelerini bahçelerden uzaklaştırmak popülasyonu azaltma açısından çok önemli. Kelebek genelde gece aktif olduğu için ışık tuzaklarını da öneriyoruz. Her ne kadar biz ışık tuzaklarını kelebekleri tespit için kullansak bile bu popülasyonu da kırıyor. Bir kelebek yaklaşık 400 ile 1000 adet yumurta bırakabiliyor. 1 yumurta paketinde 400 ile bin yumurta var. Zaman zaman 2 bin yumurtaya kadar ulaşabiliyor. Işık tuzaklarıyla yakalamış olduğumuz kelebeklerin her bir kelebeğin bu kadar yumurta bıraktığını düşündüğünüzde hem mücadelenin artmasında hem de popülasyonun azalmasında bizim için çok önemli. Feromon tuzakları, biyolojik mücadele çok önemli. Biz Düzce Üniversitesi Ziraat Fakültesi olarak faydalı böceği üretiyoruz. Yumurtalara karşı etkili paratoritler söz konusu, bunların salımlarını gerçekleştirdik."
ÜRETİCİLER BİLGİLENDERİLDİ
Öztemiz, Amerikan beyaz kelebeği ile toplu mücadelenin şart olduğunu söyleyerek, "Biz sürekli olarak valiliğimiz, belediyemiz, üniversitemiz ve tarımla ilgili sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte çalışmaları ortak yürütüyoruz. Üniversitemizin koordinatörlüğünde yürüyen çalışma sistemi var. Bu hafta kritik zaman olduğu için biz üreticilere gerekli bilgilendirmeleri yaptık. Bir önemli nokta da toplu mücadele. Özellikle tüm üreticilerin bu hafta toplu mücadele yapmaları çok önemli. Yaprakla beslendiği için fotosentezi etkiliyor. Bu da doğal olarak doğrudan verimi etkiliyor. Yapraktan beslenmesi sonucu hem üründe hem ürün kalitesinde azalmalar söz konusu oluyor" dedi.
'DUTLAR KONTROL EDİLİRSE KOLAYLAŞIR'
Özellikle kelebeğin yayılımını önlemek için dut ağaçlarına bu dönemde dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Öztemiz, "Fındık bahçelerine geçmeden önce dut ve akçaağaç ile besleniyorlar. Dolayısı ile şu zamanlar özellikle dut ve akçaağaç ağaçlarını kontrol etmeleri gerekiyor. Çünkü duttan fındık bahçelerine geçiş yapıyorlar. Yani dutlar kontrol edilirse mücadele kolaylaşacaktır" diye konuştu.
