İtalyan mutfağının dünya çapında ünlü olan yemeklerinden başka lezzetli sosları da fark yaratıyor. Dünya mutfağına meraklı olanların ve yemek yapma tutkunlarının favori İtalyan soslarının başında ise pesto sos geliyor. Akdeniz'in taze aromalarıyla harmanlanmış bir tat sunan ve farklı yemeklerde kullanılan pesto sos neyden yapılır sorusu ile pesto sosun içinde ne var sorusu İtalyan şeflerin çokça karşısına çıkıyor.
İtalya'nın Ligurya bölgesinden gelen pesto sos, adını Latince "ezmek" anlamına gelen "pestare" kelimesinden alır. Geleneksel olarak bir havanda ezilerek hazırlanan bu sos, ilk olarak Cenova şehrinde ortaya çıkmıştır. Pesto sosun temel malzemesi olan taze fesleğen Akdeniz iklimine özgü bir bitki olup, sosun kendine has kokusunu oluşturur.
Aslında tarihi Roma dönemine kadar uzanan bu sosun atası Antik Roma'da yapılan "moretum" adındaki yemektir. Bu yemek ot ve peynir karışımından oluşur. Modern pesto tarifi ise XIX. yüzyılda şekillenmiş ve Ligurya mutfağının vazgeçilmez bir parçası olmuştur.
Günümüzde Cenova ile özdeşleşen pesto sos makarnalar, pizzalar, sandviçler ve et yemekleri gibi pek çok farklı yemekte kullanılmaktadır. Pesto sosun dünya çapında bu kadar yayılmasında basit malzemelerle hazırlanabilmesi ve lezzetinin her damağa hitap etmesi önemli bir rol oynar.
Orijinal pesto sos tarifi, sadece birkaç temel malzemeden oluşur. Bunlar taze fesleğen, çam fıstığı, parmesan peyniri, zeytinyağı ve sarmaşıktır.
Bu geleneksel tarif, farklı mutfaklarda çeşitli varyasyonlarla zenginleştirilmiştir. Bazı tariflerde yerfıstığı, ceviz veya badem gibi kuruyemişler kullanılırken, vegan pesto tariflerinde ise parmesan peyniri yerine bitkisel peynir çeşitleri tercih edilir. Günümüzde en çok tercih edilen pesto sos malzemelerinin başında yerfıstığı gelir.
Basit bir pesto sos tarifi hazırlamak için yukarıdaki malzemeleri bir mutfak robotunda karıştırabilir veya geleneksel şekilde havanda ezerek hazırlayabilirsiniz. Pesto sos, taze ve kolay yapılabilir bir sos olarak her mutfakta kolaylıkla uygulanabilir.