Türkiye'de yaya geçitlerine yaklaşan sürücülerin hızını azaltmaması ve yayaya öncelik vermemesi birçok kazanın yaşanmasına neden oluyor. En son Antalya'nın Manavgat ilçesinde henüz 19 yaşındaki Nagihan Yeni yaya geçidinden geçmeye çalışırken hızı azaltmayan bir sürücünün tedbirsizliği sonucu 70 metre aracın altında sürüklenerek hayatını kaybetti. SABAH gazetesi yaya geçidinde yaşanan dram sonrası "Yaya geçitlerinde kazalar nasıl önlenebilir?" sorusunun cevabını arıyor.
"2018 YILINDA KANUN DEĞİŞTİ, YAYAYA ÖNCELİK VERİLDİ!"
SABAH'a konuşan Karayolu Trafik ve Yol Güvenliği (KTYG) Derneği Başkanı ve Yeminli Adli Trafik Bilirkişisi İhsan Memiş alanında uzman bir isim. Yaya geçitleri sorunun çok derin olduğunun vurgulayan İhsan Memiş ilk olarak 2018 yılındaki trafik kanunundaki değişikliğine değiniyor: "Avrupa Birliği Uyum Yasaları çerçevesinde Trafik Kanunu'nun 74. maddesi değişti, sürücünün değil, yayanın hakları önceliğe alındı.
Kanunun diğer maddelerinde belirtildiği üzere alt ve üst geçitlerinden, trafik polislerinin izin verdiği yerlerden, yaya geçitlerinden, ışıklı işaretlerin olduğu yerlerden yayanın geçme mecburiyeti var. Eğer 100 metre sağında ve solunda böyle bir imkân yoksa yayanın karşıdan karşıya geçmesinde sağa sola bakma şartıyla ve güven aralığı mesafesini bıraktıktan sonra ancak geçebilir."
"YAYA GEÇİDİ ÖNCESİ ÇOĞU SÜRÜCÜ HIZ SINIRINI AZALTMIYOR"
Türkiye'de yaya geçidinin öneminin anlatılamadığını anlatan Memiş, "Kanunun 74. maddesi değişti ama sürücü ve yayaya bu bilinç verilmedi. Sürücülerin yayanın can güvenliğine saygı duyması, onu koruması ve yaya geçitlerine yaklaşırken mutlaka hızını azaltması gerek. Sürücü yaya geçidinin önemine uymuyor, yaya geçidine saygı duymuyor, yaya geçidinin ne anlama geldiğini bilmiyor. Kırmızı yansın ya da yanmasın aracın yaya geçidine gelmeden önce hızını düşürüp durması gerek. Ancak yaya geçidi öncesi çoğu sürücü hız sınırını azaltmıyor. Işıklı işarette yeşil yanıyorsa dahi sürücüye bir yayaya çarpma hakkı hem insani hem de hukuk açısından doğmuyor. Yaya geçidinde vatandaş geçtiği zaman ışıklı işaretlerde yeşil yansa dahi sürücünün hızını azaltması ve yayaya çarpmaması gerek" diyor.
"SÜRÜCÜLER YAYA GEÇİDİ LEVHASINA DİKKAT ETMİYOR!"
Memiş, yaya geçidi öncesi kasis yani hız kesici koyma uygulamasının Avrupa'da da olmadığını ifade ederek "Öğrencilerin okullarına geçmesi için bazı yaya geçitlerinde kasis var ancak trafik literatüründe yaya geçidine kasis- hız kesici uygulaması yok. Çünkü yaya geçidinden 50 metre önce geliş istikametinde yolun sağ tarafında üçgen kırmızı çerçeveli uyarı levhası var. Bu levha sürücüye 'Yaya geçidine yaklaştın, yavaşla, dikkatli ol' diyor. Yani sürücüye 'Işıklarda kırmızı da yeşil de yansa yavaşla ve yayanın canının alma' diyerek uyarıyor. Sürücüler buna dikkat etmiyor" şeklinde konuşuyor.
Memiş bir uyarıda da bulunuyor: "Yaya geçidi levhasını herhangi bir araç, herhangi bir direk ya da bir dal parçası örtmemeli. Bazı yerlerde böyle durumlar da var ama istisna. Levhayı engelleyen bir şey varsa belediye ekiplerinin bunları temizlemeli."
"SÜRÜCÜLERİN YÜZDE 90'I 80-90 KİLOMETRE HIZLA İLERLİYOR"
Memiş, sürücülerin şehir içinde hız kurallarına uymadığını anlatarak "Kent içerisinde bulvarlarda, caddelerde hız limiti 50 kilometre, sokak aralarında ise 30 kilometredir. Şehir içi hızına baktığımızda sürücülerin yüzde 90'ı 80-90 kilometre hızla ilerliyor. Kurallara uyulması için Türkiye'de toplumun bilinçlendirilmesi şart. Bunun için ne yapmamız lazım? İl Trafik Denetleme Müdürlükleri, Valilikler, İl Özel İdareleri, Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu, Türkiye Barolar Birliği ve meslek odalarının bu konuda sürücüyü, yayayı, toplumu bilinçlendirmesi gerek. Yaya geçitlerinde yayanın önceliği olduğunu sürücüler bilmiyor. Bilinçsizlik var. Türkiye tüm kurumlarıyla seferberlik başlatmalı. Hem sürücüler hem yayalar eğitilmeli. Yaya geçitleri bilinci için seferberlik başlatılmalı. Her kuruluşta bu eğitim başlatılabilir. Kanunun 74. Maddesinin doğru anlatılması ve toplumun da buna uyması gerekiyor."
"OKUL SERVİSLERİ HIZ TERÖRÜ ESTİRİYORLAR!"
Karayolu Trafik ve Yol Güvenliği Derneği Başkanı ve Yeminli Adli Trafik Bilirkişisi İhsan Memiş, okulların açıldığı şu günlerde okul servisleri hakkında da uyarılarda bulunuyor: "Okul servis araçları öğrencileri zamanında okula götürmek ya da okuldan almak için şehir içinde anormal hız terörü estiriyorlar. Okul servisleri durmayacak yerlerde duruyor, ani kalkış yapıyor. Okul servis araçları trafik kurallarının bütünün ihlal ediyor."