Muharrem ayında yapılacak ibadetler, birçok Müslüman tarafından sıklıkla soruluyor. Özellikle Aşure gününe bu kadar az kalmışken Muharrem ayında oruç tutulur mu sorusu sıklıkla soruluyor. Diyanet İşleri Başkanlığı dini takvimlere bakıldığında Muharrem Ayı 27 Ağustos tarihinde sona erecek. Bu sebeple Muharrem ayı hangi ibadetler yapılır, okunacak dualar ve çekilecek tesbihler nelerdir? İşte Muharrem ayında yapılacak ibadetler ve okunacak dualar!
MUHARREM AYI NE ZAMAN BİTİYOR?
Bu yıl Ağustos ayına denk gelen Hicri ay Muharrem, haram aylar arasında yer alıyor. 4 haram ayın ilki olan Muharrem ayı 2022 yılında 30 Temmuz 2022 Cumartesi günü başlayacak.
Hicri yılbaşı olarak sayılan Muharrem ayı başlangıcı Müslümanlar için de başlangıç olacak. 30 Temmuz günü başlayan ay 27 Ağustos 2022 Cumartesi günü sona erecek.
MUHARREM AYI İBADETLERİ
Bu mübarek günlerde namaz kılmak oldukça önemlidir. Kur'an okuyup Kur'an'ı anlamak, zikir ve salavat getirmek önemlidir.
Bu ayın başında, sonunda ve ortasında yani 13, 14, 15. günlerinde ya da 9, 10 veya 10, 11. günlerinde oruç tutulabilir. Ramazan ayı sonrası en faziletli oruç, Muharrem ayında tutulan oruçtur.
MUHARREM AYINA ÖZGÜ NAMAZ VAR MI?
Mübarek gün ve gecelerde farz, vacip hükmünde bağlayıcı özel bir ibadet şekli yoktur. Sahih kaynaklarda Muharrem ayına özel bir nafile namazın olduğuna dair herhangi bir rivayet mevcut değildir.
Mübarek gün ve gecelerde kaza namazları olanların öncelikle kaza namazlarını kılmaları uygun olur. Ayrıca Kur'an okumak ve anlamak, dinî eserlerden istifade etmek, zikir ve salavatla meşgul olmak da unutulmamalıdır.
Muharrem ayı içerisinde oruç tutmak ise, müstehabtır. Bu ayın başında, sonunda veya ortasında yani 13, 14, 15'inci günlerinde ya da 9, 10 veya 10 ve 11'inci günlerinde oruç tutulabilir.
Resûl-i Ekrem (s.a.s.) şöyle buyurmuşlardır: "Ramazan orucu dışında en faziletli oruç, Allah'ın ayı Muharremde tutulan oruçtur. Farzlar dışında en faziletli namaz da gece namazıdır." (Müslim, Sıyâm, 202-203; Ebû Dâvûd, Savm 55; Tirmizî, Salât, 212; Nesâî, Kıyâmü'l-leyl, 6)
Muharrem ayının onuncu gününe de, âşûrâ günü denmektedir. Resûlullah (s.a.s.), "Âşûrâ günü orucunun önceki yılın (küçük) günahlarına keffâret olacağını umarım." (Tirmizî, Savm, 48) buyurarak, ümmetine bu günde oruç tutmayı tavsiye etmişlerdir. Âşûrâ günü oruç tutmakla ilgili olarak İbn Abbâs (r.a.) şöyle anlatıyor: "Resûlullah (s.a.s.) Medine'ye gelince, Yahûdilerin âşûre günü oruç tuttuklarını gördü. Onlara, 'Bu da ne (niçin oruç tutuyorsunuz)?' diye sordu. 'Bu, salih (hayırlı) bir gündür. Allah, o günde İsrâiloğullarını düşmanlarından kurtardı. (Şükür olarak) Mûsâ o gün oruç tuttu.' dediler. Resûlullah (s.a.s.) da, 'Ben Mûsâ'ya sizden daha yakınım' buyurup o gün oruç tuttu ve müslümanlara da tutmalarını tavsiye etti." (Buhârî, Savm, 69; Müslim, Sıyâm 127; Ebû Dâvûd, Savm, 65)
Hz. Peygamber (s.a.s.) döneminde Yahûdiler sadece Muharrem ayının 10. (âşûrâ) gününde oruç tuttuklarından, onlarınkine benzememesi için öncesine veya sonuna bir gün ilave edilerek oruç tutulmasını tavsiye etmiştir. Bazı rivayetlerde ise bir öncesine ve bir sonrasına ilave ederek üç gün oruç tutulmasını tavsiye etmiştir (Müttekî, Kenzü'l-ummâl, VIII, 570). Bu nedenle âşûrâ günü oruç tutulurken önemli olan âşûrâ gününü yalnız tutmamaktır. Bir önceki veya sonraki günü ilaveyle iki gün oruç tutulabileceği gibi her ikisini de ilave ederek üç gün de tutulabilir.
MUHARREM AYI ORUCU NE ZAMAN TUTULUR?
Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v.) döneminde Yahûdiler sadece Muharrem ayının 10. (âşûrâ) gününde oruç tuttuklarından, onlarınkine benzememesi için öncesine veya sonuna bir gün ilave edilerek oruç tutulmasını tavsiye etmiştir.
Bazı rivayetler, bir öncesine ve bir sonrasına ilave ederek üç gün oruç tutulmasını tavsiye eder (Müttekî, Kenzü'l-ummâl, VIII, 570) Aşure günü oruç tutulurken önemli olan aşure gününü yalnız tutmamaktır.
MUHARREM AYINDA ORUÇ TUTMANIN FAZİLETİ
Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v.) bu ayı "Allah'ın ayı" olarak nitelendirmiştir. Bu niteleme Muharrem ayının faziletine, ilahî feyz ve bereketinin bolluğuna işarettir. Pek çok önemli olayın yaşandığı bu mübarek ayda ibadette bulunmak, bilhassa oruç tutmak çok mühimdir. Resûl-i Ekrem (s.a.s.) şöyle buyurmuşlardır:
"Ramazan orucu dışında en faziletli oruç, Allah'ın ayı Muharremde tutulan oruçtur. Muharrem'in onuncu günü âşûrâ günüdür. Bu gün oruç tutmak da bazı âlimlere göre sünnettir (Serahsî, el-Mebsût, III, 92). Zira Resûlullah (s.a.s.), âşûrâ gününde oruç tutmuş ve bunu müslümanlara tavsiye etmiştir (Buhârî, Savm, 69).
Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v.) Medine'ye gelince, yahudilerin âşûrâ gününde oruç tuttuklarını görmüş ve "Bu gün niçin oruç tutuyorsunuz?" diye sormuştu. "Bu, hayırlı bir gündür. Allah, o günde Benî İsrâil'i düşmanlarından kurtardı. (Şükür olarak) Hz. Mûsâ o gün oruç tuttu." dediklerinde Resûlullah da (s.a.s.) "Ben Mûsâ'ya sizden daha layığım (yakınım)." buyurup o gün oruç tuttu ve müslümanlara da tutmalarını tavsiye etti (Buhârî, Savm, 69; Müslim, Sıyâm, 127-128).
Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed'in (s.a.v.)bu günde oruç tutulmasını teşvik eden başka hadisleri de vardır. Bir hadiste, "Âşûrâ günü orucunun önceki yılın günahlarına keffâret olacağını zannederim." (Tirmizî, Savm, 48) buyurmuştur. Başka bir hadiste de âşûrâ orucuna işaret ederek "Ramazan orucundan sonra en fazîletli oruç Allah'ın ayı olan Muharrem ayında tutulan oruçtur." (Tirmizî, Savm, 40) buyurmuştur.
MUHARREM AYINDA OKUNACAK DUALAR
Namazdan sonra 11 defa:
La ilahe illallahü vahdehu la şerikeleh. Lehül-mülkü ve lehül-hamdü yuhyi ve yumit. Ve hüve hayyün la yemutü biyedihil hayr. Ve hüve ala külli şey'in kadir.
11 İstiğfarı şerif, 11 Salavatı şerife okunup dua yapılır. Duada, geçmiş senenin günahlarının affı ve yeni seneye günahsız girmek için iltica edilir.
MUHARREM'İN 1. VE 10. GÜNLERİNDE OKUNACAK DUÂ
Muharrem ayının ilk günü aşağıdaki duayı üç sefer okuyanın, gelecek Muharrem ayına kadar tüm belalardan emin olacağı, Aşure Günü "Muharremin 10. Günü" üç sefer okuyanınsa, ölümden de emin olacağı; şundan dolayı o sene öleceği takdir edilmiş olana, bu duayı okumak kısmet olmayacağı bildirilmiştir.
"Rahmân ve Rahîm olan Allah'ın adıyla. Allah (c.c) Efendimiz Muhammed'e âline ve ashâbına salât u selâm eylesin! Allah'ım! Sen ebedîsin, Kadîm'sin, Evvel'sin. Fazl u ihsânın çok yücedir. Her şeyi kaplayan ve her şeyin sığınağı olan cömertliğin çok yücedir. Yeni yıl gelmiş bulunuyor. Bu sene içinde bizi şeytandan, onun dostlarından ve ordularından korumanı istiyoruz. Şu dâimâ kötülüğü emreden nefse karşı yardımını istiyoruz. Sana yaklaştıracak şeylerle meşgul olabilmem için yardımını istiyorum, ey Celâl ve İkrâm Sâhibi olan Allah'ım! Allah, ümmî nebî Efendimiz Muhammed'e, âline, mübarek ve temiz ashâbına salât eylesin! Hamd, âlemlerin Rabbi olan Allah'a mahsustur."