Mevsimlerin oluşumu, gece ve gündüzün meydana gelmesi ile yakından ilişkilidir. Dünya'nın Güneş etrafında yapmış olduğu yolcuğa yörünge adı verilmektedir. Ayrıca Dünya'nın Güneş etrafında dönme hareketi (24 saat) gece ve gündüzün oluşmasını açıklamaktadır. Bunu gerçekleştirirken gün ve gece sürelerinde değişimler meydana gelir. Sonuç olarak ise her yıl 4 mevsim meydana gelir. İşte konuyla ilgili bilinmesi gerekenler…
MEVSİMLERİN OLUŞUMU
- Dünya'nın güneş etrafında dönmesi mevsimlerle birlikte ekinoksların oluşmasına düzenek oluşturur. Diğer adı "Gün tün eşitliği" olan ekinoks, senede 2 kez gerçekleşir. 21 Marttan 23 Eylül'e kadar Kuzey Yarım Küre, Güney'e göre Güneş'e daha dönüktür, dolayısıyla Dünya'nın güneş etrafında yapmış olduğu dönüş sonrası havanının ısınması ve soğuması mevsimleri oluşturmaktadır. Kuzey ve Güney Yarım Kürelerin yönelmesi değişir. Böylelikle ısı seviyesi artar ve Kuzey Yarım Kürede mevsimlere 21 Mart'tan itibaren şu isimler verilir;
- İlkbahar mevsimi: 21 Mart22 Haziran
- Yaz mevsimi:22 Haziran23 Eylül
- Sonbahar mevsimi: 23 Eylül22 Aralık
- Kış mevsimi: 22 Aralık 21 Mart
MEVSİMLER NASIL OLUŞUR?
Mevsimler, ekiliptik adı verilen Dünya'nın Güneş etrafındaki yörüngesinin düzlemiyle Dünya'nın dönme ekseninin yaptığı açı sonucunda meydana gelir. Bu nedenle Dünya'nın Güneş etrafında dönerken Kuzey ve Güney Yarım Kürelerin yönelmesinde farklılıklar ortaya çıkar. Mevsimlerin oluşmasının temel nedenlerinden biri eksen eğikliğidir. Ancak, mevsimlerin oluşumunda eksen eğriliği dışında başka nedenler de bulunur. İşte maddeler halinde mevsimler nasıl oluşur sorusuna ilişkin detaylar aşağıdaki gibidir;
- Dünyanın Güneş etrafında dolaşması Güneş ışınlarının açısında değişikliğe neden olacağından mevsimler oluşur.
- Dünya üzerinde herhangi bir yerin Güneş'ten gelen ısı ve ışık enerjisinin soğurma miktarıdır.
- Dünya üzerindeki bir yerin denizlere uzaklığı mevsimlerin oluşmasına neden olur.
- Dünyadaki herhangi bir yerin yükselti şekilleri de nedenlerden biridir.
- Aynı zamanda Dünya üzerindeki bir yerin aydınlanma süresi nedeni ile mevsimler oluşmaktadır.
- Gündönümü tarihleri, gündüz sürelerinin uzamaya ya da kısalmaya dönmüş olan tarihlerini içerir. Ekinoks tarihleri de Güneş ışınlarının Ekvator'a dik düştüğü ve tüm Dünya'da gece ve gündüz sürelerinin eşit olduğu tarihlerdir. Sonuç olarak eksen eğikliği olmasaydı, Dünya Güneş etrafında dönerken, Güneş ışınlarının yere düşme açısında değişim olmayacak, sıcaklık değişimleri meydana gelmeyecek dolayısıyla da mevsimler oluşmayacaktı.
