İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Öğretim Üyesi Dr. Deniz Demirhan, "Küresel ısınma ve sıcaklığın artmasıyla beraber, sadece Karadeniz'de değil bütün yurt genelinde sel felaketinin hem şiddetinde hem de sayısında artış bekleniyor." diye belirterek, sel baskınlarının etkili bir şekilde yaşanmasının sebeplerini sıraladı.
"BUNUN NORMALİN DIŞINDA BİR ŞEY OLMADIĞINI DA BİLİYORUZ"
Meteoroloji Uzmanı Deniz Demirhan: "Global ısınma süreci içerisindeyiz. Şu an yaşadığımız doğa olayları küresel ısınmadan dolayı değil. Kanada'da yapılan bir çalışmada bugüne kadar en yüksek sıcaklık 45 dereceydi, şu anda 50 dereceyi görüyoruz. Yaptığımız çalışmaya göre eğer iklim değişimi olmasaydı böyle bir yüksek sıcaklığa ulaşmamızın ihtimali sadece 150 kat daha az olacaktı.
Yeterli veri ve çalışma olmadığı için Türkiye için henüz böyle bir şey konuşamıyoruz. Zaten şu anda meteorolojik ve güncel koşullar olarak Karadeniz'de yer seviyesinde çok yüksek bir sıcaklık olduğunu biliyoruz. Aynı zamanda nem değerleri de çok yüksek seviyelerde yer alıyor. Bununla birlikte yaz dönemlerinde Karadeniz Bölgesi'nde yüksek sıcaklık ve yüksek nem kaynaklı olarak kuvvetli sağanak yağışların olduğunu da görüyoruz. Bunun normalin dışında bir şey olmadığını da biliyoruz." diye belirtti.
"SEL FELAKETİNDE LOGARİTMİK BİR ARTIŞ OLDU"
Meteoroloji Uzmanı Demirhan: "Tüm bunları düşününce oluk dediğimiz bir alçak basıncın Karadeniz üzerinde olmasını da eklersek eğer meteorolojik olarak her şey normal gibi görünüyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü uzun dönemli sel olaylarına bakıyor ve şunu görüyoruz; 1999'larda sel felaketi dediğimiz afet, senede 50 ya da 100 civarında başımıza gelirken, 2020 yılında 247 adet sel felaketiyle karşılaştık. 90'lardan 2000'lere kadar sel felaketinde logaritmik bir artış oldu. Her sene üst üste katlanarak sel felaketlerinde artışla karşılaşıyoruz.
Küresel ısınma ve sıcaklığın artmasıyla beraber, sadece Karadeniz'de değil bütün yurt genelinde sel felaketinin hem şiddetinde hem de sayısında artış bekliyoruz." ifadelerini kullandı.
"AĞAÇLIK ALANLARA ÖZEN GÖSTERİLMELİ"
Meteoroloji Uzmanı Deniz Demirhan, iklim değişiminin yaşanan afetlerde önemli ölçüde etkili olduğunu ancak ormanların ve toprak alanların doğru kullanılmamasının da bu olaylarda rolünün olduğunu belirtti.
Demirhan, kentlerin sıcak havalarda soğumasının önemli olduğunu, toprağın az olduğu yerlerde soğumanın çok daha geç gerçekleştiğini, bunun da sel gibi afetlere zemin hazırladığını aktardı.
Yapılan çalışmalara göre ağaçlık alanlar bir fırtına sırasında akışa geçme ihtimali olan yağmur suyunun 500 bin metreküp civarındaki miktarını absorblayabilir. Bu yüzden ağaçlık alanlara özen gösterilmesi gerekir."
OLUK SİSTEMİ NEDİR?
Sele neden olabilecek kadar kuvvetli ve ani gelişen sağanak yağış için kullanılan terim.
ABSORBLAMA NEDİR?
Bir cismin bir başka cisim içine bütünüyle alınması veya o cismin içinde tamamen dağılması.