Maymun çiçeği virüsünün Türkiye'de görülüp görülmediği konusu son dönemde ülke gündemini meşgul eden konular arasında yer alıyor. Dünya genelinde yayılımı süren ve koronavirüs sonrası yeni bir tedirginliğe neden olan salgınla ilgili olarak "Maymun çiçeği virüsü Türkiye'de var mı, belirtileri nelerdir, hangi ülkelerde var?" soruları yanıt aramaya başladı. 26 Mayıs itibarıyla DSÖ merkezine 23 ülkeden raporlanan vakalardan 257'sinin doğrulandığı ve 120 şüpheli vakanın incelendiği aktarılmıştı. Peki, bu ülkeler arasında Türkiye var mı, Maymun çiçeği virüsü Türkiye'de görüldü mü? İşte detaylar...
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ NEDİR?
Maymun Çiçeği hastalığı ilk olarak Orta ve Batı Afrika'da tespit edildi. Viral bir zoonotik hastalık olan Maymun Çiçeği, 1958 yılında laboratuvar ortamında maymun kolonilerinde çiçek benzeri bir hastalığın tespit edilmesiyle literatürde yer aldı. Virüs ismini de buradan almaktadır.
Maymun çiçeği virüsü ilk olarak insanda 1970 yılında tespit edildi. Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde görülen virüsün iki farklı genetik grubu bulunuyor. Buna göre insanlarda görülen Orta Afrika maymun çiçeği virüsü, Batı Afrika virüsüne göre daha şiddetlidir ve daha yüksek ölüm oranına sahiptir.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ BELİRTİLERİ
Hastalığın kuluçka süresi de denilen enfeksiyondan semptomların başlangıcına kadar olan süre genellikle 6-13 gün olarak belirlendi. Ancak 5-21 gün olarak da değişebiliyor.
Maymun çiçeği virüsü belirtileri şöyle seyrediyor:
Hastalığın belirtileri iki döneme ayrılabilir:
- Ateş, yoğun baş ağrısı, lenfadenopati (lenf bezlerinin şişmesi), sırt ağrısı, kas ağrıları ve şiddetli halsizlik ile karakterize invazyon dönemi 0-5 gün arasında sürer. Lenfadenopati, başlangıçta benzer görünebilen diğer hastalıklarla (suçiçeği, kızamık, çiçek hastalığı) karşılaştırıldığında maymun çiçeği virüsü vakasının ayırt edici bir özelliğidir.
- Deri döküntüsü genellikle ateşin ortaya çıkmasından sonraki 1-3 gün içinde başlar. Döküntü, gövdeden ziyade yüz ve ekstremitelerde daha konsantre olma eğilimindedir. Döküntüler genelde yüzde başlayıp (vakaların %95'inde) ve avuç içlerini ve ayak tabanlarını (vakaların %75'inde) etkiler. Ayrıca oral mukozalar (vakaların %70'inde), genital bölge (%30) ve konjonktiva ile birlikte kornea da (%20) etkilenir. Döküntü, ardışık olarak maküllerden (düz tabanlı lezyonlar) papüllere (hafifçe kabarık sert lezyonlar), veziküllere (berrak sıvı ile dolu lezyonlar), püstüllere (sarımsı sıvı ile dolu lezyonlar) ve kuruyup dökülen kabuklara doğru değişiklik gösterir.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ NASIL BULAŞIR?
Virüs insanlarda çoğunlukla kemirgenler ve primatlar gibi vahşi hayvanlardan bulaşıyor. Ancak salgını doğuran nokta insandan insana da bulaşıyor olması.
Bu noktada tüketilen etin pişme derecesine ve hayvan kesim merkezlerine dikkat etmekte fayda var. Virüs özellikle çocuklarda şiddetli seyrediyor.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ TÜRKİYE'DE VAR MI?
Türkiye'nin dört bir yanında sorulan soru Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından yanıtlandı. Bakan Koca Twitter hesabından şöyle bir açıklama yaptı:
Maymun Çiçeği Hastalığı konusunda KAMUOYU MÜSTERİH OLMALI: Hayvan kaynaklı olan, bazen insanlara da bulaşan bu hastalık bir Pandemiye yol açmaz. Semptomların genellikle 2-3 hafta içinde kendiliğinden düzeldiği bilinmektedir. Afrika'da görülen hastalığa ülkemizde rastlanmamıştır.