Türkiye'de 7'den 70'e hemen herkesin vazgeçilmez içeceği çayın Rize'ye gelişinin üzerinden 100 yıl geçti. 100'üncü yıldönümünü kutlayan Rize çayı, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 2022'de ise Coğrafi İşaretli ürün olarak tescillendi. SABAH, bir asrı geride bırakan çayın en güzel nasıl demleneceğini ve sunulacağını 2018 Türkiye Çay, Dem ve Sunum 1'incisi Gülhanım Delihasan'dan dinledi. Delihasan'a göre bu işin en önemli püf noktası ise kullandığımız su ve çayın kalitesinde saklı... En güzel çayı demlemenin tüyolarını veren Delihasan, "İlk hasat olan mayıs ayı çayını öneriyoruz. Çayı demlemeden sakın yıkamayın. Bakır veya porselen demlik kullanın" dedi.
LEZZELİ ÇAYIN SIRRI " MAYIS AYI ÇAYI "
2018 Türkiye Çay Demleme ve Sunum Yarışması şampiyonu Gülhanım Delihasan lezzetli bir çay demlemenin sırrı, "kullanmış olduğumuz su ve çaydır" dedi. İlk hasat olan mayıs ayı çayını öneriyoruz. Bütün kış kardan beslenmiş ve yükseklerden toplanan çaylar çok lezzetli oluyor. İyi çay demlerken önce su sonra çay formülü kullanılmalı. Çayımızı demlerken ilk olarak alt demlikte suyu kaynatıp sonrasında üst demliğe kaynayan suyu ilave edip arkasından demi koymalıyız. Alt demliğe tekrar soğuk su ilave edip kaynamasını bekleriz. Bu sırada üst demlikteki çay çöker ve demini alır. Damacana suyu ve mayıs ayı çayımızla beraber güzel, lezzetli bir çay demlemiş oluruz. Doğru bildiğimiz yanlışlardan bir tanesi bu sıralamanın tam tersinin yapılması. Bu şekilde demlenen çay haşlama çay olur. Çayın tadı ve aromasını en iyi aldığı demlik türü porselen veya bakır demliktir. Bakır demlik özellikle çayınızı daha sıcak tutar. 15 dakika beklettikten sonra lezzetli çayınızı ince belli çay bardağınızla servis edebilirsiniz. Çayı demlemeden önce yıkamamalıyız halk dilinde toz dediğimiz şey, çaya karakterini veren şeydir. Çayı yıkadığımız zaman tozu gidiyor ve dem rengini yıkamış oluyoruz. Bu nedenle çayı demlemeden önce yıkamayı önermiyoruz. Evimizde kaliteli çayı anlayabilmek için aldığımız paketin içeriğine bakarız, sapı ve çöpü çok olmayan çaylar daha lezzetli oluyor. Çay Soğuduğu zaman bardakta çok aşırı bulanık bir renk alıyorsa, bu çay çok kaliteli bir çaydır.
ŞEKERLİ Mİ YOKSA ŞEKERSİZ Mİ?
Çay, sudan sonra en çok tükettiğimiz içecek haline geldi. Kimileri ince belli bardağında tavşankanı çayına bol şeker atarak içer, kimileri de özellikle Erzurum ve Kars gibi doğu yörelerinde kıtlama şekerle birlikte çayını içer. Çayın gerçek tadı şekersiz alınır deyip şekersiz içenler de vardır. Gülhanım Delihasan'a göre çaya şeker ilave ettiğimiz zaman çayın sağlığa faydası olan her şey zarara dönmüş olur. Bu nedenle kesinlikle çayda şekeri önermiyor. Türkiye çay kültürüyle 19. yy'da tanışmış olsa da sohbetlerimizin eşlikçisi, kahvaltılarımızın başrolü haline geldi. Hoca Ahmet Yesevi komşusunun evinde içtiği çayın yorgunluğu aldığını ve "hastalarınıza bundan içirin ki şifa bulsunlar" diye dua ettiği birçok kaynakta yer alıyor.
