İşten çıkarma yasağı kalktı mı, kısa çalışma ödeneği ne zaman bitecek sorusuna yanıt aranıyor. Pandemi sebebiyle ihtiyaç sahibi vatandaşlara ödenen KÇÖ bitti mi sorusuna yanıt aranırken Temmuz ayıylaysa hem çalışanlar hem de işverenler için yeni bir dönem de başlamış oldu. Cumhurbaşkanlığı kararıyla peyderpey uzatılan kısıtlama son olarak 30 Haziran tarihine kadar uzatılırken yeni bir açıklama gelmemesiyle beraber 30 Haziran itibariyle sona ermiş oldu. Bu bilgiler ışığında İşten çıkarma yasağı kalktı mı, kısa çalışma ödeneği devam ediyor mu? İşten çıkarma yasağı ve KÇÖ uzatıldı mı?
MKEK Barutsan Roket ve Patlayıcı Fabrikası'nda Enerjitik Malzemeler Üretim Tesisi Açılış Etkinliği ve Ürün Lansmanı'nda konuşan Başkan Erdoğan, işten çıkarma yasağının 30 Haziran 2021 Çarşamba gününe kadar uzatıldığını duyurdu.
KOVID-19 salgını sürecinde işi, işçiyi ve işvereni korumak amacıyla şartlar esnetilerek Mart 2020'den beri uygulanan kısa çalışma ödeneğinde süre yarın itibarıyla sona erecek. İş dünyası kısa çalışma ödeneğinin 2021 yılının sonuna kadar devam etmesi talebinde bulunuyor. Yeni karar alınmaması durumunda ödenekten faydalananlara temmuzda son kez ödeme yapılacak. 30 Haziran'da fesih yasağı ve dolayısıyla tek taraflı ücretsiz izne gönderme hakkı veren geçici onuncu madde hükümleri ortadan kalkıyor. Yeni bir uzatma kararı alınmaz ise, bu tarihten sonra artık normal düzene geçiliyor. Kısa çalışma ödeneği de biteceğinden işçilerin primleri 30 gün üzerinden yatırılacak.
21 Haziran tarihli kabine toplantısı sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan kısa çalışma ödeneğine ilişkin bir açıklamada bulunmadı. Öte yandan ödemelerin her ayın 5'inde yapıldığı biliniyor. Bu kapsamda KÇÖ Haziran ayı ödemelerinin 5 Temmuz itibarıyla hesaplara geçmesi beklentiler arasında yer alıyor.
KOD-29 MAĞDURİYETİ ORTADAN KALKTI
Fesih yasağı süresince bazı işverenlerin Kod-29'u kullanarak işçi çıkışı yapması ve bu maddenin çalışanlar için ağır suçlamalar içermesi büyük haksızlıklara yol açmaktaydı. Bildiğiniz gibi 17 Mayıs'a kadar uzatılan fesih yasağında İş kanunu geçici 10. Madde gereğince tek istisna İş Kanunu 25. Maddedeki Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymamak olarak düzenlendi. Bu yolla yapılan çıkışlar SGK'ya kod 29 ile bildiriliyor. Oysa bu maddede işçi için ağır ithamların olması gerekiyor. Cinsel tacizden, uyuşturucu kullanımına, hırsızlıktan saldırıya kadar birçok ağır suçun bulunduğu 25. Madde dolayısıyla atılan işçiler mağdur olmaktaydı.
Mesaiye ya da sözleşmeye uymayan işçi ile uyuşturucu kullanan işçi böylece aynı kod ile işten çıkartılarak bir haksızlık da yapılıyordu. Geçtiğimiz hafta bu konuyu Sabah.com.tr'de gündeme getirmiş ve mağduriyetleri ortaya koymuştuk.
Bu konudaki yazımız üzerine Sosyal Güvenlik Kurumu harekete geçerek çok önemli bir düzenlemeye gitti.
Bundan sonra ahlak ve İyiniyet kurallarına uymayan haller sebebiyle işten çıkartılacak olan işçiler yaptıkları fiil ile ilgili kodla bildirilecek. SGK'dan yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:
"Birbirinden farklı fesih nedenlerinin tamamının aynı kod (Kod-29) ile bildiriminin çalışma hayatında belirsizliklere yol açtığının görülmesi üzerine SGK genelgesinde yapılan değişiklik ile ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin tamamı için ayrı ayrı kodlar belirlenmiştir. Böylelikle mazeretsiz devamsızlık hali ile hırsızlık gibi birbirinden farklı fesih sebeplerinin farklı bildirim kodları ile yapılması sağlanarak, olası sorunların önüne geçilecektir."
SGK'nın açıklamasında 16 Nisan 2020'den itibaren uygulanan "fesih kısıtını delmek amacıyla işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan davranışı olmaksızın 'Kod-29' kullanılarak çok sayıda çalışanın işten çıkarıldığı" yönünde iddialar bulunduğuna işaret edilerek, şu bilgiler paylaşıldı: "Geçmiş dönem SGK verilerine göre işten ayrılış nedeni 'Kod-29' olarak belirtilen çalışan sayısı yıllara göre; 2018'de 233 bin 430, 2019'da 194 bin 524, 2020'de 176 bin 662'dir. Fesih kısıtından önceki dönemde aylık ortalama 17 bin çalışanın işten ayrılış nedeni 'Kod-29' olarak bildirilmiş iken fesih kısıtından sonraki dönemde bu sayı daha düşük olup aylık ortalama 15 bin kişidir."
Kısa Çalışma Ödeneği Haziran ayı ödemelerinin 5 Temmuz tarihinde hesaplara yatırılması bekleniyor. Konuyla ilgili resmi açıklamanın bugün yapılması bekleniyor.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) nedeniyle kısa çalışma başvurusunda bulunan iş yerleri için kısa çalışma ödeneğinin süresinin 30 Haziran 2021'e kadar uzatılmasına ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı Resmi Gazete'de yayımlandı.
Mart ayında alınan kararla uygulama Haziran ayının sonuna uzatıldı. Karara göre, İşsizlik Sigortası Kanunu'nun geçici 23. maddesinde belirtilen esaslar çerçevesinde, Kovid-19 nedeniyle dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlar kapsamında zorlayıcı sebeple 31 Ocak 2021'e kadar kısa çalışma başvurusunda bulunan iş yerleri için kısa çalışma ödeneğinin süresi, kanunun ek 2. maddesi kapsamındaki uzatma süresiyle sınırlı kalmaksızın, 29 Haziran 2020 tarihli ve 2706 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı'nda belirtilen esaslar çerçevesinde ve 18 Şubat 2021 tarihli 3556 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile uzatılan süreden sonra başlamak üzere 30 Haziran 2021'e kadar uzatıldı.