Güneydoğu ülkesi Endonezya'da önceki gün meydana gelen 8.6 ve 8.2 büyüklüğündeki depremlerin ardından dün Kuzey Amerika'dan da büyük deprem haberleri geldi. Meksika'dan ilk deprem haberi dün yerel saat ile akşam üzeri dağlık bölgeden geldi. 6.4 büyüklüğündeki deprem, yaşam yerlerine uzak olduğu için fazla endişe yaratmadı. Ancak saat 00.06'da ülkenin kuzeyini 6.5 büyüklüğünde bir başka deprem vurdu. 20 kilometre derinlikte gerçekleşen depremin paniği yaşanırken, 9 dakika sonra Pasifik kıyısındaki Baja Kaliforniya eyaletinde 6.9 büyüklüğünde yeni bir sarsıntı daha meydana geldi. Yerel saat ile 00.15'te (TSİ 08.15) gerçekleşen deprem bu kez 10 kilometre derinlikte oluştu. Birçok kentte hissedilen ve panik yaratan depremler sonrasında can ve mal kaybı yaşanmadı. Panik içinde yataklarında fırlayarak kendini sokaklara atan halk, gecenin ilerleyen saatlerinde evlerine geri döndü. Depremlerden sonra tsunami alarmı ise verilmedi. Meksika'da geçen ayın 20'sinde de 7.4 büyüklüğündeki bir deprem yaşanmış iki kişi hayatını kaybetmişti.
5 KİŞİ KALPTEN ÖLDÜ
Önceki gün yerel saat ile 14.38'de (TSİ 10.38) 8.6 büyüklüğünde ve iki saat sonra da 8.2 büyüklüğünde depremleri yaşayan Endonezya'da ise sadece 5 kişinin öldüğü bildirildi. Depremin olduğu ilk gün ölüm haberi gelmezken yetkililer dün iki kişinin kalp krizinden, bir kişinin de yaşadığı şoktan öldüğünü açıkladı. Diğer iki kişinin ise henüz neden öldüğü bilinmiyor. Üzerine ağaç devrilen bir çocuğun da sağlık durumunun kritik olduğu bildirildi. Depremlerin merkez üssü Açe eyaletinde bazı evlerin duvarlarında çatlaklar oluştuğu, bir köprünün hasar gördüğü kaydedildi.
32 MAHKÛM KAÇTI
Öte yandan ülkede depremi fırsat bilen 32 mahkûm, cezaevinden kaçtı. Polis, Açe bölgesinde cezaevi yetkililerinin tsunami alarmı nedeniyle cezaevinin kapılarını açık bırakma kararı aldığını belirtti. 63 mahkûmun yakındaki tepelere çıktığı, bunlardan 32'sinin cezaevine dönmediği açıklandı. Depremlerden sonra 27 ülkeyi kapsayan tsunami uyarıları yapılmıştı, ancak büyük bir dalga oluşmamıştı. Aynı bölgede 26 Aralık 2004'te meydana gelen 9.1 büyüklüğündeki deprem ve ardından oluşan tsunamide 170 bini Açe'de olmak üzere 230 bin kişi ölmüştü. Uzmanlar, önceki günkü depremle ilgili Haziran 2006'da bölge ülkelerinde aktif hale getirilen Okyanus Tsunami Uyarı Sistemi'nin işe yaradığını söylüyor. Birçok uzman "Endonezya başta diğer ülkeler 2004'ten ders çıkarmış durumda. Okyanus derinliklerine yerleştirilen sensörlerle depremden sonra 10-15 dakika içinde tsunaminin boyutunu ölçebiliyorsunuz. Tehdit büyükse tsunami alarmları halka her şekilde ulaştırılıyor" dedi.
"Meksika'daki depremi Endonezya tetikledi"
Endonezya'nın açığında Hint Okyanusu'nda meydana gelen 8.6 ve 8.2 büyüklüğündeki iki depremin ardından Kuzey Amerika ülkesi Meksika'da yaşanan 6.9 büyüklüğünde deprem, akıllara "Bu depremler dünyanın başka yerindeki sarsıntıları tetikler mi?" sorusunu getirdi. Konuyla ilgili Türk uzmanların görüşleri şöyle:
Başka sarsıntılar ortaya çıkabilir
Ahmet Ercan (Jeofizik Profesörü): Şiddetli sarsıntıların ardından dünyanın her yerinde deprem görülebilir. Fay hatlarında aşma noktası dediğimiz bir sınır vardır. Bu sınırdaki bölgelerde şiddetli sarsıntılar tetikleyicidir. Endonezya'daki deprem sonrası ortaya çıkan enerji çekirdeğe kadar ulaşabilecek güçteydi. Meksika'daki sarsıntı bunun sonucudur. Sonraki zamanlarda da sarsıntılar görmemiz doğal bir durum.
Etki alanı büyük değil
Prof. Dr. Şener Üşümezsoy (İstanbul Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Öğretim Üyesi): Meksika depreminde Pasifik Okyanusu, Kuzey Amerika karasının altına doğru hareket etti. Bu depremin etki alanı büyük olmaz. En fazla Meksika'nın güneyindeki Galapagos Adaları'na kadar gider. Oranın aşağı kesimlerinde bir etki yapmaz.
Türkiye'de deprem sürpriz olmaz
Prof. Dr. Şerif Barış (Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) Jeofizik Mühendisliği Öğretim Üyesi): Endonezya'daki deprem, Hint Okyanusu'nda Hint ve Avustralya levhasının Avrasya levhasıyla çarpışması sonucu meydana geldi. Yer bilimciler olarak Türkiye'de 6'dan büyük bir deprem olursa bugün sürpriz olmaz ama olabilecek bir depremin bugün Endonezya'da olan depremle alakası yoktur. Onun tetiklediği bir deprem değildir.
Fast-food zincirinden yakışıksız mesaj özrü
Tayland'da bir fastfood zinciri, dün Endonezya açıklarında meydana gelen, Tayland'da da tsunami korkusuna yol açan deprem sırasında yayımladığı yakışıksız mesaj yüzünden özür diledi. Fast-food zincirinin, tsunami korkusuyla sahil kesimlerinin boşaltılmasının istendiği ve halkın panik halinde olduğu sırada Facebook hesabında, "Çabuk eve gidin, deprem haberlerini izleyin. Bu arada beğendiğiniz mönüyü sipariş etmeyi unutmayın" mesajını yayımladığı belirtildi. Şirketin mesajı, yüzlerce kişinin öfkeli tepkisine yol açarken, şirket duygusuzluk ve bencillikle suçlandı. Şirketin Facebook hesabından mesajın çekildiği ve yerine özür mesajının konulduğu kaydedildi. AA