Faylar yani kırıklar genellikle tektonik etkinliğin görüldüğü bölgelerde, tektonik hareketler sonucu oluşmaktadır. Faylar belirli bir açıyla düşey, yatay ya da eğimli olabilmektedir. Belirli bir düzlem boyunca ilerleyen fayların eğim açısı çoğunlukla aynıdır. Ülkemizden geçen Kuzey Anadolu Fay Hattı bunlara örnek gösterilebilir. Ayrıca bu fay hattı, dünyanın en hızlı hareket eden ve en aktif sağ-yanal atımlı faylarından biridir. Yenilenmiş diri fay haritaları konusuna ayrıntılı şekilde değineceğiz. Fay hattı kırılırsa ne olur? İşte yanıtı...
FAY HATTI NEDİR?
Fay hattı ne demektir? Yanıtlamak gerekirse; yer kabuğunu oluşturan levhaların hareketleri sonucu oluşan gerilme ve sıkışmalar, yer kabuğunun bazı bölümlerinde yüzyıllar boyunca enerji biriktirmesine neden olur. Bu enerjiler zaman zaman ortaya çıka bilmektedir. Yer kabuğundaki bu hareketli kesimlere fay denilmektedir. Faylarda kayma hareketi bir düzlem boyunca olmaktadır. Bu düzleme fay hattı denilmektedir. Bu düzlem üzerinde sürtünmeden dolayı kırık çizikleri meydana gelir. Kırık çizgileri fay hattının doğrultusunu bulmada yardımcı olur.
FAY HATTI KIRILIRSA NE OLUR?
Fay hatlarında kırılmalar birbirini tetikleyerek meydana gelebilir. Fay hattı kırılması sonucu şiddetli depremler meydana gelebilir. Ülkemizde yaşanan İzmir'in Seferihisar açıklarında 6,6 büyüklüğündeki depremde 30-40 kilometrelik bir fay hattı kırıldı.
FAY HATTI SORGULAMA
AFAD tarafından sunulan "Türkiye Deprem Tehlike Haritaları" hizmet ile fay hattı sorgulaması yapabilirsiniz. Türkiye fay hatları haritası burada yer almaktadır. İsterseniz e-Devlet üzerinde bulanan https://www.turkiye.gov.tr/afad-turkiye-deprem-tehlike-haritalari sayfasından sorgulama gerçekleştirebilirsiniz.
EVİMİN ALTINDAN FAY HATTI GEÇİYOR MU?
Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü tarafından sunulan hizmetlerden biri de fay hattı sorgulamadır. https://yerbilimleri.mta.gov.tr/anasayfa.aspx internet sitesi üzerinden fay hattı görüntüleyebilirsiniz. Ülkemizden geçen fay hattı hakkında detaylı bilgi alabilirsiniz. MTA'nın resmi sayfasında yer alan ekranla harita üzerinde bulunduğunuz konuma ulaşabilirsiniz. Sol alanda bulunan "Faylar" sekmesine tıklayın. Bulunduğunuz bölgeye göre haritadan seçim yapın.
https://www.mta.gov.tr/v3.0/hizmetler/yenilenmis-diri-fay-haritalari yenilenmiş diri fay haritaları da burada gözükmektedir.