Çeşitli sağlık sorunlarına ve zararlı alışkanlıklara bağlı olarak dolaşım bozukluğu ortaya çıkabilir. Arterlerin yağ plaklarıyla tıkanması (ateroskleroz), kalp yetmezliği, kalp krizi gibi durumlar, yüksek tansiyon, diyabet, obezite, sigara kullanımı ve sedanter yaşam tarzı en sık görülen nedenlerdir. Bu durumdan muzdarip olanlar için dolaşım bozukluğu kan tahlilinde çıkar mı, hangi testler, yapılır ve hangi doktora gidilir merak uyandırıcıdır.
Dolaşım bozukluğunun kan tahlilinde doğrudan tespit edilmesi biraz zordur. Ancak altta yatan nedenlerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi için bazı kan testleri yapılabilir. Dolaşım bozukluğunun tanısı için farklı testler ve muayeneler yapılır. Kan tahlileri, kolesterol, kan şekeri, trigliseritler ve diğer lipid profilleri gibi testler ateroskleroz, diyabet ve diğer risk faktörlerini değerlendirmek için yapılabilir. Anemi veya enfeksiyon gibi durumları kontrol etmek için de tam kan sayımı (CBC) yapılır. C-reaktif Protein (CRP) ise enflamasyonu gösterebilir ve bu da kalp-damar hastalıklarıyla ilgilidir. Diğer tanı yöntemleri ise şunlardır:
Kontrast madde kullanılarak yapılan bir röntgen testi olan anjiyografi, damarların detaylı olarak görüntülenmesine imkan tanır.
Kan akışını ve damarların durumunu değerlendirmek için Doppler-Ultrason kullanılır.
Kalp ritmini ve elektriksel aktivitesini değerlendirmek için elektrokardiyogram (EKG) kullanılır.
Kalp fonksiyonlarının stres altında olup olmadığını değerlendirmek için stres testi yapılır.
Bacaklardaki kan akışını değerlendirmek için ABI (Ankle-Brachial Index) testi kullanılır.
Dolaşım bozukluğunun belirtileri, kanın vücutta yeterince akmaması sonucunda ortaya çıkar ve çeşitli organları etkileyebilir. Dolaşım bozukluğunun yaygın görülen belirtileri arasında aşağıdakiler yer alır.
Soğuk el ve ayaklar
Uyuşma ve karıncalanma
Şişlik (Ödem)
Kas krampları
Yorgunluk ve halsizlik
Varisli damarlar
Cilt renginde değişiklik
Yavaş iyileşen yaralar
Baş dönmesi ve bayılma
Göğüs ağrısı
Nefes darlığı
Bu belirtiler, dolaşım bozukluğunun ciddiyetine ve altta yatan nedenlere bağlı olarak değişebilir. Eğer bu belirtilerden bir veya birkaçını yaşıyorsanız, bir uzmana başvurmanız önemlidir. Erken teşhis ve tedavi ise dolaşım bozukluklarının önlenmesinde etkilidir.
Kalp ve damar hastalıkları uzmanı (Kardiyoloji), dolaşım bozuklukları ve ilgili kalp sorunları için başvurulacak ilk uzmandır. Damar hastalıkları ve cerrahisi ile ilgilenen uzmanlar ise damar cerrahlarıdır. Genel sağlık kontrolü ve yönlendirme için bir dahiliye uzmanına başvurulabilir. Dolaşım bozukluğu şüphesi durumunda bir doktora başvurmanız önemlidir. Uzman doktor, şikayetleri dinleyip gerekli testleri yaparak uygun tanı ve tedavi yöntemlerini belirleyecektir.
